Nowości wydawnicze

Bieszczady po raz siedemnasty

Całkiem po cichu i bez fanfar ujrzało właśnie światło dzienne siedemnaste wydanie Rewaszowego przewodnika „Bieszczady. Przewodnik dla prawdziwego turysty” pod redakcją Pawła Lubońskiego. Dodajmy wydanie znacznie poprawione i oczywiście uaktualnione. Jak by nie patrzeć jest to naprawdę imponujący wynik: siedemnaście wydań w ciągu dwudziestu pięciu lat i łączny nakład sięgający astronomicznej wprost (jak na współczesny rynek księgarski w Polsce) cyfry 114 tysięcy egzemplarzy. Lepszym wynikiem może pochwalić się chyba jedynie legendarny już dzisiaj przewodnik Józefa Nyki „Tatry”.
Czy się to komu podoba, czy nie, bieszczadzki przewodnik „Rewaszu” przez ostatnie ćwierć wieku kształtował postrzeganie tego fragmentu polskich gór i ich historii przez kolejne pokolenia turystów. Oczywiście tych „prawdziwych”, którzy chcą o górach, po których wędrują dowiedzieć się prawie wszystkiego. I dobrze, bo jest to naprawdę dobry, rzetelny i profesjonalnie opracowany przewodnik.
Składamy w tym miejscu Oficynie Wydawniczej „Rewasz” i wszystkim współautorom przewodnika serdeczne gratulacje. Panowie! – tak trzymać.

Łemkowszczyzna nieutracona

Z prawdziwą przyjemnością pragniemy poinformować, że Wydawnictwo Libra.pl zapowiada na 27 kwietnia 2018 r. premierę trzeciej i ostatniej część opowieści członka Towarzystwa Karpackiego Stanisława Krycińskiego o Łemkowszczyźnie. Jest to kontynuacja książek „Łemkowszczyzna po obu stronach Karpat” i „Łemkowszczyzna. Czas wojny i pokoju”. Opisano w niej najdramatyczniejszy okres historii, który zaważył na łemkowskim „być, albo nie być”. Kampania wrześniowa 1939 r. i operacja dukielsko-preszowska były tylko przerażającą uwerturą do wydarzeń mających nastąpić w latach 1945-1947, a więc przymusowych wysiedleń na Ukrainę sowiecką i akcji „Wisła’, podczas której niemal wszystkich Łemków wywieziono z ich ojczyzny. Czasy PRL-u to okres inwigilacji i życia w strachu. Dopiero po 1989 r. mogły i zaczęły powstawać łemkowskie organizacje podtrzymujące odrębność tej wyjątkowej pod każdym względem grupy etnograficznej, a w jakimś sensie także tworzącego się narodu. Czytaj dalej

Dukla i okolice na starej fotografii

W imieniu Stowarzyszenia „Pod Karpatami” serdecznie zapraszamy w czwartek
5 kwietnia 2018 r. na premierową prezentację książki pt. „Dukla i okolice na starej fotografii”, która odbędzie się w „Starym Kinie” w Dukli przy ulicy Kościuszki 4,
a której towarzyszyć będzie wystawa zdjęć przedstawiających powojenną Duklę.
W programie przewidziano m.in. pokaz przedwojennych fotografii, opowiadania oraz niespodzianki. Będzie można także zakupić promowaną książki po promocyjnej cenie.

Dukla i okolice na starej fotografii, red. Justyna Chabińska, Wydawnictwo Stowarzyszenie „Pod Karpatami”, Dukla 2018, Stron 122

Jesienny Płaj 54 w środku zimy

Witamy po raz 54, jak zwykle z pewnym opóźnieniem i – co też już stało się tradycją – zaczynając tematami huculskimi.  Na pierwszy ogień Teatr Huculski, jednak nie ten Hnata Hotkewycza sprzed I wojny światowej, ale ten z okresu międzywojennego, o którym mało kto pamięta, tak w Polsce jak i na Ukrainie. Czy hołubienie tego teatru przez władze RP, wszak jego tournée po Polsce organizował osobiście Komendant Główny Policji Państwowej gen. Józef Kordian Zamorski, było efektem przemyślanej polityki państwa wobec Hucułów, czy może tylko autentyczną fascynacją kilku osób dziwnymi wyrokami historii rzuconych w wir polityki? Najpewniej po trosze jednym i drugim, ale przypomnieć warto, więc artykuł publikujemy po polsku i po ukraińsku dedykując go naszym przyjaciołom na Huculszczyźnie.

