Wszystko na temat: Bieszczady

Śladami ocalonej z Sobiboru

Zapraszamy na szóste w 2025 r. Spotkania Karpackie online, które odbędą w czwartek 26 czerwca o godz. 19. Ich gościem będzie Krzysztof Potaczała, a tematem jego najnowsze dzieło, wydana przez Wydawnictwo Znak Horyzont w 2025 r., książka „O czym drzewa w Bieszczadach nie szumią. Ocalona z Sobiboru”. Ten reportaż historyczny ukazuje świat wielokulturowej społeczności Bieszczadów. Jego bohaterką jest Szulamit Hanel, młoda Żydówka z Ustrzyk Dolnych. Poprzez jej doświadczenia autor przedstawia ówczesne relacje polsko-ukraińsko-żydowskie, opisuje narastające konflikty, nacjonalizmy i antysemityzm. Książka jest bezcennym źródłem wiedzy o okupacji w Bieszczadach – zarówno tej sowieckiej jak i niemieckiej. O opisywanych zdarzeniach wiemy ciągle bardzo niewiele, na przykład  o obozie zagłady w Zasławiu koło Sanoka, dokąd trafiły tysiące podkarpackich Żydów. Ilu ludzi straciło życie w ciemnych lasach? Czy komuś udało się z tego piekła uciec i zaświadczyć o niemieckich zbrodniach? Książka Krzysztofa to także fascynująca i wzruszająca opowieść o miłości Polaka i Żydówki, trudnych wyborach w obliczu zagrożeń i o nieustającej nadziei na ocalenie. Osnowę opowieści stanowią, oprócz wspomnień, także dokumenty, nierzadko wstrząsające, odnalezione przez autora w archiwach i publikowane po raz pierwszy oraz listy jedynego syna Szulamit. Czytaj dalej

Etnowarsztaty w Łopience – kamieniarstwo

Towarzystwo Karpackie zaprasza osoby pełnoletnie na warsztaty kamieniarskie „Dawna sztuka budowania bez zaprawy”, które odbędą się w ramach projektu „Etnowarsztaty w Łopience – edycja 3”. Uczestnicy warsztatów zapoznają się z:
– rodzajami surowców kamiennych występujących w Bieszczadach;
– tradycyjnymi sposobami pozyskiwania kamieni;
– podstawowymi zasadami obróbki-podziału różnych rodzajów kamieni;
– przykładami zachowanych w Łopience reliktów dawnej sztuki kamieniarskiej;
– zasadami łączenia w wątku kamiennym;
oraz wykonają pod nadzorem instruktora fragment kamiennego muru bez zaprawy.
Warsztaty będą trwały 6 godzin i odbywać się będą w dniach 28-30 czerwca w godz. 10-16. W jednym warsztacie może uczestniczyć maksymalnie 5-7 osób.
Dodatkowych informacji o warsztatach udziela koordynator projektu Zbigniew Kaszuba, który także do 26 czerwca przyjmuje na nie zapisy: z.kaszuba2@poczta.fm. Czytaj dalej

Czas dla Łopienki ’12

Z prawdziwą przyjemnością w imieniu Gminnego Centrum Kultury i Ekologii w Cisnej oraz naszym własnym pragniemy zaprosić na 12 edycję sesji informacyjno-prelekcyjnej pt. „Czas dla Łopienki”, która odbędzie się w sobotę 14 czerwca 2025 roku w godz. 10-14 w budynku Centrum w Cisnej. Tematem wiodącym tegorocznej sesji będą prace archeologiczne i remont cerkwi w Łopience.
A oto jej program: Czytaj dalej

Łopieńskie etnowarsztaty raz jeszcze

Z prawdziwą przyjemnością informujemy, że projekt etnowarsztatów w Łopience uzyskał po raz kolejny pozytywną ocenę w konkursie ogłoszonym przez Narodowe Centrum Kultury i uzyskał dotację w kwocie 11 tys. złotych. Tak więc w czerwcu i wrześniu odbędą się w Łopience, już poniekąd tradycyjne, warsztaty dawnej sztuki i rzemiosła, na które będziemy zapraszać dzieci ze szkół w Cisnej, Baligrodzie, Polańczyku i Hoczwi.

Remont cerkwi w Łopience ruszył!

