Płaj 35 – Abstracts

Andrzej Ruszczak
The adventures of Stanisław Vincenz and Jerzy Stempowski at the Hungarian border, 1939-1940
A reconstruction of three attempts to cross the border between occupied Poland and Hungary by two Polish writers in autumn 1939 and spring 1940, based on the dispersed, partially unpublished memoirs.
Andrzej Ruszczak
The correspondence of Stanisław Vincenz and Marijka Mogoruk
Letters that Stanislaw Vincenz has received from his former Hutzul neighbour in the sixties (20th cent.) translated and commented. Czytaj dalej

O czasie huculskim (Płaj 35)

Stanisław Vincenz

(fragment)

Pamięci Petra Gotycza-Danylukowego

Kto chce wędrować po górach huculskich, ten winien zdać sobie sprawę z odrębności i swoistości huculskiego czasu. Zwłaszcza jeśli przybywa z Zachodu, gdzie to podobno naprawdę uważają, — że czas to pieniądz. Pieniądz, duży czy mały, lecz jak każda jednostka monetarna ma w danej chwili ściśle określoną wartość, choćby nawet była zależna od wahań giełdy. Taka moneta ma wiele równych sobie, to znów mieści się bez reszty w jednostce większej. Tak też jest z tym czasem zachodnim. Ale nic podobnego nie ma na Huculszczyźnie. Udając się zatem w góry warto pamiętać o tym istnieniu odrębnego czasu huculskiego, inaczej wędrowca może spotkać niejedna niemiła niespodzianka, irytacja lufo nieporozumienie. Tym bardziej musi się zapoznać z tym czasem huculskim, jeśli chce, jak to się mówi, zawrzeć „pobratymstwo” z górskimi ludźmi i z całym górskim krajem, jeśli jest „przyjacielem Huculszczyzny” starego czy choćby nowego autoramentu. A jeszcze więcej winien zanurzyć się w ów czas huculski, — czas bez granic, bez słupów milowych, — ten, kto chce wynieść z tych gór coś jedynego w swoim rodzaju. Czytaj dalej

Płaj 35


Płaj 35 (jesień 2007)  224+32

zawartość tomu:
Uwaga, konkurs!
O ilustracjach
Andrzej Ruszczak, Stanisława Vincenza i Jerzego Stempowskiego perypetie na granicy węgierskiej (1939–1940);
Andrzej Ruszczak, Korespondencja Stanisława Vincenza i Marijki Mogoruk;
Stanisław Vincenz, O czasie huculskim (wycieczkowe wspomnienia i refleksje);
Michał Kaczmarek, Śladami Stanisława Vincenza po Huculszczyźnie…;
Dariusz Dyląg, Vincenz – potrzeba własnej mitologii;
Andrzej Wielocha, Petro Szekeryk-Donykiw. Biografia nie całkiem kompletna;
Petro Szekeryk-Donykiw, Fłojera dziadka Iwańczyka;
Petro Szekeryk-Donykiw, Czarownik Ołeksy; Czytaj dalej

Szlakami Huculszczyzny – katalog wystawy

Właśnie ujrzał światło dzienne zapowiadany już w lipcu katalog wystawy zatytułowanej „Szlakami Huculszczyzny” prezentowanej latem tego roku w Muzeum Podkarpackim w Krośnie. Pierwsze 45 stron katalogu wypełnia interesujący tekst Urszuli Janickiej-Krzywdy zawierający podstawowe informacje o Huculszczyźnie i Hucułach, zakończony wyborem literatury. Tekst ilustrowany jest reprodukcjami pocztówek eksponowanych na wystawie, a pochodzących ze zbiorów Stanisława Władyki. Sam katalog podzielony jest na szereg działów – począwszy od wyrobów drewnianych, po przez odzież i tkaniny, broń i wyroby z metalu, ceramikę, malarstwo o tematyce huculskiej, ikony, aż po pisanki – nazwane dość oryginalnie w spisie treści „przedmiotami obrzędowymi”. Całość zamyka wykaz ilustracji zawartych w tekście oraz wykaz obiektów prezentowanych w katalogu.

Czytaj dalej

Opowieści leskie

Na początku tego roku nakładem Wydawnictwa BOSZ ukazała się książka Bolesława Baranieckiego, zatytułowana „Opowieści leskie. Z pamięci i ze starych fotografii”. Dzieło liczące 416 stron zawiera dziesiątki króciutkich opowiadań, których bohaterem jest Lesko i jego mieszkańcy. Opowiadania napisane są z ogromna swada i ciepłym humorem, a dotyczą głównie okresu międzywojennego oraz wojny i okupacji. Bohaterami ich są zwyczajni ludzie, mieszkańcy Leska i przyjezdni, codzienne wydarzenia i odpryski wielkiej historii. Wszystko ilustrowane jest unikalnymi zdjęciami autora książki, zamiłowanego fotografa. Każdy, kto chce poczuć niepowtarzalny klimat przedwojennego Leska powinien tę książkę przeczytać.