Niestrudzony badacz flory czarnohorskiej Jurij Nesteruk wydobył z mroków historii postać Isaaka Mazepy, botanika jak on sam, któremu też trochę przez przypadek przypadła rola premiera Ukraińskiej Republiki Ludowej w latach 1919-20. Jeszcze jeden artykuł związany z Huculszczyzną dotyczy obserwatorium na Pop Iwanie, tematu wielokrotnie już omawianego na naszych łamach. Tym razem powracamy do niego za sprawą niezwykle ciekawych fotografii z czasów budowy obserwatorium wykonanych przez inż. Stefana Jarocińskiego, który jako przedstawiciel brytyjskiej firmy Sir Howard Grubb, Parsons & Co. Ltd. nadzorował montaż astrografu. Czytaj dalej

Mała górska ojczyzna na fotografii

Tylmanowskie sołectwo rozciągnięte od Kłodnego do Rzek jest bohaterem wydanego z okazji jubileuszu 680-lecia Tylmanowej albumu pt. Tylmanowskie wspomnieniaczas zatrzymany w kadrze – dawne życie duchowe i materialne Tylmanowej. Jest to swoista monografia fotograficzna powstała po ogłoszeniu apelu sołtysa do mieszkańców
o udostępnianie starych fotografii. Zapomnianych i zagubionych na dnie szuflad
i szaf zdjęć zebrano ponad tysiąc.
Fotografie mówią zawsze prawdę o tym jak było, jacy byliśmy. Przypominają nas samych, sąsiadów, gości, życie codzienne, rodzinne, imprezy strażackie
i święta kościelne, chwile banalne, często ledwie pamiętane lub wprost zapomniane. Na tych fotografiach czasem wyglądamy zgrzebnie, skromnie,
a czasem odświętnie, strojnie, uroczyście, patrząc prosto w obiektyw fotografa. Czytaj dalej

„Żabie” po raz czwarty

Wierchowiński Park Narodowy wydał czwarty numer ekologiczno-edukacyjnego krajoznawczego czasopisma „Żabie”. Jest ono wydrukowane w kolorze, w nakładzie 500 egz. i liczy 104 strony formatu A4. W opublikowanych w nim naukowych i popularnonaukowych artykułach pracownicy parków narodowych, nauczyciele, dziennikarze, historycy i krajoznawcy omawiają zagadnienia dotyczące ochrony przyrody, lokalnych dziejów i szeroko rozumianego krajoznawstwa tego rejonu Karpat. Pośród nich na specjalną uwagę zasługują artykuły opracowane przez pracowników „Wierchowińskiego” parku dotyczące jego unikalnej flory i fauny, której wielu przedstawicieli jest wymienionych w Czerwonej Księdze Ukrainy, a także zabytków kultury i natury. Nie bez satysfakcji odnotowujemy fakt, że wśród autorów zamieszczonych artykułów znalazło się dwóch członków Towarzystwa Karpackiego – Leszek Rymarowicz i Andrzej Wielocha.
Elektroniczną wersję czasopisma w formacie *pdf można bezpłatnie pobrać pod tym linkiem. Życzymy dobrej lektury!