Od środy 23 kwietnia rozpoczęły się poważne prace remontowe w Łopience. Firma DrabPol  rozpoczęła pod nadzorem archeologa pana Glinianowicza prace ziemne przy cerkwi. Została usunięta opaska betonowa wokół cerkwi oraz zebrana wierzchnia warstwa gruntu. Sondażowo zostały wykonane punktowe wykopy przy fundamentach, aby ocenić ich stan zachowania i ustalić zakres prac naprawczych. Równolegle prowadzone są prace wewnątrz cerkwi przy spoinowaniu ścian, a efekty są już widoczne. Jeżeli pogoda będzie dopisywać będzie kontynuowane wzmacnianie fundamentów. Efekty bieżących prac można zobaczyć na załączonych zdjęciach.
Ponawiamy też apel o wsparcie finansowe prowadzonych prac  i bardzo prosimy o wpłaty na konto Towarzystwa: PKO BP XVIII O/W-wa nr 75 1020 1185 0000 4602 0074 3104, z dopiskiem „Na Łopienkę”. Jednocześnie serdecznie dziękujemy wszystkim dotychczasowym darczyńcom. Czytaj dalej

Na wiosenne msze do Łopienki

Pąki na drzewach już rozkwitają, zapraszamy więc serdecznie do wiosennej Łopienki na planowane w najbliższym czasie w tutejszej cerkwi pod wezwaniem św. Paraskewi nabożeństwa:
– tradycyjnie w Poniedziałek Wielkanocny o godzinie 15,
– w sobotę 26 kwietnia o godz. 17,
– oraz w sobotę 3 maja także o godzinie 15, kiedy będziemy celebrować uroczystość Matki Bożej Królowej Polski.
Wszystkich serdecznie zaprasza kustosz łopieńskiego sanktuarium.
Uwaga! Ze względu na pogrzeb papieża Franciszka, sobotnia msza zostaje odwołana.

Zbyszek Kaszuba

Krokusy w Łopience!

Kochani po co jeździć do Zakopanego, żeby zobaczyć pola krokusów. Lepiej przyjechać do Łopienki, gdzie na łące przed cerkwią cudownym zrządzeniem losu od kilu lat zadomowiły się krokusy i z roku na rok jest ich coraz więcej. Tylko pośpieszcie się, bo teraz są w fazie rozkwitu, więc macie tylko kilka dni zanim przekwitną.
Nie zdziwcie się jednak będąc już na miejscu, gdy zobaczycie, że część terenu przy cerkwi jest ogrodzona, rozpoczął się bowiem jej kompleksowy, konieczny remont. Nie było łatwo go rozpocząć, ale w końcu – po spełnieniu wszystkich formalnych wymagań – jakoś się udało. Prace będą prowadzone i na zewnątrz, i wewnątrz, ale cerkiew jest nadal dostępna dla zwiedzających – można wchodzić bocznymi drzwiami i tylko babiniec jest wyłączony ze zwiedzania. Zapraszamy serdecznie do Łopienki, a jeżeli ktoś chciałby wesprzeć finansowo prowadzone prace (nie ma co ukrywać, że do pokrycia planowanych kosztów remontu jeszcze wiele nam brakuje), to bardzo prosimy o wpłaty na konto Towarzystwa: PKO BP XVIII O/W-wa nr 75 1020 1185 0000 4602 0074 3104, z dopiskiem „Na Łopienkę”.

Zbyszek Kaszuba Czytaj dalej

Jest nowy „Bieszczad”

Dotarła dziś do nas wspaniała informacja, otóż ujrzał światło dzienne nowy tom rocznika „Bieszczad” wydawanego przez Oddział Bieszczadzki  Towarzystwa Opieki nad Zabytkami w Ustrzykach Dolnych. Jak się domyślamy nr 26, choć na okładce, którą jedynie dysponujemy z jakiegoś powodu tego nie zaznaczono. Mamy za to jego zawartość, która oczywiście jak zwykle jest niezwykle ciekawa:
Maciej Augustyn, Przywilej lokacyjny wsi Krywka z 1556 r. jako źródło do dziejów osadnictwa nad górnym Sanem;
Wojciech Wesołkin, W dorzeczu Osławy. Część XI. Płonna, Kamienna, Wysoczany;
Maciej Augustyn, Zniesienie pańszczyzny w Kwaszeninie w 1767 r. Próba oceny skutków ekonomicznych i społecznych;
Grażyna Holly, O Stroińskich, dawnych właścicielach Sianek;
Wojciech Krukar, Przyczynek do losów cerkwi w dawnych Siankach; Czytaj dalej

