Wydarzenia

Tydzień Kultury Łemkowskiej w Kielcach

17 sierpnia 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Wykłady, projekcja filmu i koncert znalazły się w programie Tygodnia Kultury Łemkowskiej organizowanego w dniach 18-22 sierpnia w ramach projektu „Swoi Nieznani” przez Muzeum Historii Kielc wspólnie z  Instytutem Dizajnu oraz Domem Środowisk Twórczych. Zainauguruje go w środę, 18 sierpnia o godz. 18 w Muzeum Historii Kielc wykład wybitnego znawcy łemkowskiej sztuki cerkiewnej Jarosława Giemzy z Muzeum Zamek w Łańcucie pt. „Sztuka sakralna łemkowszczyzny”. Dzień później o tej samej porze prelekcję zatytułowaną „Krajobraz i architektura. Budownictwo cerkiewne na Łemkowszczyźnie” wygłosi Krzysztof Myśliński z Muzeum Historii Kielc. Ostatni wykład pt. „Łemkowie. Przeszłość i teraźniejszość” w piątek, 20 sierpnia, o godz. 18, również w siedzibie Muzeum Historii Kielc wygłosi dr hab. Helena Duć-Fajfer z Uniwersytetu Jagiellońskiego. W ramach projektu organizatorzy zaplanowali także projekcję filmu Krzysztofa Krauzego pt. „Mój Nikifor” w sobotę, 21 sierpnia o godzinie 20.30 na dziedzińcu Instytutu Dizajnu w Kielcach, oraz koncert pieśni łemkowskich w wykonaniu Agaty Rymarowicz w niedzielę, 22 sierpnia o godz. 18 w Domu Środowisk Twórczych w Pałacyku Zielińskiego.

Nabożeństwo ekumeniczne w Łopience

12 sierpnia 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Kustosz łopieńskiego sanktuarium Zbyszek Kaszuba serdecznie zaprasza w najbliższą sobotę 14 sierpnia do cerkwi w Łopience na nabożeństwo ekumeniczne oraz nocne modlitewne czuwanie w wigilię święta Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.

W nabożeństwie, które rozpocznie się o godzinie 18 wezmą udział kapłani różnych kościołów i wyznań: rzymskokatolicki, greckokatolicki, polskokatolicki i prawosławny.

Łemkowskie warsztaty kulinarne w Olchowcu

8 sierpnia 2021 | Wydarzenia | Na temat: , ,

W niedzielę 8 sierpnia 2021 r. przed olchowiecką muzealną chyżą łemkowską odbyły się otwarte warsztaty kulinarne kuchni łemkowskiej zorganizowane przez prężnie działające Etnocentrum Ziemi Krośnieńskiej. Poprowadzili je pani Ewa Szymko z Etnocentrum oraz gospodarze chyży-muzeum Małgorzata i Grzegorz Kiełbasińscy. Licznie zebrani goście zaczęli od zwiedzania chyży-muzeum i wysłuchania fascynującej opowieści o jego powstaniu i zgromadzonych zbiorach.
Punktem kulminacyjnym warsztatów był mistrzowski pokaz robienia masła, tyle że efekt tej produkcji było dość nieoczekiwany i zaskoczył wszystkich, włącznie z wykonawczynią pokazu. Jaki? Ci co byli wiedzą, inni są niestety skazani jedynie na domysły. Warsztatom oczywiście towarzyszyła degustacja, można było zatem skosztować mastywo, keselyce, proziaki, swojskie masło, domowy chleb oraz rozliczne sery. Palce lizać! Nie zabrakło również łemkowskich pieśni, a także strawy duchowej, którą zapewniło „Wydawnictwo Żyznowski” oferujące na utworzonym ad hoc straganie swoje wyjątkowe łemkowskie publikacje. Czytaj dalej →

