32. Łemkowski Kermesz w Olchowcu

10 maja 2022 | Wydarzenia | Na temat: ,

Z nieukrywaną radością śpieszymy poinformować, że Zjednoczenie Łemków, będące organizatorem olchowieckich kermeszy zamieściło na swojej stronie internetowej plakat 32 Kermeszu w Olchowcu. Wprawdzie poza terminem, w którym ma się on odbyć, to znaczy 21-22 maja 2022 r. więcej szczegółów o jego programie na razie jeszcze nie znamy, warto natomiast odnotować, że opublikowany plakat ozdabia historyczna już dziś fotografia wykonana przez Tadeusza Kiełbasińskiego przed jego zabytkową chyżą w 1982 r.
Przedstawia ono członków olchowieckich rodzin – Gabłów, Toropiłów, Mikulików i Romańczaków pięknie ubranych w łemkowskie stroje ze zbiorów Tadeuszowych, a także własne przechowywane w domowych skrzyniach. Wiele zachodu i cierpliwości wymagało od Tadeusza przekonanie sąsiadów do założenia tych strojów, czemu trudno się dziwić jeżeli weźmie się pod uwagę powojenne tragiczne losy Łemków, ale udało się i był to pierwszy krok do odnowienia kermeszowych uroczystości w Olchowcu. Zdjęcie to opublikowane zostało po raz pierwszy w jednodniówce „Głos spod Horbu” wydanej przez Towarzystwo Karpackie z okazji kiermeszu w 1996 r. A więcej o kermeszach w Olchowcu można przeczytać tu.

O pobratymstwie w „Połoninie”

30 kwietnia 2022 | Wydarzenia | Na temat: ,

Na ostatnim, czwartym już z kolei seminarium vincenzologicznym prof. Wojciech Śmieja z Instytutu Literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego, który od lat bada literaturę w kontekście dyskursów płciowej i seksualnej (nie)normatywności i jest autorem kilku opracowań dotyczących tych zagadnień, opowiedział o tradycji pobratymstwa i ślubie pobratymczym na przykładzie relacji między postaciami Foki i Piotrusia Sawickiego w „Połoninie”. Z całym, niezwykle ciekawym wykładem i późniejszą dyskusją można zapoznać się pod tym linkiem. Profesor Śmieja mówił zajmująco o męskim pobratymstwie, które nie jest tożsame z braterstwem, bo wymaga autonomicznej decyzji podmiotów. Jednak jest to chyba zaledwie jedna z wielu manifestacji idei pobratymstwa z jaką mamy do czynienia w dziele Vincenza gdzie pobratymami i pobratymkami są nie tylko ludzie. Mogą być nimi „ptaki w pobratymstwie z wiatrami” i „swobodne strugi”. W końcu – jak się wydaje – istotą „Połoniny” i jej zasadniczą treścią jest pobratymstwo człowieka z górami. Nie zawierane przed kapłanem, ale wydeptane na płajach i wypielęgnowane na śródleśnych carynkach. Dzieje owego pobratymstwa zerwanego, lub może tylko nadwyrężonego przez butyn, a także dotkliwa tęsknota za nim – wypełniają przecież bez reszty całą tetralogię.

Beskidzkie skarby z ziemi wydarte

28 kwietnia 2022 | Wydarzenia | Na temat:

Ekspozycja Skarby z ziemi wydarte. Prehistoryczne wyroby z brązu i żelaza odkryte w rejonie beskidzkiego przełomu Soły to wystawa przygotowana przez Dział Archeologii Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej, Zamek Książąt Sułkowskich, ul. Wzgórze 16. Prezentowane na niej artefakty – 40 wyrobów z brązu i żelaza datowanych na okres wczesnej epoki żelaza (750–400 p.n.e.) – odkryte zostały w trakcie programu naukowego prowadzonego przez archeologów z Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej w latach 2019–2021 na obszarze beskidzkiego przełomu Soły w okolicach Kobiernic i Porąbki. Wystawa będzie czynna do 4 września 2022, a jej wernisaż odbędzie się 29 kwietnia 2022 r. o godz. 17.30.