Pokolędowaliśmy w Łopience

W ostatnią sobotę odbyło się w łopieńskiej cerkwi tradycyjne kolędowanie. I chociaż aura nie była zbytnio zimowa, atmosfera kolędowania była gorąca i bożonarodzeniowa. Przed cerkwią przywitał nas aniołek z jodłowych gałązek zrobiony przez Celinę. Natomiast w cerkwi przepiękna choinka, szopka i jodłowe dekoracje przeniosły nas w czas Bożego Narodzenia. Agnieszka uzupełniła wystrój dodając ikonę Bożego Narodzenia.
Kolędowanie miało charakter trochę modlitewny, a trochę bardziej swobodny. Nad wszystkim czuwał oczywiście ksiądz Piotr. Rozpoczęliśmy od modlitwy za zmarłych i od liturgicznych kolęd „Bóg się rodzi” i „Boh predwicznyj” starając się przeplatać kolędy polskie i ukraińskie. Tym razem nie było z nami księdza Bogdana, więc cały ciężar prowadzenia kolęd ruskich spoczął na Agnieszce. Śpiewaliśmy kolędy znane i mniej znane, ale było kilka nowości „Angelus pastoribus”, czyli „Anioł pasterzom mówił” po łacinie, „Kolęda górzańska” zaśpiewana przez księdza Piotra i kolęda-modlitwa „Kochaj nas Mały Panie”. Zaproponowałem starą kolędę „Zdrów bądź Królu Anielski” (myśląc, że jest to jedna z najstarszych kolęd polskich), ale renesansowa melodia nie za bardzo dała się zaśpiewać bez przećwiczenia. Natomiast bardzo dobrze wychodziło nam śpiewanie na głosy, czyli na chóry męski i żeński. Tradycyjnie „Tryumfy” i „Bracia patrzcie jeno”. Bardzo aktywna była grupa śpiewacza zorganizowana przez Janusza, która nie żałowała głosów, a Basia swoim talentem dyrygenckim przyczyniła się do powodzenie naszych chóralnych śpiewów. Gitarowy podkład muzyczny zapewniła Agata, a dodatkowo pojawiła się muzyczna rodzina – Piotr z gitarą i Marysia ze skrzypcami, z drugiego końca Polski. Wyjechali o drugiej w nocy żeby zdążyć na kolędowanie. Przyjechał także Tomek, słychać było zatem również dźwięki fletu. Czytaj dalej

Na granicach karpackich światów

W Galerii Sztuki Ludowej STL w Lublinie przy ul. Grodzkiej 14 można obejrzeć wystawę fotografii Tomasza Kośka dość tajemniczo zatytułowaną „Polifonia pamięci na granicach karpackich światów”.
Wiele wyjaśnia zamieszczona przez organizatorów informacja:
Na jednym ze szczytów w Beskidach Wschodnich spotykają się granice trzech państw: Polski, Ukrainy i Słowacji. Ustawiono na nim granitowy obelisk z godłami wspomnianych państw. Góra i jej najbliższe okolice wzdłuż głównego grzbietu karpackiego tworzą dział wodny, oddzielający zlewnie mórz Bałtyckiego i Czarnego. Ów wododział, w sensie symbolicznym, dzieli także pamięci społeczne mieszkańców tego karpackiego pogranicza. Jeszcze na początku XX w. tereny te znajdowały się w granicach jednego organizmu państwowego, tj. Cesarstwa Austro-Węgierskiego. Na przestrzeni ostatniego wieku, wskutek zmian społeczno-politycznych, wokół wododziału powstawały i upadały kolejne państwa. W niedalekiej przeszłości te wielokulturowe przestrzenie, stanowiące peryferia w stosunku do politycznych centrów, (…)
Zdajemy relację z polifoniczności pamięci na karpackim pograniczu – patchworku, po którym można się poruszać wieloma ścieżkami. Jedną z nich proponujemy na wystawie.
Więcej informacji pod tym linkiem.
Wystawa czynna do 15 marca 2025 roku, a dziś o godz. 17 oprowadzanie autorskie – warto skorzystać.