Nowości wydawnicze

Karpaty pełne czarów

karpaty_czarowW połowie lipca do rąk czytelników trafi książka pt. „Karpaty pełne czarów. O wierzeniach, medycynie i magii ludowej Karpat polskich”. Jest to praca zbiorowa pod red. Katarzyny Ceklarz i Roberta Kowalskiego wydana jako tom II „Prac Komisji Kultury” Nowotarskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego. Publikacja, która jest pokłosiem  Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „O wierzeniach, medycynie i magii ludowej Karpat polskich” z 1913 r., będzie miała swoją premierę podczas święta łemkowskiego „Od Rusal do Jana 2015”, 26 lipca 2015 r. w Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej.

A oto jej zawartość:
I. Wierzenia dziadów i pradziadów
Elżbieta Łukuś, Owiane tajemnicą, pełne grozy miejsca w opowieściach ludu spiskiego; Czytaj dalej

Pieniny na starej pocztówce

pieniny_okladkaNakładem Oficyny Artystycznej Astraia ukazał się album pod trochę przydługim tytułem „Pieniny na starej pocztówce. Dawne widoki Pienin,  Czorsztyna, Niedzicy, przełomu Dunajca, Czerwonego Klasztoru, Trzech Koron, Góry Zamkowej, Szczawnicy, Homoli, Krościenka wraz z dawnym opisem przyrodniczym i kulturowym” w opracowaniu Rafała Monity i Katarzyny Wiwer. Album zawiera ponad 150 pocztówek z XIX i XX w. autorstwa m. in. Awita Szuberta i Mariana Trzebińskiego. Podzielony jest na dziesięć rozdziałów opisujących kolejne fragmenty Ziemi Pienińskiej. Ilustracjom towarzyszą teksty z epoki.

Almanach Muszyny po raz 25!

almanach_muszyny_2015Jak zwykle na przełomie czerwca i lipca w poczcie redakcyjnej znaleźliśmy płytę CD z kolejnym, XXV jubileuszowym tomem Almanachu Muszyny. Tom liczy 400 stron i zawiera jak zwykle mnóstwo niezwykle interesujących tekstów, pięknych wierszy oraz liczne reportaże fotograficzne i relacje z wydarzeń związanych z regionem. Niestety zawiera też informacje smutną – tom XXV będzie ostatnim tomem Almanachu w dotychczasowej formie. Jest jednak i iskierka nadziei, redakcja nie wyklucza bowiem jakiejś innej formy kontynuacji tego niezwykle dla regionu zasłużonego czasopisma. Państwu Bożenie Mściwujewskiej-Kruk i Ryszardowi Krukowi składamy gorące podziękowania za dwadzieścia pięć tomów Almanachu pozostając z iskierką nadziei, że to jednak nie koniec.
A oto tytuły niektórych zamieszczonych w XXV tomie artykułów:
Tadeusz M. Trajdos, Parafia w Muszynie w świetle wizytacji z 1728 r.;
Sylwester Rękas, Cenne materiały do dziejów pogranicza sądecko-spiskiego w Oddziale Archiwum Narodowego w Nowym Sączu;
Gabriel Kurczewski, Rejestry komory celnej w Muszynie z lat 1763–1767;
Miroslav Števík, Podstarostovia Spišského starostovstva v 15. – 17. storoči; Czytaj dalej

Kresowa Atlantyda – odsłona szósta

kresowa_atlant_6Wydany w maju VI tom Kresowej Atlantydy prof. Stanisław Nicieja poświęcił głownie Stryjowi i nic w tym dziwnego, bo to miasto zupełnie wyjątkowe, na pewno zasługujące na osobną, wielotomową monografię. Profesor jak zwykle prezentuje opisywane miasta po przez urodzonych i żyjących w nim ludzi. W Stryju wśród wielu barwnych postaci na pierwszym miejscu mamy oczywiście Kornela Makuszyńskiego – postać absolutnie wyjątkową. Autor i tym razem nie zapomniał o Towarzystwie Karpackim, przypominając ufundowaną przez nas w stryjskim kościele parafialnym tablicę pamiątkową poświęconą panu Kornelowi. W 6 tomie znalazło sie także trochę miejsca dla nadczeremoskich Kut – ojczyzny polskich Ormian, oraz dla majątku Jaruzelskich w Kniażach, miejsca urodzin Zbyszka Cybulskigo. Tom wyposażono jak zwykle w indeks nazwisk i blisko 250 ilustracji.
Stanisław Nicieja, Kresowa Atlantyda. Tom 6. Historia i mitologia miast kresowych, Wyd. MS, str. 296