O Akcji „Wisła” na Sądecczyźnie

27 kwietnia 2022 | Wydarzenia | Na temat: ,

Zapraszamy na spotkanie autorskie z dr Anną Wilk, historykiem, pracownikiem naukowym Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie, która opowie o przebiegu Akcji „Wisła” na Sądecczyźnie w 1947 r. i o jej konsekwencjach. Spotkanie odbędzie się w Muzeum Nikifora w Krynicy-Zdroju, w czwartek, 5 maja 2022 r. o godz. 17, a poprowadzi je Zbigniew Wolanin. Tu warto przypomnieć, po pierwsze, że patron Muzeum w Romanówce był w ramach Akcji „Wisła” dwukrotnie wywożony z Krynicy, a po drugie, że dr Anna Wilk jest autorką szeregu artykułów o tej tematyce, w tym m.in. Przesiedlenie Łemków sądeckich w ramach akcji „Wisła”. Biuletyn Ukrainoznawczy, R. 2007–2011; oraz Zmiany w rozmieszczeniu i strukturze ludności łemkowskiej na terenie powiatu nowosądeckiego w latach 1900–1947, Studia Geohistorica, nr 8.

Dalszy ciąg spotkań ze Staszkiem Krycińskim

25 kwietnia 2022 | Nowości wydawnicze, Wydarzenia | Na temat:

Miłośników twórczości Stanisława Krycińskiego pragniemy poinformować, że w najbliższy dniach odbędą się kolejne promocje – oczywiście z osobistym udziałem autora – jego najnowszej książki wydanej przez wydawnictwo Libra.pl zatytułowanej Bieszczady. Gdzie dzwonnica głucha otulona w chmury. I tak:
27 kwietnia o godz. 17 w Rzeszowie w Księgarni Libra PL przy ul. Jagiellońskiej 12,
28 kwietnia o godz. 17 w Przemyślu w księgarni „Kontrabanda Literacka” przy ul. Asnyka 6, oraz
29 kwietnia także o godz. 17 w Polańczyku w Centrum Informacji Uzdrowiskowo-Turystycznej przy ul. Zdrojowej 1b.
Serdecznie zapraszamy.

Do Tworylnego ze Staszkiem Krycińskim

13 kwietnia 2022 | Książki, Wydarzenia | Na temat:

W sobotę 23 kwietnia 2022 r. Stanisław Kryciński spotka się ze swoimi czytelnikami. Najpierw o godz. 11 w Tworylnem przy dzwonnicy, później o godz. 17 w Cisnej, w Gminnym Centrum Kultury i Edukacji. Na spotkaniach autor będzie promował swoją najnowszą książkę wydaną przez wydawnictwo Libra.pl pt. Bieszczady. Gdzie dzwonnica głucha otulona w chmury. Tu koniecznie trzeba wyjaśnić, że w tytule książki jest mowa właśnie o dzwonnicy w Tworylnem, a także to, że jest tytuł ten jest cytatem z wiersza Agaty Rymarowicz, która ciśniańską część promocji uświetni swoim koncertem. Tak się to wszystko pięknie łączy i zaplata, że aż miło. Zapraszamy zatem w kwietniowe Bieszczady, a o samej książce można przeczytać więcej u nas w tym miejscu.

Petro Szekeryk-Donykiw i huculska dawność

11 kwietnia 2022 | Spotkania Karpackie | Na temat: ,

Serdecznie zapraszamy na czwarte już w tym roku Spotkania Karpackie online, które odbędą się w czwartek 21 kwietnia 2022 r. o godz. 19 i będą nosić tytuł „Na straży huculskiej dawności – Petro Szekeryk-Donykiw”. Wypełni je wielowątkowa opowieść Luby-Paraskewii Strynadiuk, Leszka Rymarowicza i Andrzeja Wielochy o najbardziej znanym Hucule II Rzeczypospolitej i jego wiekopomnym dziele „Dido Iwanczik”. W trakcie Spotkań przypomnimy obfitującą w dramatyczne wydarzenia biografię Szekeryka, nadającą się wprost na scenariusz historycznej epopei.  Opowiemy o przedziwnych splotach Szekerykowych losów z losami Stanisława Vincenza i jego rodziny. A także o największym dziele Szekeryka, książce „Dido Iwanczik”, którego rolę w utrwaleniu dawnych huculskich obrzędów i wierzeń, a także dialektu trudno wprost przecenić. Wspomnimy o kłopotach z jej wydaniem za życia autora, o powojennych losach, sukcesach w wolnej Ukrainie, a także o jej dzisiejszej recepcji. Czytaj dalej →

