Wszystko na temat: Beskidy Zachodnie

Schroniska górskie w II RP

Muzeum Sportu i Turystyki zaprasza w czwartek 14 listopada 2024 r. o godz. 13 do swojej siedziby w Warszawie przy ul. Wybrzeże Gdyńskie 4 na wernisaż wystawy pt. Z plecakiem na szlaku. Schroniska górskie w II RP. W programie wykład znanego specjalisty od tematów kresowych Tomasza Kuby Kozłowskiego (zapewne o schroniskach w Karpatach Wschodnich), występ duetu muzycznego Grzegorz Gadziomski (skrzypce) i Grzegorz Toporowski (akordeon) prezentującego utwory z gór, oraz kuratorskie oprowadzanie po wystawie. W trakcie wernisażu rozdawane będą foldery, które będzie można podstemplować okolicznościową pieczątką.
Wstęp wolny.
Wystawa czynna będzie do marca 2025 r. Znajdą się na niej zdjęcia schronisk górskich z lat 1918-39 ułożone w porządku geograficznym, tj. od Beskidu Śląskiego, przez Tatry i Pieniny, po Bieszczady, Gorgany i Czarnohorę. Dodatkowo w gablotach zaprezentowane zostaną stare odznaki turystyczne, przewodniki i inne artefakty z epoki.

8. Sądecka Watra Archeologiczna

W dniach 13-14 lipca 2024 r. odbędzie się 8. Sądecka Watra Archeologiczna, w ramach której serdecznie zapraszamy do zwiedzenia stanowiska archeologicznego na Górze Zyndrama w Maszkowicach. W tym roku planujemy zwiedzanie pod fachową opieką archeologów, z udziałem dr hab. Marcina Przybyły, prof. UJ, z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także wycieczkę terenową na wzgórze Koziarnia (603 m n.p.m.), przy zbiegu granic Tylmanowej, Ochotnicy Dolnej i Zabrzeży, gdzie we wrześniu 1939 roku znajdował się punkt oporu „Wietrznica” i fortyfikacje polskiego oddziału KOP, który do nocy z 4 na 5 września 1939 roku, zatrzymywał niemiecką 2. Dywizję Górską Wehrmachtu, nacierającą doliną Dunajca. Po archeologicznych pozostałościach walk o Wietrznice oprowadzi nas dr Dawid Golik z Instytutu Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego, autor książki Wrzesień 1939 w dolinie Dunajca.

Organizatorami 8. Watry są Towarzystwo Karpackie, Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wójt Gminy Łącko, Oddział Nowosądecki Polskiego Towarzystwa Historycznego i Dom Sądecki w Zarzeczu. Czytaj dalej

Jubileusz Janusza Trzebiatowskiego

Pałac Sztuki w Krakowie przy Placu Szczepańskim 4 zaprasza 6 czerwca 2024 r. o godz. 19 na wernisaż z okazji jubileuszu 70-lecia pracy twórczej Janusza Trzebiatowskiego. Artysta urodził się w Chojnicach 9 lipca 1936 roku. W roku 1954 przyjechał do Krakowa i rozpoczął studia na Akademii Sztuk Pięknych. W Krakowie żyje, pracuje i tworzy do dziś. Jego dzieła, których liczba przekracza 3000, znajdują się w ponad 113 muzeach na całym świecie, wystawiane były w ponad 30 państwach, a liczba wystaw przekroczyła już pół tysiąca. O licznych i ciekawych związkach jego twórczości z turystyką studencką i Karpatami pisał obszernie w 55 tomie „Płaju” Tomasz Kowalik, w artykule pt. „Odznaki karpackie Janusza Trzebiatowskiego”. Myślę, że ten budzący szacunek jubileusz jest świetną okazją do udostępnienia artykułu na naszym portalu, co niniejszym czynię w tym miejscu.

Nagranie z zaproszeniem w Wyspowy

Zwykle po każdych Spotkaniach Karpackich online zamieszczamy na naszym portalu ich rejestrację. Zatem i tym razem nie może być inaczej. Pod tym linkiem może każdy chętny już od dziś obejrzeć profesjonalnie i z niezwykłą przewodnicka swadą wygłoszone zaproszenie do okrywania Beskidu Wyspowego, które przedstawił Dariusz Gacek w ostatni czwartek 29 lutego 2024 roku.
Jak zawsze przy okazji publikacji nagrania zapraszamy na kolejne Spotkania Karpackie online, na których 28 marca 2024 roku o godz. 19 Maria Kościelniak-Woźniak wygłosi wkład zatytułowany „Od Tetmajera do Goorala. Intermedialne losy pieśni Hej Krywaniu”.