„Bieszczady Odnalezione” po raz trzeci

bieszczady_odnalezione3Nowy numer czasopisma „Bieszczady Odnalezione” liczy 120 stron formatu B5 i zawiera m. in. trzy artykuły o tematyce archeologicznej, w których przedstawiono wyniki najnowszych badań prowadzonych na terenie Bieszczadów Wysokich, a także artykuły będące efektem badań nad historią regionu.
A oto zawartość numeru:
Z. Maj, Monografia Wetliny cz. III;
A. Pelisiak, Z. Maj, M.Pelisiak, T. Maj, Nad Solinką i Beskidnikiem. Nowe odkrycia materiałów z końca młodszej epoki kamienia o początków epoki brązu w rejonie Moczarnego;
Ł. Bajda, Krwawe zajścia w powiecie leskim z 1932 r.;
Z. Maj, A. Pelisiak, Północ-południe, południe-północ. O bieszczadzkich transkarpackich szlakach komunikacyjnych raz jeszcze; Czytaj dalej

Panapolowy rzutu oka na Karpaty

polRzeszowskie wydawnictwo „Libra.pl” wznowiło niedawno w opracowaniu redakcyjnym Stanisława Krycińskiego sztandarowe dzieło krajoznawcze Wincentego Pola „Rzutu oka na północne stoki Karpat”, powstałe w I połowie XIX w., a wydane po raz pierwszy w 1851 r. Opisuje ono, pod względem topograficznym, hydrograficznym oraz kulturowym, teren rozciągający się na północ od głównego grzbietu Karpat na przestrzeni od Bramy Morawskiej, przez Tatry, Bieszczady i Huculszczyznę, po Bukowinę. Krajoznawcze rozważania jednego z pierwszych badaczy Karpat,  urozmaicają malownicze opisy pobudzające wyobraźnię, skreślone ręką poety. Pol swoje działo opatrzył tajemniczym mottem z Wergiliszowej Eneidy: et haec meminisse juvabit, powtórzonym przez wydawcę w obecnym wydaniu. Tłumaczone bywa ono różnie, ale najczęściej jako pocieszenie i obietnicę doczekania lepszych czasów, w których przeżyte tragedie będziemy wspominać z uśmiechem. Czy geograf-poeta umieszczając je miał na myśli tragiczny pożar krakowskiej drukarni, w której spłonęły jego skrypty, czy może szerzej – losy zniewolonej ojczyzny, tego nie wiemy. Dziś – o paradoksie – do Panapolowych czasów, w których w Karpatach jeszcze wszystko było do odkrycia, odnosimy się z nostalgią, a nawet z zazdrością.
Wydanie wzbogacono o piękne grafiki z epoki m.in. Walerego Eliasza-Radzikowskiego i Antoniego Lange ku uciesze każdego miłośnika Karpat. Tę książkę po prostu trzeba mieć.

Cmentarze z okręgów Jasło i Nowy Żmigród

roman_fred_frodymafrodyma_cmentarzeZ prawdziwą satysfakcją mamy przyjemność zaprosić w imieniu autora Romana Frodymy, członka Towarzystwa Karpackiego na promocję kolejnego opracowania o Galicyjskich Cmentarzach Wojennych, w którym w formie gawędy przewodnickiej przedstawia on zarówno same cmentarze, jak i historię ich powstania. Jest to kompendium wiedzy o ponad 60. cmentarzach wojennych z okręgów Jasło i Nowy Żmigród, kontynuacja podobnego tomu, wydanego wcześniej o cmentarzach Ziemi Tarnowskiej. Okazją są oczywiście mijające właśnie rocznice wybuchu „Wielkiej Wojny” i Operacji Gorlickiej. Promocję organizuje Koło Przewodników PTTK i wydawca książki Wydawnictwo „Ruthenus” w Centrum Szkła w Krośnie przy ul. Blich 2 w dniu 11 czerwca 2015 r. o godz. 17.30. W trakcie promocji autor wygłosi prelekcję z przeźroczami pt: „Dzieła Dušana Jurkovićia w Beskidzie Niskim”.

