Wszystko na temat: Bieszczady

Reportaż o Zbyszku Kaszubie

Na YouTube można od niedawna obejrzeć bardzo sympatyczny reportaż o Zbyszku Kaszubie i jego łopieńskim dziele życia pt „Sługa nieużyteczny” z niezwykle adekwatnym podtytułem „Ten który nie może czekać na wdzięczność” w reżyserii Tomasza Szczykutowicza z muzyką Kapeli Drewutnia. Zapraszamy do obejrzenia w krótszej  oraz w dłuższej wersji.

A w Łopience – nocne czuwanie

Pomimo trwających w łopińskiej cerkwi intensywnych prac remontowych, tych wszystkich którzy chcieliby spędzić czwartkowy wieczór 14 sierpnia 2025 roku na pogłębionej refleksji, łopieński kustosz Zbyszek Kaszuba serdecznie zaprasza do cerkwi w Łopience na godz. 19, na nocne czuwanie. Głównym punktem czuwania będzie nabożeństwo ekumeniczne z udziałem księży rzymskokatolickich, greckokatolickich, prawosławnych i polskokatolickich.

Zapis relacji z remontu łopieńskiej cerkwi

Zgodnie z tradycją udostępniamy pod tym linkiem nagranie z ostatnich, tegorocznych siódmych, Spotkań karpackich online, które odbyły się w czwartek 31 lipca 2025 r., a dotyczyły toczącego się właśnie remontu greckokatolickiej cerkwi pw. św. Paraskewii w Łopience. Szczegółowy raport o trwających pracach, konieczności ich przeprowadzenia, a także związanych z odbudową dylematach przedstawił kustosz łopieński Zbyszek Kaszuba oraz wykonawcy remontu Paweł Drabik i Janusz Byra.
Kolejne, sierpniowe Spotkania karpackie online 26 sierpnia 2025 r. poświęcone będą Huculszczyźnie.

Remont w Łopience – koniec 1. etapu

Uprzejmie informujemy, że 18 lipca br. zakończył się pierwszy etap remontu cerkwi w Łopience realizowanego w ramach zadania pt. „Zahamowanie destrukcji  oraz zabezpieczenie i utrwalenie substancji materialnej zabytkowej greckokatolickiej cerkwi p.w. św. Paraskewii w Łopience” Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. W ramach tego etapu zostały zakończone prace we wnętrzu cerkwi. Zgodnie z projektem ściany wewnątrz cerkwi zostały zabezpieczone przez wykonanie wklęsłej spoiny pomiędzy kamieniami, a większe ubytki zostały uzupełnione kamieniami. Ściana ołtarzowa w prezbiterium została otynkowana z zachowaniem tzw. świadka, czyli fragmentu autentycznego przedwojennego tynku. Przed wojną cała cerkiew była w środku otynkowana i pierwotnie miała zostać wykonana pełna rekonstrukcja z otynkowaniem wszystkich ścian, ale tak jak zachowano fragment autentycznego tynku jako świadka historii cerkwi, tak też została podjęta decyzja aby zachować część ścian nieotynkowanych jako świadka powojennej historii zniszczenia, dewastacji i odbudowy cerkwi.
Wszystkie fugi oraz tynki zostały wykonane według historycznej receptury zaprawą wapienną z użyciem kurzych jajek. Wykonano także część prac zabezpieczających absydę, w tym wieniec górny spinający absydę z bryłą cerkwi, a także rozpoczęto prace przy wzmocnieniu fundamentu absydy dolnym wieńcem, który jednocześnie będzie pełnił funkcję muru oporowego i będzie zabezpieczał absydę przed osunięciem się w stronę strumienia. Czytaj dalej

Etnowarsztaty w Łopience – edycja 3

W Łopience, zgodnie z założonym harmonogramem, 28-29 czerwca 2025 r. odbyły się przygotowane przez Towarzystwo Karpackie warsztaty kamieniarskie prowadzone w dwóch turach, w których uczestniczyło w sumie 12 osób. Dla części uczestników były to już drugie warsztaty (uczestniczyli w nich także w zeszłym roku), co dobrze świadczy o atrakcyjności tych zajęć. Podobnie jak w zeszłym roku warsztaty prowadził Paweł Bałon, od wielu lat zaangażowany w pomoc przy pracach archeologicznych w Łopience. Odsłonięte w trakcie prac archeologicznych pozostałości podmurówek, studni i piwniczek były w tym roku bazą do pokazania warsztatu kamieniarskiego dawnych mieszkańców Łopienki. Były także polem doświadczalnym, na którym można było próbować odtwarzać wątki murów i udoskonalać sztukę murowania w technice dzikiego muru na zaprawie glinianej, a także na zaprawie wapiennej. Czytaj dalej

