Wszystko na temat: Bieszczady

Bojkowszczyzna – pogranicze czasów i przestrzeni

Książka pod takim tytułem stanowiąca zbiór 15 artykułów zredagowanych na podstawie prac licencjackich przygotowanych w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego ukazała się niedawno nakładem Wydawnictwa DiG. Prace licencjackie były efektem badań terenowych w dorzeczu górnego Stryja i Sanu (powyżej Turki) w latach 2005-2008. Ze względu na znaczną odległość od centrów gospodarczych oraz ciągłość osadniczą zachowało się tu wiele elementów starej kultury, co wzbudziło zainteresowanie etnografów. Badaniu podlegała współczesna rzeczywistość kulturowa tej części Bojkowszczyzny – na pograniczu z Polską oraz z obwodem zakarpackim.  Rozmowy z mieszkańcami pamietającymi osobiście lub z opowiadań rodziców rzeczywistość sprzed II wojny światowej pozwalały uchwycić proces zmian w ciągu 100 lat. Prace zostały przyporządkowane do dwóch grup zatytułowanych „Nowe i stare czasy” oraz „Swojskie i obce światy”. Pierwsza grupa nawiązują do poszczególnych aspektów życia mieszkańców, a druga do aspektów przestrzennych świata Bojkowskiego w kategorii swojskości i obcości. Poziom prac licencjackich nie dorównuje typowym opracowaniom naukowym. Są to raczej szkice bądź eseje łatwo dostępne dla odbiorców nie przygotowanych fachowo do odbioru trudnych tekstów naukowych, a zainteresowanych dzisiejszym życiem mieszkańców Bojkowszczyzny i ich tradycją kulturową. Jednocześnie nie są to reportaże dziennikarskie z uproszczonymi wnioskami. Nie recenzuję każdego z artykułów, jedynie sygnalizuję zakres opracowania. Czytaj dalej

Łopienka – etnowarsztaty

Towarzystwo Karpackie poszukuje instruktorów do poprowadzenia w Łopience warsztatów dla dzieci w wieku 9-14 lat. Poszukujemy doświadczonych instruktorów potrafiących odtworzyć tradycyjne rzemiosło i kulturę niematerialną dawnej wsi Łopienka. Planujemy warsztaty z następujących dziedzin:
– kowalstwo,
– garncarstwo,
– tkactwo,
– wikliniarstwo,
– etnografia (krajobraz dźwięku),
– muzyka (łemkowska kapela ludowa),
– taniec ludowy (łemkowski, bojkowski).
Warsztaty odbędą się 10 września w Łopience w godz. 10-14 i każdy instruktor przeprowadzi trzy godzinne warsztaty dla grup ok 10 dzieci.
Oferty cenowe wraz z proponowanym programem warsztatów i opisem własnego dorobku prosimy składać do 27 sierpnia 2022 r. za pomocą poczty elektronicznej do koordynatora warsztatów Zbigniewa Kaszuby na adres: z.kaszuba2@poczta.fm Więcej o „Etnowarsztatach” w Łopience można przeczytać tu.

Do Łopienki na „Etnowarsztaty”

„Etnowarsztaty w Łopience” to projekt będący próbą uratowania od zapomnienia bieszczadzkiej tradycji i kultury. Nieistniejąca dziś wieś Łopienka jest przykładem wielu bieszczadzkich miejscowości, w których tradycyjny przekaz pokoleniowy został przerwany przez wojnę i wysiedlenie mieszkańców. Bogata spuścizna kultury materialnej i duchowej tworzona przez wieki przez przedstawicieli różnych kultur: polskiej, bojkowskiej, łemkowskiej, żydowskiej, wołoskiej nagle zniknęła. „Etnowarsztaty” będą nie tylko prezentacją ginącego rzemiosła i sztuki ludowej, ale poprzez aktywne uczestnictwo dadzą możliwość dotknięcia przeszłości, spełnią rolę brakującego ogniwa w przekazie tradycji i dziedzictwa kulturowego. Projekt przewiduje przeprowadzenie warsztatów z następujących dziedzin: kowalstwo, garncarstwo, kamieniarstwo, wikliniarstwo, tkactwo, muzyka, taniec i etnografia. Nieprzypadkowy jest wybór miejsca warsztatów, które z jednej strony ukazuje współczesny kontekst zaniku więzi kulturowych, z drugiej zaś na tle podniesionej z ruin cerkwi w Łopience pokaże, że możliwa jest odbudowa tradycji. Więcej informacji o „Etnowarsztatach” znajduje się tu.