Opasły „Płaj” na pożegnanie

22 lipca 2021 | Nowości wydawnicze, Wydarzenia | Na temat: , ,

Utknął na ponad miesiąc w drukarni, ale wreszcie jest! Ostatni, sześćdziesiąty tom „Płaju” rozrósł nam się do nieoczekiwanych rozmiarów i jest prawie dwa razy obszerniejszy niż zwykle. Trudno nam było odmawiać autorom nadsyłającym swoje teksty, mając świadomość, że następnej okazji do ich zamieszczenia w naszym almanachu już nie będzie. W rezultacie mamy aż dwadzieścia artykułów, których nie da się choćby pobieżnie omówić w tej krótkiej informacji. Na pierwszym miejscu wypada wymienić artykuły będące plonem oryginalnych badań i poszukiwań autorów. Niezawodny Wojtek Krukar tym razem prezentuje, na podstawie wywiadów z dawnymi mieszkańcami, oraz własnych prac terenowych, dwie bieszczadzkie wsie — nieistniejący obecnie Dźwiniacz oraz Muczne. W drugim, krótszym artykule próbuje rozwikłać chaos nazewniczy stworzony w pewnym zakątku Beskidu Niskiego przez austriackich, a potem polskich kartografów. Inny stały autor „Płaju”, Leszek Rymarowicz, przywraca pamięci dwie kolejne postacie związane z Huculszczyzną okresu międzywojennego — komendanta Straży Granicznej z Żabia oraz lekarza z tej miejscowości, a przy okazji rozszyfrowuje unikatowe, nigdy dotąd niepublikowane zdjęcia z ceremonii otwarcia obserwatorium na Pop Iwanie w 1938 roku.
Czytaj dalej →

Piąta Sądecka Watra Archeologiczna

21 lipca 2021 | Wydarzenia | Na temat:

W dniach 7-8 sierpnia 2021 roku odbędzie się 5. Sądecka Watra Archeologiczna. Do udziału w niej serdecznie zapraszamy wszystkich, a szczególnie osoby zainteresowane archeologią Karpat i turystyką kulturową. W programie przewidujemy zwiedzenia stanowisk archeologicznych w Kotlinie Łąckiej – na Babiej Górze w Zabrzeży, w Naszacowicach i na Górze Zyndrama w Maszkowicach pod fachową opieką dr hab. Marcina S. Przybyły z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także otwartą konferencję poświęconą zagadnieniom archeologii Kotliny Sądeckiej oraz prezentację najciekawszych artefaktów ze stanowisk archeologicznych na Sądecczyźnie. Sądecka Watra Archeologiczna jest organizowana po raz kolejny przez Towarzystwo Karpackie we współpracy z Instytutem Archeologii UJ, Polskim Towarzystwem Historycznym Oddział Nowy Sącz, Centralnym Ośrodkiem Turystyki Górskiej PTTK w Krakowie, Wójtem Gminy Łącko i Domem Sądeckim w Zarzeczu. Czytaj dalej →

Łemkowskie przysłowia Bolesława Bawolaka

20 lipca 2021 | Książki, Wydarzenia | Na temat: ,

Nakładem „Wydawnictwa Żyznowski” ukazała się właśnie książka zatytułowana „Łemkowskie przysłowia i powiedzenia ze Świątkowej Wielkiej i okolic” autorstwa Bolesława Bawolaka. Jest to nie tylko zbiór łemkowskich przysłów zebranych przez lata wśród mieszkańców jednej z wiosek Beskidu Niskiego, ale także niezwykle cenny dokument dziedzictwa kulturowego Łemkowszczyzny. Licząca 800 stron książka zawiera niemal 7 tysięcy przysłów i powiedzonek łemkowskich, i jest efektem pięćdziesięcioletniej pracy jej autora. Przysłowia zostały ułożone tematycznie, zarówno w języku polskim, jak i łemkowskim, wraz z transkrypcją fonetyczną.
W zbiorze przysłów zgromadzonych przez Bolesława Bawolaka odbija się jak w lustrze  dawna Łemkowszczyzna. Możemy tam odnaleźć mieszkańców tych ziem z ich przywarami i cechami godnymi pochwały, świat przyrody czy toponomastykę. Jest i cerkiew, i karczma, pole i las, zagroda i chyża, stół i piec, gazda i gazdyni. Nie ma co ukrywać, to opowieść o Łemkowszczyźnie dawnej, trochę już dziś mitycznej krainie sprzed akcji „Wisła”, wprawdzie biednej, ale jednak szczęśliwej, bo autentycznej i swojskiej. Warto podkreślić, że jest to już czwarta książka o tematyce łemkowskiej „Wydawnictwa Żyznowski”. Więcej informacji o książce, a także zachętę autora do jej przeczytania można znaleźć tu.

