Ogólne

Pokonferencyjne podziękowania

Szanowni Państwo,
w Vincenzowskiej wersji mitu o Rachmanach podkreśla się, że „od ludzi do ludzi zwraca się znak-ofiara”. Po zakończonej konferencji „Stanisław Vincenz – Czarnohora: miejsce i nie-miejsce”, odbytej w Krakowie w trybie hybrydowym, chcielibyśmy wyrazić nadzieję, że czynnik ofiary nie był zbyt dokuczliwy, a nasze spotkanie upamiętniające pięćdziesiątą rocznicę śmierci autora Połoniny było przede wszystkim czytelnym znakiem. Dziękujemy Państwu za udział w każdej formie: za wygłoszone referaty, za wypowiedzi w dyskusji, za bezpośrednie wsparcie organizacyjne, za śledzenie obrad za pośrednictwem mediów społecznościowych.
Serdecznie zapraszamy do odwiedzania strony konferencji, gdzie wkrótce zostanie opublikowany zapis obrad, a także do oglądania trzech bloków transmisji na Kanale Towarzystwa Karpackiego na You Tube, z których każdy miał już ponad 150 wyświetleń.
Daj Boże myrno!

Komitet Organizacyjny
Robert Księżopolski, Leszek Rymarowicz, Agnieszka Synakowska, Jan A. Choroszy

Czytaj dalej

W Grabówce u świętego Mikołaja

Stowarzyszenie Ratowania Cerkwi w Grabówce (gmina Dydnia) serdecznie zaprasza w niedzielę 21 listopada 2021 r. o godz. 12:30 do Domu Ludowego w tej pogórzańskiej miejscowości na „Jesienne Spotkanie przy cerkwi w Grabówce” zorganizowane w celu umożliwienia wymiany doświadczeń pomiędzy ludźmi zajmującymi się ratowaniem pamiątek kultury materialnej i duchowej Rusinów. O zabytkach greckokatolickich w województwie podkarpackim i o trudach związanych z ich odbudową opowiedzą: Katarzyna Winnicka z Muzeum Historycznego w Sanoku, Jan Herbetko ze Stowarzyszenie Ratowania Cerkwi w Baligrodzie, oraz Zbigniew Kaszuba kustosz sanktuarium w Łopience i Witold Grzesik animator odbudowy dzwonnicy w Polanach Surowicznych, obaj z Towarzystwa Karpackiego. Stowarzyszenie Ratowania Cerkwi w Grabówce powstałe w marcu tego roku w celu podejmowania działań na rzecz odbudowy tego zabytku zrzesza mieszkańców gminy, a także zaprzyjaźnionych historyków i etnografów. Spotkanie zakończy koncert Agaty Rymarowicz. Zobacz plakat.

Nagranie ze „zbliżenia na Borżawę”

Zapis Spotkania Karpackiego online z 26 sierpnia br., na którym Juliusz Marszałek zbliżył nas bardzo do Połoniny Borżawa prezentując niezmiernie ciekawe zdjęcia z licznych po niej wędrówek oraz podając jej fachowy, szczegółowy, przewodnicki opis, można na spokojnie raz jeszcze obejrzeć tu.

Jednocześnie gorąco zapraszamy na następne Spotkania Karpackie online 23 września 2021 r., na których Patrice M. Dabrowski przedstawi prelekcję zatytułowaną „Odkrywanie” Karpat: Epizody w obrazowaniu i przekształcaniu pogranicznych pasm górskich Polski i Ukrainy nawiązującą do jej właśnie wydanej, najnowszej książki „The Carpathians. Discovering the highlands of Poland and Ukraine”.

Promocja „Orawskich figur kamiennych”

Uprzejmie informujemy, że w piątek 25 czerwca o godz. 17 w Jabłonce Orawskiej będzie miała miejsce promocja książki Tadeusza M. Trajdosa zatytułowanej „Orawskie figury kamienne”, wydanej w 2020 roku przez Oficynę wydawniczą „Rewasz”. Wydarzenie będzie miało miejsce w Orawskim Centrum Kultury albo w znajdującej się nieopodal Bibliotece Gminnej – decyzja o lokalizacji będzie zależna od spodziewanej frekwencji. Podajemy zatem kontakt do pani Marii Łaciak organizatorki promocji: tel. 600-446-643.
O książce Tadeusz Trajdosa, członka naszego Towarzystwa pisaliśmy już we wcześniejszym poście i tam można zapoznać się ze spisem jej zawartości.

Poszukiwani fachowcy do Łopienki

Towarzystwo Karpackie poszukuje ekipy kamieniarsko-murarskiej do przeprowadzenia prac archeologicznych i rekonstrukcyjnych w Łopience, a także wolontariuszy. Prosimy o kontakt w tej sprawie ze Zbigniewem Kaszubą, pełnomocnikiem Towarzystwa Karpackiego d/s Łopienki, który przedstawi szczegółowy zakres planowanych prac oraz warunki ich wykonania. Po zapoznaniu się z wymaganiami odnośnie prac,  chętnych prosimy o składanie ofert pocztą elektroniczną do końca czerwca br. na adres: z.kaszuba2@poczta.fm.

Nagranie ze Spotkania o gorgańskich szlakach

Zgodnie z tym co obiecywaliśmy udostępniamy Państwu nagranie z kolejnych Spotkań Karpackich online z 29 kwietnia br., na których Dariusz Dyląg zajmująco opowiadał o Gorgańskiej „wojnie na pędzle”, czyli mówiąc wprost, o międzynarodowej współpracy przy znakowaniu szlaków turystycznych w Gorganach.
Plik z nagraniem jest dostępny pod tym linkiem.
Zapraszamy do oglądania tego nagrania, a także kolejnych Spotkań online już 27 maja punktualnie o 19
– będzie o Hnitesie.

