S
erdecznie zapraszamy miłośników poezji, ale nie tylko, w piątek 8 września 2023 roku do restauracji „Pod Kominkiem” w Komańczy na czternastą już „Harasymiadę”. Początek o godzinie 16, a w programie między innymi recytacje wierszy Jerzego Harasymowicza przez dzieci i młodzież, rozstrzygnięcie konkursu plastycznego „Bieszczady okiem poety Jerzego Harasymowicza”, prelekcje zaproszonych gości, a na koniec, o godzinie 19 koncerty Agaty Rymarowicz i Grażyny Łobaszewskiej. Wstęp wolny.
Jak zwykle, tak i tym razem udostępniamy wszystkim zainteresowanym pod tym linkiem nagranie z ostatnich Spotkań Karpackich onlin, na których Leszek Piekło podzielił się z nami opowieścią o tym „Jak zakochał się w Głównym Szlaku Beskidzkim”. Nie omieszkał także poinformować o założonym przez siebie „Stowarzyszeniu Główny Szlak Beskidzki” i realizowanych przez to Stowarzyszenie rozlicznych przedsięwzięciach.
Przy okazji zapraszamy na wrześniowe Spotkania Karpackie online anonsowane pod dość zagadkowym tytułem „Bojkowszczyzna zza Sanu – kraina epickich narracji”, które prowadzone będą przez doktorów Bartłomieja Chromika i Tadeusza Baraniuka w czwartek 29 września 2023 r. o godz. 19.
Zapraszamy na ósme w tym roku Spotkania Karpackie online, które odbędą się w czwartek 31 sierpnia 2023 r., tradycyjnie o godz. 19. Ich gościem będzie Leszek Piekło z opowieścią o tym „Jak zakochałem się w Głównym Szlaku Beskidzkim”. Główny Szlak Beskidzki to nie tylko element infrastruktury turystycznej gór czy kawał historii polskiej turystyki, ale prawdziwe zjawisko socjologiczne. Na przestrzeni od „kropki” w Ustroniu, do „kropki” w Wołosatem, w ostatnich latach powstały liczne obiekty infrastruktury turystycznej dedykowane właśnie wędrowcom przemierzającym GSB. Funkcjonują grupy dyskusyjne miłośników GSB, wydawane są specjalne wydawnictwa, mnożą się także oczywiście przeróżne gadżety. Cóż tu dużo mówić – Główny Szlak Beskidzki stał się po prostu modny. Leszek Piekło, autor opowieści to miłośnik i znawca Głównego Szlaku Beskidzkiego. Inicjator utworzenia „Stowarzyszenia Główny Szlak Beskidzki” i aktualnie jego prezes. Organizator wielu spotkań o tym najdłuższym górskim szlaku górskim w Polsce. Autor kilkakrotnie wznawianego przez Wydawnictwo Compass „kanonicznego” przewodnika po GSB. Będzie o historii GSB, o jego aktualnym kształcie, o warunkach i wymaganiach związanych z pokonywaniem tego szlaku, o realizowanych aktualnie działaniach związanych z promocją i rozwojem infrastruktury na tym szlaku. Czytaj dalej
Na ostatnich Spotkaniach Karpackich online o niełatwych i burzliwych dziejach Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej opowiadał jego dyrektor Bohdan Gocz. Dla wszystkich tych, którzy z jakiś względów nie mogli tej opowieści wysłuchać mamy dobrą wiadomość. Otóż od dzisiaj nagranie z tych Spotkań Karpackich dostępne jest pod tym linkiem i można je oglądać kiedy się tylko zechce, tak samo zresztą na kanale YouTube Towarzystwa Karpackiego.
Jednocześnie zapraszamy na kolejne Spotkania Karpackie online, na których w czwartek 31 sierpnia 2023 roku jak zwykle o godzinie 19 Lesław Piekło opowie o tym jak zakochał się w Głównym Szlaku Beskidzkim.