Dante – Vincenz – Połonina

9 kwietnia 2022 | Wydarzenia | Na temat:

Spieszymy poinformować wszystkich wielbicieli pisarstwa Stanisława Vincenza, że jest już możliwość obejrzenia zapisu trzeciego seminarium vincenzologicznego, na którym ks. dr hab. Alfred Wierzbicki – etyk, poeta, publicysta, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego przedstawił wykład pt. Vincenz jako czytelnik Dantego i czytelnik czytelników Dantego, w którym poszukiwał i to z dobrym skutkiem trwałych śladów fascynacji Dantem i jego „Boską komedią” w twórczości autora „Wysokiej połoniny”. Z pewnością warta obejrzenia jest także dyskusja, która odbyła się po wykładzie. A oto link do kanału YouTube Pracowni Badań nad Spuścizną Stanisława Vincenza.

Zapis opowieści o „Gorolskim Święcie”

6 kwietnia 2022 | Ogólne, Spotkania Karpackie | Na temat:

Tak jak obiecywaliśmy zarejestrowane Spotkania Karpackie online z marca br., na których Leszek Richter opowiadał ze szczegółami i w szerokim kontekście o organizowanych od lat Międzynarodowych Spotkaniach Folklorystycznych „Gorolski Święto” w Jabłonkowie, można już oglądać i wszyscy, którzy nie mieli czasu w zeszły czwartek mogą to sobie powetować i obejrzeć teraz tu, a także na kanale YouTube Towarzystwa Karpackiego.
Jednocześnie informujemy, że następne Spotkania Karpackie online odbędą się w czwartek 21 kwietnia 2022 r. i będą zatytułowane „Na straży huculskiej dawności – Petro Szekeryk-Donykiw”, a wypełni je opowieść Luby-Paraskewii Strynadiuk, Leszka Rymarowicza i Andrzeja Wielochy o najbardziej znanym Hucule II Rzeczypospolitej i jego wiekopomnym dziele „Dido Iwanczik”.

„Obserwatorium – Обсерваторія 2022”

4 kwietnia 2022 | Wydarzenia | Na temat: ,

Wprawdzie z pewnym poślizgiem, ale nie bez satysfakcji, miło nam poinformować o wydanym na początku roku nakładem Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego oraz Przykarpackiego Uniwersytetu Narodowego im. Wasyla Stefanyka w Iwano-Frankiwsku, pięknym ściennym kalendarzu pt. „Obserwatorium – Обсерваторія 2022” ze zdjęciami wykonanymi na Huculszczyźnie przez ostatniego komendanta Komisariatu Straży Granicznej w Żabiu Józefa Jaroszewskiego. Graficznie kalendarz opracował Paweł Jaroszewski (dzięki któremu te fotografie zostały zachowane), zaś autorem tekstów jest Leszek Rymarowicz. O każdym zdjęciu można opowiadać wiele, a niektóre z nich są naprawdę unikalne. Kalendarz jest dwujęzyczny, a teksty na ukraiński przetłumaczyła Oksana Usatenko, jest to więc poniekąd kolejny przyczynek do naszej akcji Сьогодні всі ми говоримо українською. Całą publikację można obejrzeć w tym miejscu.
Zainteresowanych spuścizną fotograficzną Józefa Jaroszewskiego zapraszamy do lektury artykułu w 60 tomie Almanachu Karpackiego „Płaj”, a także do obejrzenia transmisji ze Spotkania Karpackiego online poświęconego relacji fotograficznej Józefa Jaroszewskiego z uroczystości poświęcenia i otwarcia Obserwatorium na Pop Iwanie.
Uwaga! Gratka dla kolekcjonerów. Dzięki uprzejmości wydawcy dziesięć pierwszych osób, które zgłoszą zainteresowanie kalendarzem w komentarzach na profilu FB Towarzystwa Karpackiego, otrzyma jego egzemplarz.