Udostępniamy nagranie o GSB

Jak zwykle, tak i tym razem udostępniamy wszystkim zainteresowanym pod tym linkiem nagranie z ostatnich Spotkań Karpackich onlin, na których Leszek Piekło podzielił się z nami opowieścią o tym „Jak zakochał się w Głównym Szlaku Beskidzkim”. Nie omieszkał także poinformować o założonym przez siebie „Stowarzyszeniu Główny Szlak Beskidzki” i realizowanych przez to Stowarzyszenie rozlicznych przedsięwzięciach.
Przy okazji zapraszamy na wrześniowe Spotkania Karpackie online anonsowane pod dość zagadkowym tytułem „Bojkowszczyzna zza Sanu – kraina epickich narracji”, które prowadzone będą przez doktorów Bartłomieja Chromika i Tadeusza Baraniuka w czwartek 29 września 2023 r. o godz. 19.

Na Głównym Szlaku Beskidzkim

Zapraszamy na ósme w tym roku Spotkania Karpackie online, które odbędą się w czwartek 31 sierpnia 2023 r., tradycyjnie o godz. 19. Ich gościem będzie Leszek Piekło z opowieścią o tym „Jak zakochałem się w Głównym Szlaku Beskidzkim”. Główny Szlak Beskidzki to nie tylko element infrastruktury turystycznej gór czy kawał historii polskiej turystyki, ale prawdziwe zjawisko socjologiczne. Na przestrzeni od „kropki” w Ustroniu, do „kropki” w Wołosatem, w ostatnich latach powstały liczne obiekty infrastruktury turystycznej dedykowane właśnie wędrowcom przemierzającym GSB. Funkcjonują grupy dyskusyjne miłośników GSB, wydawane są specjalne wydawnictwa, mnożą się także oczywiście przeróżne gadżety. Cóż tu dużo mówić – Główny Szlak Beskidzki stał się po prostu modny. Leszek Piekło, autor opowieści to miłośnik i znawca Głównego Szlaku Beskidzkiego. Inicjator utworzenia „Stowarzyszenia Główny Szlak Beskidzki” i aktualnie jego prezes. Organizator wielu spotkań o tym najdłuższym górskim szlaku górskim w Polsce. Autor kilkakrotnie wznawianego przez Wydawnictwo Compass „kanonicznego” przewodnika po GSB. Będzie o historii GSB, o jego aktualnym kształcie, o warunkach i wymaganiach związanych z pokonywaniem tego szlaku, o realizowanych aktualnie działaniach związanych z promocją i rozwojem infrastruktury na tym szlaku. Czytaj dalej

7 Sądecka Watra Archeologiczna

W dniach 29-30 lipca 2023 roku odbędzie się 7 Sądecka Watra Archeologiczna na Górze Zyndrama w Maszkowicach w gminie Łącko. Zapraszamy do zwiedzenia stanowiska archeologicznego na Górze Zyndrama w Maszkowicach, a także innych stanowisk, osoby zainteresowane historią, archeologią Karpat i turystyką kulturową. W tym roku planujemy zwiedzanie stanowisk archeologicznych w Maszkowicach, Zabrzeży oraz w Obłazowej w Przełomie Białki, pod fachową opieką archeologów i przy czynnym udziale dr hab. Marcina Przybyły z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Sądecka Watra Archeologiczna jest organizowana przez Towarzystwo Karpackie we współpracy z Instytutem Archeologii UJ, Wójtem Gminy Łącko i Domem Sądeckim w Zarzeczu. Mamy nadzieję na przyczynienie się do rozwoju turystyki kulturowej w Kotlinie Łąckiej i Dolinie Dunajca. Czytaj dalej

Nagroda „Sądecczyzna” po raz XVI

7 lipca 2023 roku w Powiatowej i Miejsko-Gminnej Bibliotece Publicznej w Starym Sączu wręczone zostały Nagrody i Wyróżnienie w ramach XVI edycji dorocznej honorowej Nagrody „Sądecczyzna” im. Szczęsnego Morawskiego. Kapituła Nagrody, na podstawie analizy książek wydanych w roku 2022, postawiła przyznać trzy Nagrody i jedno Wyróżnienie.