Wszystko wskazuje na to, że Muzealne Święto Kultury i Tradycji Łemkowskich „Od Rusal do Jana” odnowione w ubiegłym roku po dłuższej nieobecności wpisało się już na stałe do kulturalnego kalendarza łemkowszczyzny. W tym roku to powołane do życia przez nieodżałowanej pamięci Fedora Gocza w 1992 r. pod auspicjami Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej wydarzenie kulturalne odbędzie się w ostatnią sobotę i niedzielę 29-30 lipca, a program wypełniają jak zwykle liczne występy miejscowych i zagranicznych zespołów, promocje książek, prelekcje, pokazy rękodzieła i oczywiście uroczyste nabożeństwo cerkiewne. Główną atrakcją, której nikt nie powinien pominąć, będzie jak zawsze zwiedzenia pod fachowym przewodnictwem tego wyjątkowego, jedynego w swoim rodzaju muzeum usytuowanego w autentycznej łemkowskiej zagrodzie.
Serdecznie zapraszamy do Zyndranowej!
Na siódmych tegorocznych Spotkaniach Karpackich online o Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej opowie syn jego twórcy Fedora Gocza, Bohdan Gocz. Zapraszamy w czwartek 27 lipca 2023 r., jak zwykle o godzinie 19. Nasz gość, działacz łemkowski i zarazem dyrektor zyndranowskiego Muzeum opowie o jego powstaniu i pierwszych latach funkcjonowania, a także o perypetiach z jakimi w trakcie już ponad 50-letniej historii placówki borykali się jego twórcy i gospodarze. Będzie oczywiście także o obecnych problemach funkcjonowania Muzeum, zamierzeniach i planach na przyszłość. O tym jak ważną rolę kulturotwórczą i integracyjną dla społeczności łemkowskiej spełnia Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej nikogo chyba przekonywać nie trzeba, ale o organizowanych tu licznych wydarzeniach kulturalnych – występach artystycznych, spotkaniach, plenerach, warsztatach, a także podejmowanych wielu inicjatywach służących społeczności łemkowskiej warto posłuchać. Bohdan Gocz nie omieszka z pewnością wspomnieć o reaktywowanym niedawno świecie kultury i tradycji łemkowskich „Od Rusal do Jana” i o programie najbliższej jego edycji, która odbędzie się w tym roku w dniach 29 i 30 lipca. Czytaj dalej
Miło nam poinformować, że w niecałe trzy lata po pierwszym – już dawno niedostępnym, ukazało się właśnie drugie, uzupełnione wydanie albumowej monografii Jarosława Giemzy „Cerkwie i ikony Łemkowszczyzny”. Monumentalna, licząca 696 stron publikacja wydana przez Wydawnictwo Libra.pl poświęcona jest architekturze cerkiewnej oraz malarstwu ikonowemu i sztuce sakralnej Łemkowszczyzny. Składa się z czterech działów: Tradycja religijna, Architektura cerkiewna, Wyposażenie cerkiewne oraz Ikonografia. Z okazji tego wydarzenia serdecznie zapraszamy na spotkania z autorem tego wyjątkowego dzieła, które odbędą się:
– 14 czerwca 2023 r. o godz. 20 w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie przy ul. Kredytowej 1;
– 15 czerwca 2023 r. o godz. 17 w siedzibie Oddziału PTTK w Rzeszowie przy ul. Matejki 2.
Jarosław Giemza – historyk sztuki, kierownik Działu Sztuki Cerkiewnej Muzeum-Zamku w Łańcucie, współzałożyciel i członek Komisji Konserwatorskiej Greckokatolickiej Archidiecezji Przemysko-Warszawskiej, autor licznych publikacji na temat sztuki sakralnej, ekspert instytucji państwowych oraz kościelnych w zakresie oceny przedmiotów zabytkowych i realizacji prac konserwatorskich. W latach 80. i 90. XX w. współorganizator cyklu praktyk studenckich służących inwentaryzacji i zabezpieczeniu opuszczonych cerkwi, koordynator i uczestnik kilku międzynarodowych projektów badawczych, autor i komisarz wystaw sztuki cerkiewnej, projektant malarskiego wystroju kilkunastu współczesnych cerkwi i kościołów. Przewodnik górski i terenowy, członek Towarzystwa Karpackiego.