Nagranie ze Spotkania o Leskich judaicach

Tak jak obiecywaliśmy udostępniamy Państwu nagranie z ostatnich Spotkań Karpackich online z 25 marca br., na których Andrzej Potocki zajmująco opowiadał o dziejach leskich Żydów i znajdujących się w tym mieście judaicach, a także o cadyckich rodach Horowitzów i Rubinów. Plik z nagraniem jest dostępny pod tym linkiem. Zapraszamy do oglądania.
Przy okazji równie serdecznie zapraszamy do lektury dostępnego na naszym portalu zdygitalizowanego piątego tomu Almanachu karpackiego „Płaj”, który jest w całości poświęcony karpackim Żydom, zawiera bowiem materiały ze zorganizowanej przez nasze Towarzystwo w 1991 r. w Bieszczadzkim Domu Kultury w Lesku sesji popularnonaukowej zatytułowanej „Żydzi w Karpatach” (wystarczy kliknąć na okładkę). Kto by pomyślał, że minęło już trzydzieści lat.

Czarowna, karpacka Słowacja

Nakładem Oficyny wydawniczej „Rewasz” ukazał się właśnie przewodnik pt. „Czarowna Słowacja” będący autorskim dziełem Marka Styczyńskiego i Anny Nacher. Dziełem ze wszech miar oryginalnym, nie jest to bowiem typowy przewodnik, lecz całkiem subiektywna w dobrym tego słowa znaczeniu propozycja zwiedzania Słowacji, takiej jak ją widzą autorzy. Książka liczy 336 stron (w tym 32 strony barwne), zawiera 132 ilustracje w tekście, 5 planów i mapek. Wewnątrz skrzydełek okładki orientacyjna mapa Słowacji. Zainteresowanie Słowacją, tym najbardziej karpackim krajem jest w pełni uzasadnione. Szukającym „karpackości” kraj ten oferują ją w czystej postaci – od najwyższego szczytu Karpat (Gerlach, 2655 m n.p.m.), przez jedno z najbogatszych skupisk krasowych nie tylko w Karpatach, ale w Europie (Słowacki Kras, Murańska Planina), po właściwe tylko Słowacji instrumenty muzyczne oraz relikty z dalekiej przeszłości (pasterstwo, teatr obrzędowy, muzyka). Niniejszy przewodnik to bardzo osobisty, przedstawiony z pasją opis tego kraju. Więcej informacji na stronie „Rewaszu”.

Co to za cerkiew?

Niecały miesiąc temu zmieściliśmy na karpackich informację o tym, że na aukcji „Sztuka dawna. Prace na papierze” Domu Aukcyjnego Desa Unicum będzie można nabyć akwarelę Aleksandra Augustynowicza przedstawiającą cerkiew strukowską w Jasini. Okazuje się, że na wystawionym na sprzedaż i zaprezentowanym przez nas obrazku przedstawiona jest jednak inna cerkiew. Dr Włodzimierz Witkowski, jeden z najlepszych znawców  cerkwi huculskich, zwrócił nam uwagę, że jest to bez wątpienia cerkiew św. Dymitra w Tatarowie.

Cerkwie są podobne, ale jasiniańska ma bardziej zwartą i wyższą w proporcjach bryłę, inaczej zwieńczony okap pod namiotowym dachem oraz daszek obwodowy poniżej głównego. Zasadniczo różnią się także dzwonnice. Tatarowska, widoczna na pierwszym planie na akwareli, jest znacznie mniejsza od jasiniańskiej i jest zupełnie inaczej usytuowana w stosunku do samej świątyni. Jak widać my też daliśmy się zwieść podobieństwu obydwu świątyń i zaakceptowaliśmy identyfikację zaproponowaną przez Desę Unicum. Czytaj dalej

Mikuliczyńska Madonna czy św. Jadwiga?

W Kurierze Galicyjskim nr 22 z pierwszej połowy grudnia 2020 r. w dziale „Okruchy historii” ukazał się tekst Petra Hawryłyszyna i Leona Orła o Mikuliczynie i błogosławionej siostrze Marii Antoninie Kratochwil. Niestety część zamieszczonych w nim informacji aż prosi się o sprostowanie, co niniejszym czynimy. Otóż rzeźba znajdująca się do dziś na terenie dawnego Dom Zdrowia dla studentów Uniwersytetu Lwowskiego w Mikuliczynie (nie jak piszą autorzy Uniwersytetu Warszawskiego) wybudowanego staraniem lwowskiej „Opieki Zdrowotnej” i oddanego do użytku  w 1928 r. nie przestawia św. Jadwigi, lecz jest statuą Matki Bożej, Patronki Polskiej Młodzieży Akademickiej, wykonaną przez znaną lwowską malarkę, rzeźbiarkę, lalkarkę i scenografkę Janinę Petry-Przybylską w 1938 r. Dom, który okrywa swoim płaszczem MB to XV-wieczna krakowska „burska jagiellońska” będąca tu symbolem domów akademickich. Żeby jednak Kurierowi Galicyjskiemu nie było smutno, dodajmy że podobny błąd popełnił także Jerzy Danilewicz autor artykułu „Worochta: drugie Zakopane” zamieszonego w Polityce nr 4.2019. Czytaj dalej