Łopienka – dylematy odbudowy

Zapraszamy na siódme w 2025 r. Spotkania Karpackie online, które odbędą jak zwykle w ostatni czwartek miesiąca, a więc 31 lipca, o godz. 19. Będą one nieco nietypowe, mówić będziemy o projekcie pt. „Zahamowanie destrukcji oraz zabezpieczenie i utrwalenie substancji materialnej zabytkowej greckokatolickiej cerkwi p.w. św. Paraskewii w Łopience”, który realizowany jest przez Towarzystwo Karpackie we współpracy z Gminą Cisna, dzięki środkom pozyskanym z Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. Chcemy przekazać możliwie wszechstronne i aktualne informacje o prowadzonych w łopieńskiej cerkwi i wokół niej pracach ratunkowych, ale także umożliwić osobom, które wyrażają swoje zaniepokojenie tymi pracami (komentując je np. w socialmediach) publiczne podzielenie się swoimi wątpliwościami. Zaproszenie do udziału w tych Spotkaniach skierowaliśmy do wójta Gminy Cisna, do wykonawcy remontu FH-U DRAB-POL Paweł Drabik, duszpasterza Łopienki ks. Piotra Bartnika, a także do leśników i bieszczadzkiego środowiska przewodnickiego. Przesyłamy je niniejszym również do tych wszystkich, którzy wyrażali swoje, nieraz krytyczne, opinie dotyczące prac prowadzonych w Łopience, a szczególnie zmienionego wnętrza cerkwi. Na Spotkaniach nie zabraknie oczywiście kustosza Łopienki Zbyszka Kaszuby, a także innych członków Rady Towarzystwa Karpackiego. Będzie to także okazja, aby przyjrzeć się kolejnym etapom prac i zobaczyć Łopienkę z perspektywy nieoczywistej, wykopów odsłaniających fundamenty cerkwi, czy rusztowań, z których zabezpieczano mury. Dowiemy się także ile tysięcy kurzych jaj potrzebnych było aby tynki na ścianie ołtarzowej można było wykonać w bardzo starej, tradycyjnej, technologii. Czytaj dalej

Komunikat o Łopience

Z przykrością informujemy, że z powodu prowadzonych prac remontowych we wnętrzu cerkwi w Łopience, ze względów bezpieczeństwa, w okresie od 14.07.25 (poniedziałek) do 18.07.25r. (piątek) w godzinach 8-12 oraz 14-18 cerkiew nie będzie dostępna dla odwiedzających.
Turystów i pielgrzymów za utrudnienia bardzo przepraszamy.

Kustosz sanktuarium Zbigniew Kaszuba

Zapis spotkania z Krzysztofem Potaczałą

Tym razem z pewnym opóźnieniem, za które najmocniej przepraszamy, zamieszczamy link do nagrania ostatnich Spotkań karpackich online, na których historyk i regionalista Krzysztof  Potaczała, opowiadał o ciekawych okolicznościach powstania swojej ostatniej książki „O czym drzewa w Bieszczadach nie szumią. Ocalona z Sobiboru” wydanej przez Wydawnictwo Znak Horyzont w 2025 r., a także o przeróżnych i często zaskakujących jej kontekstach.
A na następnych Spotkaniach karpackich online, w czwartek 31 lipca chcielibyśmy wspólnie ze wszystkimi zainteresowanymi porozmawiać o różnych, często ze sobą sprzecznych, pomysłach na przyszłość cerkwi w Łopience. Serdecznie zapraszamy.

Śladami ocalonej z Sobiboru

Zapraszamy na szóste w 2025 r. Spotkania Karpackie online, które odbędą w czwartek 26 czerwca o godz. 19. Ich gościem będzie Krzysztof Potaczała, a tematem jego najnowsze dzieło, wydana przez Wydawnictwo Znak Horyzont w 2025 r., książka „O czym drzewa w Bieszczadach nie szumią. Ocalona z Sobiboru”. Ten reportaż historyczny ukazuje świat wielokulturowej społeczności Bieszczadów. Jego bohaterką jest Szulamit Hanel, młoda Żydówka z Ustrzyk Dolnych. Poprzez jej doświadczenia autor przedstawia ówczesne relacje polsko-ukraińsko-żydowskie, opisuje narastające konflikty, nacjonalizmy i antysemityzm. Książka jest bezcennym źródłem wiedzy o okupacji w Bieszczadach – zarówno tej sowieckiej jak i niemieckiej. O opisywanych zdarzeniach wiemy ciągle bardzo niewiele, na przykład  o obozie zagłady w Zasławiu koło Sanoka, dokąd trafiły tysiące podkarpackich Żydów. Ilu ludzi straciło życie w ciemnych lasach? Czy komuś udało się z tego piekła uciec i zaświadczyć o niemieckich zbrodniach? Książka Krzysztofa to także fascynująca i wzruszająca opowieść o miłości Polaka i Żydówki, trudnych wyborach w obliczu zagrożeń i o nieustającej nadziei na ocalenie. Osnowę opowieści stanowią, oprócz wspomnień, także dokumenty, nierzadko wstrząsające, odnalezione przez autora w archiwach i publikowane po raz pierwszy oraz listy jedynego syna Szulamit. Czytaj dalej

Etnowarsztaty w Łopience – kamieniarstwo

Towarzystwo Karpackie zaprasza osoby pełnoletnie na warsztaty kamieniarskie „Dawna sztuka budowania bez zaprawy”, które odbędą się w ramach projektu „Etnowarsztaty w Łopience – edycja 3”. Uczestnicy warsztatów zapoznają się z:
– rodzajami surowców kamiennych występujących w Bieszczadach;
– tradycyjnymi sposobami pozyskiwania kamieni;
– podstawowymi zasadami obróbki-podziału różnych rodzajów kamieni;
– przykładami zachowanych w Łopience reliktów dawnej sztuki kamieniarskiej;
– zasadami łączenia w wątku kamiennym;
oraz wykonają pod nadzorem instruktora fragment kamiennego muru bez zaprawy.
Warsztaty będą trwały 6 godzin i odbywać się będą w dniach 28-30 czerwca w godz. 10-16. W jednym warsztacie może uczestniczyć maksymalnie 5-7 osób.
Dodatkowych informacji o warsztatach udziela koordynator projektu Zbigniew Kaszuba, który także do 26 czerwca przyjmuje na nie zapisy: z.kaszuba2@poczta.fm. Czytaj dalej