W kalendarzu już maj, czas zatem najwyższy zaprosić na XXXIII łemkowski kermesz w Olchowcu, który w tym roku odbędzie się w dniach 20-21 maja. Organizatorzy czyli mieszkańcy Olchowca i Zjednoczenie Łemków przedstawili już zarys programu, niestety jeszcze bez szczegółów. I tak w sobotę 20 maja o godz. 17:30 odprawiona zostanie Weczirnia w cerkwi pw. Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja w Olchowcu, zaś już od godz. 19 rozpoczną się występy sceniczne. Z kolei w niedzielę 21 maja o godz. 11 rozpocznie się liturgia w obrządku greckokatolickim w cerkwi pw. Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja, a o godz. 13 będzie miało miejsce uroczyste otwarcie kermeszu, po którym zapewne do późnego wieczora będą trwały śpiewy, tańce i rozliczne konkursy. Dzisiejsi organizatorzy olchowieckich kermeszy, w czasach gdy przed trzydziestu trzema laty nasze Towarzystwo przywracało tę tradycję do życia, byli dziećmi, a niektórych nawet jeszcze na świecie nie było. Wygląda więc na to, że kermeszowe obchody kontynuowane będą przez kolejne pokolenia Olchowian i że tradycja ta nie zaginie.
Z okazji 108. rocznicy Bitwy Wielkanocnej w Karpatach w niedzielę 23 kwietnia 2023 w godzinach 14 – 19 w rejonie cmentarza z I wojny światowej w Niżnej Polance (Słowacja) odbędzie się uroczysty koncert zorganizowany przez „Klub vojenskej histórie Beskydy”. Koncert ma przybliżyć uczestnikom wydarzenia z I wojny światowej poprzez połączenie faktów, opowieści i muzyki. Wojskowe pieśni marszowe zagra orkiestra wojskowa z epoki w mundurach armii austrowęgierskiej. Zespół ludowy zagra i zaśpiewa ludowe pieśni rekrutacyjne i wojskowe z regionów wschodniej Słowacji. Punktem kulminacyjnym będzie koncert orkiestry smyczkowej z repertuarem melodii z przełomu XIX i XX w.
Przygotowany jest również bogaty program towarzyszący, który rozpocznie się już w sobotę 22 kwietnia 2023 r. Więcej informacji na stronie organizatorów.
Zapraszamy na trzecie w tym roku Spotkania Karpackie online, które odbędą się 30 marca 2023 r., tradycyjnie o godz. 19. Ich gościem będzie prof. dr hab. Michał Parczewski, który wygłosi wykład zatytułowany „Początki Łemkowszczyzny – fakty i mity”. Pytanie o dzieje zasiedlenia Karpat tylko z pozoru jest zagadnieniem czysto akademickim. Próby udzielenie na nie odpowiedzi wywołują liczne kontrowersje, bowiem pojawia się zagadnienie autochtoniczności (cokolwiek by to nie miało znaczyć) mieszkańców Łemkowszczyzny, ale także innych części Karpat. Wiarygodna wiedza o początkach zasiedlania gór przez pra-Łemków kształtuje się w dyskusji prowadzonej przez specjalistów – historyków, archeologów i językoznawców bazujących na profesjonalnej analizie średniowiecznych źródeł dziejowych. W obiegu publicznym spotkać można jednak również poglądy o podstawach mniej lub bardziej odległych od wyników tych badań. Należą do nich choćby mity etnogenetyczne Rusinów Karpackich, akceptowane bezkrytycznie także przez niektórych przedstawicieli świata nauki, że przodkowie Łemków i Bojków zamieszkiwali Beskidy już przed IX w. n.e., że od zawsze byli częścią wschodniej Słowiańszczyzny, że wywodzą się od ludu tzw. Białych Chorwatów, że ich ziemie zostały w IX w. zajęte przez państwo morawskie, wtedy przyjęli chrzest, etc., etc…
Przedmiotem wykładu prof. Michała Parczewskiego będzie m.in. analiza najnowszych danych archeologicznych oraz historycznych, w świetle których żaden z powyższych mitów nie ma racji bytu, ponieważ od połowy V do 2. połowy XIV w. n.e. teren przyszłej Łemkowszczyzny i Bojkowszczyzny był w zasadzie bezludny, pomijając słabe efekty prób zagospodarowania niektórych dolin rzecznych w XIII-XIV w. Jesteśmy przekonani, że niezależnie od stopnia fascynacji Łemkowszczyzną, czy szeroko rozumianą ideą karpatorusińską warto sięgnąć do źródeł i osiągnięć współczesnej nauki, a niepowtarzalną okazją ku temu będą właśnie najbliższe Spotkania Karpackie online. Czytaj dalej