Promocja jubileuszowych „Prac Pienińskich”

18 lipca 2021 | Nowości wydawnicze, Wydarzenia | Na temat:

Z dobrze poinformowanych źródeł dowiedzieliśmy się, że dziś, to znaczy 18 lipca o godz. 18 w Jazz Barze Dworku Gościnnego w Szczawnicy będzie miała miejsce promocja jubileuszowych, bo 30. „Prac Pienińskich”. Poprowadzi ją osobiście – któżby inny – naczelny redaktor tego zasłużonego, wydawanego przez Oddział Szczawnicki PTTK rocznika, Ryszard M. Remiszewski. Serdecznie zapraszamy, a przy okazji, podajemy spis rozpraw i artykułów zawartych w tym tomie:
Tomasz Kowalik, Edward „Baca” Moskała (1926-1995). Zasadźca, czyli założyciel,
Ludwik Frey, Leszczyna, drzewo,
Krzysztof Miraj, Problemy regionalizacji Pienin,
Justyna Cząstka-Kłapyta, Kosmogonia jako źródło interpretacji niektórych toponimów i hydronimów Tatr, próba nowego ujęcia, Czytaj dalej →

Wyprawa „Bystrzec Marmaroski 2021”

12 lipca 2021 | Wydarzenia | Na temat: , ,

Z satysfakcją informujemy, iż w dniach 1-10 lipca odbyła się kolejna górska wyprawa pod auspicjami Towarzystwa Karpackiego, którą z uwagi na niezmiennie przyświecający nam cel – „vincenzowski” Bystrzec, nazwaliśmy nieco przekornie „Bystrzec Marmaroski”. Przy bardzo zmiennej pogodzie udało się nam zdobyć kilka szczytów Karpat Marmaroskich: Hnitesę, Torojagę, Farcaul i Mihailecul. W końcowej części wyprawy towarzyszyły nam „na wyciągniecie ręki” przepiękne panoramy Czarnohory, Gór Czywczyńskich i Połonin Hryniawskich. W imieniu Towarzystwa złożyliśmy wieńce na mogiłach polskich legionistów w Kirlibabie i Berbesti oraz w Syhocie Marmaroskim pod pomnikiem rumuńskiego generała polskiego pochodzenia Leonarda Moczulskiego, bohatera walk w I i II wojnie światowej. Odwiedziliśmy też Muzeum Huculskie w Repedei prowadzone przez Vasile Popovici, któremu przekazaliśmy kilka tomów Almanachu Karpackiego „Płaj” z artykułami dotyczącymi Karpat Rumuńskich oraz przedwojennej granicy polsko-rumuńskiej. Czytaj dalej →

„Sądecczyzna” im. Szczęsnego Morawskiego po raz XIII i XIV

3 lipca 2021 | Książki, Wydarzenia

W Ratuszu Miasteczka Galicyjskiego w Nowym Sączu wręczone zostały Honorowe Nagrody „Sądecczyzna” im. Szczęsnego Morawskiego, w ramach XIII i XIV edycji za książki o tematyce historycznej dotyczące regionu sądeckiego, wydane w latach 2019 i 2020. Decyzją organizatorów konkursu – Stowarzyszenia Przyjaciół Almanachu Muszyny oraz Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu w XIII edycji za rok 2019 nagrodzono dwie książki:
Marek Smoła, Dzieje parafii św. Wawrzyńca w Nowym Sączu-Biegonicach: środowisko –  kościół – życie religijne, Tarnów 2019
O miłości Ojczyzny nie deklamowaliśmy… Wspomnienia Antoniego Sejmeja Górszczyka, opracowanie Sylwester Rękas, Kraków 2019.

Czytaj dalej →

„Połonina” po rosyjsku?

27 czerwca 2021 | Wydarzenia | Na temat:

Na razie wprawdzie tylko fragment, ale dobre i to. W najnowszym, czerwcowym numerze ukazującego się w Moskwie w nakładzie 2000 egz. miesięcznika „Literatura zagraniczna” (Иностранная литература) z „Polką” Tamary Łępickiej na okładce, opatrzonym tytułem „Polska poza Polską” znalazło się tłumaczenie na rosyjski fragmentu „Prawdy starowieku” Stanisława Vincenza dokonane przez uczestnika wrocławskiego Kolokwium Vincenzowskiego z 2014 roku, Siergieja Moreino (Сергея Морейно). W tym specjalnym, przygotowanym przez Swietłanę Panicz „polskim” numerze Vincenza znajdujemy w dobrym, żeby nie powiedzieć doborowym towarzystwie m.in. Józefa Wittlina, Andrzeja Bobkowskiego, Józefa Czapskiego, Tymoteusza Karpowicza i… Jacka Kaczmarskiego. Co znamienne wśród przetłumaczonych na rosyjski piosenek tego ostatniego znalazły się „Mury” i „Jałta”. Zamieszczone tłumaczenie fragmentu „Połoniny” poprzedza krótka, ale rzetelna informacja o autorze.