Łemkowszczyzna. Czas wojny i pokoju

Bardzo nam miło otwierać nowy rok 2018 tą dobrą informacją. Otóż w tych dniach trafi do księgarń długo oczekiwana, a nawet kilkakrotnie zapowiadana kontynuacja wydanej przed dwoma laty książki członka Towarzystwa Karpackiego Stanisława Krycińskiego „Łemkowszczyzny po obu stronach Karpat”. Nosi ona tytuł „Łemkowszczyzna. Czas wojny i pokoju”, a jej treść obejmuje sto lat dziejów Łemków żyjących na północnych stokach Karpat i ich sąsiadów Rusnaków, zamieszkujących południowy skłon tych gór. Opisano w niej okres od lat 30. XIX w., po lato 1939 r. Opowiedziane zostały narodziny łemkowskiej świadomości i literatury, działania podczas Wielkiej Wojny na terenie Beskidu Niskiego i prześladowania, jakie dotknęły Łemków w obozie internowania Thalerhof. Kolejne rozdziały opisują cmentarze wojenne, tak charakterystyczne dla tej krainy, łemkowskie starania o niezależność, a więc tzw. republiki: Floryncką i Komańczańską, a także działaczy i literatów okresu międzywojennego. Dowiemy się o powrotach do prawosławia i powstaniu Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny. Jest też sporo o życiu na łemkowskiej wsi w latach międzywojennych i łemkowskim rzemiośle z kamieniarstwem na czele. Ukazanie się części trzeciej, obejmującej czas II wojny światowej i wysiedleń oraz późniejsze losy Łemków i Rusnaków, planowane jest na wiosnę 2018 r.

Karpaty znakiem Europy Środkowej?

Zapraszamy serdecznie w imieniu Katedry Socjologii Kultury IFIS APS na spotkanie dyskusyjne poświęcone książce Marty Cobel-Tokarskiej i Marcina Dębickiego zatytułowanej „Słowo i terytorium. Eseje o Europie Środkowej”, które odbędzie się we wtorek 5 grudnia 2017 r. o godz. 15.30 w Akademii Pedagogiki Specjalnej (Sala Senatu, budynek C) przy ul. Szczęśliwickiej 40 w Warszawie. Książkę przedstawiać będą prof. dr hab. Ryszard Radzik i dr Ludwika Włodek.
Duże fragmenty książki dotyczą spraw karpackich, zaś w rozdziale pt. „Karpackość. Góry jako przestrzeń kulturowa” znalazło się obszerne omówienie, niezwykle zresztą życzliwe (i mobilizujące), naszego półrocznika Almanachu Karpackiego „Płaj”. W innych rozdziałach autorzy analizują między innymi twórczość Andrzeja Stasiuka i Marosza Krajniaka autora Trylogii łemkowskiej (Carpathia, Entropia, Informacja) oraz działalność Wydawnictwa „Czarne”.

Marta Cobel-Tokarska, Marcin Dębicki, Słowo i terytorium. Eseje o Europie Środkowej, Akademia Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2017.

Książka w wolnym dostępie.

Spotkanie z Walerijem Padiakiem

W imieniu organizatorów serdecznie zapraszamy w środę 25 października 2017 r. o godz. 16 do Auli Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Sanoku przy ul. Mickiewicza 21 (budynek E) na spotkanie z  badaczem problematyki Rusinów Karpackich, wykładowcą na Uniwersytecie Preszowskim, pisarzem i wydawcą Walerijem Padiakiem z Użhorodu. W programie spotkania wykład o historii i kulturze Rusi Karpackiej, pokaz filmu o Rusinach z Rusi Preszowskiej oraz prezentacja dwóch książek: wydanej po polsku pracy Walerija Podiaka pt. „Historia literatury karpatorusińskiej”, której premiera miała miejsce na początku sierpnia na „Łemkowskiej Watrze na Czużyni” i monografii P. R. Magocsiego „Naród znikąd”.  Oczywiście obydwie książki będzie można w trakcie spotkania nabyć.

Urszuli Janickiej-Krzywdy – życie niebanalne

Jak już informowaliśmy w trakcie 33. Babiogórskiej Jesieni odbyła się promocja książki poświęconej Urszuli Janickiej-Krzywdzie zatytułowanej „Urszula Janicka-Krzywda (1949-2015). Życie niebanalne”, wydanej przez Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK przy współpracy Gminy Zawoja. Publikacja licząca 470 stron ukazała się w serii „Pro Memoria”, a w jej treści znajdziemy m.in. następujące teksty:
Anna Spiss, Urszula Janicka-Krzywda (1949-2015). Życie niebanalne.
Janina Wanda Bucka, Henryk Bucki, Całym sercem była oddana babiogórskiemu folklorowi! „Krzesnomatka” zespołu regionalnego „Juzyna” z Zawoi. Czytaj dalej