Nagrody w kategorii prac indywidualnych otrzymali:
Tadeusz M. Trajdos za książkę Warsztat malarski Alojzego Zompha w Bardiowie oraz Wiktora Zompha w Bardiowie i Krynicy w drugiej połowie XIX wieku, wydaną przez Studenckie Koło Przewodników Beskidzkich w Warszawie.
Robert Kowalski za książkę Z biegiem rzeki Łososiny, Szkice historyczne: ludzie, miejsca, wydarzenia, wydaną przez Oddział Nowotarski Towarzystwa Historycznego.
Nagrodę w kategorii prac zespołowych otrzymał Katalog wystawy Dworki, pejzaże, portrety. Twórczość Bronisławy Rychter-Janowskiej, Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu, pod redakcją Anna Florek, Edyta Ross-Pazdyk, Justyna Stasiek-Harabin.
Wyróżnienie przyznane przez prezydium Kapituły otrzymali:
Małgorzata Bajorek i Kinga Polańska za książkę Ślad, wydaną przez Stowarzyszenie „Klucz Muszyński” w Muszynie. Czytaj dalej

Nagranie opowieści o „pobabie”

Z wielką przyjemnością udostępniamy pod tym linkiem wszystkim zainteresowanym nagranie z ostatnich Spotkań Karpackich online, na których etnolog dr Ewa Baniowska-Kopacz zajmująco opowiadała o zanikających tradycyjnych formach życia społecznego we wsiach na pograniczu Beskidu Żywieckiego i Śląskiego, a także o możliwych przyczynach tego smutnego zjawiska. Ci co oglądali Spotkania oczywiście już wiedzą co to jest „pobada”, ci co nie wiedzą, muszą koniecznie obejrzeć nagranie!
Jednocześnie zapraszamy serdecznie na następne Spotkania Karpackiego online w czwartek 29 czerwca 2013 r. o godz. 19, które wypełni dr Anna Pigoń prelekcją pod tytułem „Kobiety Tatr. Góralki, taterniczki, turystki”.

Zanikające tradycje Beskidu Śląskiego

Zapraszamy na piąte w tym roku Spotkania Karpackie online, które odbędą się w czwartek 25 maja 2023 r., tradycyjnie o godz. 19. Ich gościem będzie etnolog dr Ewa Baniowska-Kopacz, która przedstawi referat zatytułowany „Struktura osadnicza a życie społeczności wiejskiej. Przykład wsi Beskidu Śląskiego”. Zostaną w nim zaprezentowane spostrzeżenia z etnograficznych badań terenowych prowadzonych na terenie wsi Kamesznica, Koniaków i Jaworzynka w Beskidzie Śląskim. Badania dotyczyły zanikających współcześnie form życia społecznego, jakimi są współdziałanie i pomoc wzajemna. W tradycyjnych społecznościach te formy współżycia miały nie tylko walor ekonomiczny, gospodarczy, ale były także formą życia towarzyskiego i społecznego. Pomoc wzajemna i współdziałanie zwłaszcza w przeszłości, sięgającej lat po II wojnie światowej, a w niektórych przypadkach lat 80. XX wieku, były obwarowane regułami postępowania, których odrzucenie wiązało się z ryzykiem narażenia się na izolację ze strony reszty społeczności, czy w najlepszym razie pozostawaniem bez pomocy w razie potrzeby. Rozpatrywane zachowania z uwzględnieniem teorii wymiany ukazują powiązania i zależności istniejące pomiędzy mieszkańcami danej społeczności w kontekście jej struktury osadniczej. Współcześnie te formy życia społecznego obowiązują w coraz mniejszym stopniu i dotyczą coraz węższego katalogu sytuacji, w których się pojawiają. Obserwowane jeszcze w czasie prowadzonych badań współdziałanie bardzo często było związane z historycznie ukształtowaną strukturą osadniczą, która chociaż stopniowo i nieuchronnie zanikając, w krajobrazie badanych wsi wciąż jeszcze jest dostrzegalna. Czytaj dalej