Przewodnik po Beskidzie Małym

Oficyna Wydawnicza "Rewasz" wydała nowy przewodnik Radosława Trusia po Beskidzie Małym. Dzieło liczy 352 strony formatu B6, 68 zdjęć barwnych, 60 zdjęć oraz ilustracji czarno-białych w tekście, 10 planów i mapek, 7 panoram. Oprawa miękka ze skrzydełkami.
Przewodnik obejmuje teren wieloboku wyznaczonego przez podgórskie miasta: Bielsko-Białą, Żywiec, Suchą Beskidzką, Wadowice, Andrychów. Zatem obejmuje swym zasięgiem także Czeretniki, czyli Pasmo Pewelskie i Grupę Żurawnicy. Autor uznał za Beskid Mały obszar nazywany tak przez turystów, a rozpościerający się między dolinami Białej i Skawy i położony na północ od linii kolejowej Żywiec – Sucha.
Czytaj dalej

Zamki i zamczyska Słowacji

Nakładem Oficyny Wydawniczej „Rewasz” ukazał się przewodnik zatytułowany Zamki i zamczyska Słowacji autorstwa Arkadiusza Wasielewskiego. Książka liczy 352 strony formatu B6, zawiera 48 zdjęć barwnych, 64 zdjęcia oraz ilustracje czarno-białe, 94 plany i mapki. Oprawa miękka ze skrzydełkami.
W przewodniku opisano 140 obiektów w podziale na poszczególne komitaty. Każdy komitat to osobny rozdział z ogólną mapką jego obszaru i naniesionymi obiektami. Opis każdego obiektu wzbogacono, planem, fotografiami współczesnymi i dawnymi ilustracjami. Opisano obiekty w następujących komitatach: Spisz, Liptów, Orawa, Turec, Trenczyn, Nitra, Pożoń (Bratysława), Komarno, Teków, Hont, Zwoleń, Nowohrad, Gemer, Turnia, Abów, Zemplin, Uh i Szarysz. Osobny rozdział poświęcono warowniom przeciwtureckim.

XVIII tom Almanachu Muszyny

Jak zwykle punktualnie i jak zwykle piękniejszy od poprzedniego ukazał się kolejny, XVIII tom Almanachu Muszyny, a w nim cała masa bardzo ciekawych tekstów, z których szczególnie polecamy najświeższe informacje o efektach prac archeologicznych na muszyńskim zamku autorstwa pani Barbary Chudzińskiej. Dla redaktora Almanachu, pani Bożeny Mściwujewskiej-Kruk serdeczne gratulacje, a dla zainteresowanych szczegółowa zawartość tomu.

Czytaj dalej

Przewodnik po Gorganach

Ukazał się właśnie – pierwszy od czasów Gąsiorowskiego – przewodnik po Gorganach autorstwa Dariusza Dyląga wydany przez Oficynę Wydawniczą "Rewasz". Liczy 368 stron formatu B6, zwiera 52 zdjęcia barwne, 136 zdjęć oraz ilustracji czarno-białych w tekście, 16 mapek i szkiców sytuacyjnych; panoramy z Mołody, Popadii, Sywuli, Płoskiej, Syniaka, Kruhłej Młaki i Taupisza. Oprawa miękka ze skrzydełkami.
Pół przewodnika to popis erudycji i wiedzy krajoznawczej autora na temat Gorganów, pozostała część to opis znakowanych tras turystycznych, dla których osią jest czerwony szlak wschodniobeskidzki od przeł. Wyszkowskiej do doliny Prutu.
Czytaj dalej

W kręgu Tatr

Serdecznie polecamy nową książkę Wiesława Aleksandra Wójcika zatytułowaną W kręgu Tatr, a wydaną przez Tatrzański Park Narodowy (Zakopane 2008, str. 234).
Książka jest pierwszym tomem serii Tatry. Sprawy i ludzie, której wydawanie właśnie rozpoczął TPN.  Jej bohaterami są przede wszystkim ludzie, którzy odcisnęli swoje wyraźne ślady w dziejach Tatr – Chałubiński, Sabała, Witkiewicz i inni, ale także szeroko pojęte sprawy górskie – ochrona przyrody, przewodnictwo, czasopiśmiennictwo.

Czytaj dalej