Roman Frodyma, Cmentarze wojenne z I wojny światowej, Okręg I Jasło, Okręg II Nowy Żmigród. Oprawa twarda, stron 400, format A5, wkładka barwna, liczne ilustracje, grafiki, plany. 

Galicyjskim szlakiem Chasydów

chasydziU początków tej książki – jak pisze sam autor – leżą wydane w 1992 r. przez Wydawnictwo PTTK „Kraj” Tarnowskie judaica. Od tamtego czasu wiele się zmieniło, a obecne dzieło  to książka o wiele obszerniejsza tak pod względem objętości jak i przede wszystkim pod względem opisywanego obszaru. Osią geograficzną przewodnika jest linia: Tarnów – Bobowa – Nowy Sącz, z odgałęzieniami do mniejszych miasteczek regionu.
Książka jest opowieścią-przewodnikiem po zaginionym świecie żydowskim, który jednakże odrodzony trwa, rozwija się, nie zapominając, skąd jego korzenie. I którego ślady są ważnym elementem więzi między odwiedzającymi galicyjskie miasteczka Żydami, a potomkami sąsiadów ich przodków. Wątkiem prowadzącym czytelnika tropami żydowskiej historii są ślady chasydów skupionych wokół swoich rabinów – duchowych przewodników i cudotwórców. Byli to rabini kręgu sądecko-bobowskiego – potomkowie świątobliwego Chaima Halberstama z Nowego Sącza.
Adam Bartosz, Galicyjskim szlakiem Chasydów sądecko-bobowskich, Wydawnictwo Austeria, Kraków – Budapeszt 2015

Płaj 49 – z legionową dominantą

P49_okl_mBlisko trzy czwarte objętości 49 tomu „Płaju” zajmuje tematyka legionowa, a zarazem karpacka. Nie bez kozery, albowiem jesienią i zimą 2014/15 minęło równo sto lat od tamtych dni, kiedy młodzi żołnierze Legionu Polskiego staczali swoje pierwsze boje w dolinach Marmaroszu i Gorganów. Część artykułów to pokłosie sesji historycznej zorganizowanej z tej okazji przez Towarzystwo Karpackie w Rafajłowej w dniach 1–2 października 2014 r. w ramach obchodów rocznicowych. Uroczystościom tym poświęcamy artykuł wstępny.
Na szczególne polecenie zasługuje tekst Andrzeja Wielochy przedstawiający szczegółowo najwcześniejszą fazę karpackiej kampanii legionowej i rozwiewający przy okazji narosłe wokół niej mity. Innym mitem — rzekomo legionowych umocnień górskich na grzbietach Gorganów — zajmuje się Dariusz Dyląg, Czytaj dalej

Magury ’14

magury_14W tych dniach ujrzały światło dzienne kolejne „Magury”, rocznik krajoznawczy poświęcony Beskidowi Niskiemu i Pogórzom pod redakcją Sławomira Michalika i Anety Załugi wydawany przez Studenckie Koło Przewodników Beskidzkich w Warszawie. Datowane na rok 2014, są – co warte podkreślenia – już 184 wydawnictwem warszawskiego SKPB. Liczą 168 stron, w tym 104 ilustracje i 2 mapki.
A oto spis ich zawartości:
Piotr Wirchniański: Łemkowski Thalerhof
Bogusław Głód: Chemiczna wojna pod Gorlicami
Maria Wirchniańska: Gładyszowskie polsko-łemkowskie noce i dnie po II wojnie światowej
Czytaj dalej