Etnowarsztaty w Łopience

Towarzystwo Karpackie z satysfakcją informuje, że zostało beneficjentem konkursu EtnoPolska 2022 i w zawiązku z tym realizować będziemy zadanie pt. „Etnowarsztaty w Łopience”, na które została przyznana dotacja  w kwocie 10 000 zł. Wszystkie informacje, ogłoszenia i relacje z realizacji tego zadania będą dostępne na naszym portalu w zakładce Łopienka/Etnowarsztaty.

Tablica SKPB w bacówce na Jaworcu

Wczoraj w południe w jadalni jednego z najsympatyczniejszych schronisk bieszczadzkich, to znaczy w bacówce PTTK na Jaworcu odsłonięto uroczyście tablicę pamiątkową „Pamięci założycieli i członków SKPB Warszawa”. Jej fundatorem jest przewodnik SKPB (blacha nr 139) Bolesław Szafrański „Generał”. Uroczystość odsłonięcia odbyła się z okazji 65-lecia SKPB, którego obchody miały miejsce w ostatni weekend w gościnnych progach ośrodka „Piotrowa Polana” rodziny Ostrowskich w Wetlinie. Bolek odsłaniając tablicę wspólnie z aktualnym prezesem Koła Piotrem Bonikiem, sformułował myśl, z którą zgodzili się licznie tam obecni członkowie SKPB, taką mianowicie, że Koło odcisnęło niezatarte piętno na całym późniejszym życiu każdego z nas. Czytaj dalej

Jak na Łopienkowskiej Sesji było

21 maja br. w Gminnym Centrum Kultury i Ekologii w Cisnej odbyła się dziewiąta już z kolei sesja „Czas dla Łopienki”. Na jej początku Zbigniew Kaszuba odczytał sprawozdanie z działalności Towarzystwa Karpackiego w Łopience. Sprawozdanie urozmaicone było zdjęciami z prowadzonych w zeszłym roku prac archeologicznych oraz odnalezionych w ich trakcie artefaktów – monet austriackich i fragmentu żeliwnego posążka bogini Diany. Następnie głos zabrali leśnicy. Mariusz Kobus z Nadleśnictwa Cisna krótko podsumował działania nadleśnictwa w Łopience, a Kazimierz Nóżka opowiedział o skrzydlatych mieszkańcach Łopienki oraz o niedźwiedziach, ilustrując opowieść fragmentami filmów. Słuchacze korzystali z okazji pytając jak zachować się w przypadku spotkania z niedźwiedziem.
Kolejnym prelegentem był historyk sztuki Paweł Sygowski. Posługując się przykładami konkretnych cerkwi z terenów zaboru austriackiego i rosyjskiego przedstawił zmiany jakie zachodziły w liturgii i wyposażeniu cerkwi unickich na przestrzeni dziejów. Najpierw proces latynizacji – wycofywanie ikonostasów, wprowadzanie ołtarzy bocznych, monstrancji, a następnie odwrót w kierunku narodowego stylu ukraińskiego. Czytaj dalej

„Czas dla Łopienki” po raz dziewiąty

Towarzystwo Karpackie i Gminne Centrum Kultury i Ekologii w Cisnej zapraszają w sobotę 21 maja 2022 r. o godz. 10 do domu kultury w Cisnej na dziewiątą już sesję „Czas dla Łopienki”. W programie m.in. sprawozdanie z działalności Towarzystwa Karpackiego w Łopience w 2021 r., informacje o planach Nadleśnictw Cisna i w Baligród oraz kilka ciekawych prelekcji:
Jarosław Tomaszewski, Cerkiew w Baligrodzie odbudowa i dzień;
Paweł Sygowski, Cerkiew w Łopience unicka czy greckokatolicka (architektura i wyposażenie);
Robert Lipelt, Krótka historia młynarstwa w ziemi sanockiej  w XVIII –XX w.;
Arkadiusz Kryda, Rewitalizacja młyna wodnego w MBL w Sanoku;
Zbigniew Kaszuba, Pozostałości młyna w Łopience.
W trakcie sesji będzie możliwość zakupu publikacji Towarzystwa Karpackiego, oraz tych dotyczących Łopienki i Bieszczadów, a także cegiełek na odbudowę cerkwi, folderów, przewodników i map. Czytaj dalej

Dalszy ciąg spotkań ze Staszkiem Krycińskim

Miłośników twórczości Stanisława Krycińskiego pragniemy poinformować, że w najbliższy dniach odbędą się kolejne promocje – oczywiście z osobistym udziałem autora – jego najnowszej książki wydanej przez wydawnictwo Libra.pl zatytułowanej Bieszczady. Gdzie dzwonnica głucha otulona w chmury. I tak:
27 kwietnia o godz. 17 w Rzeszowie w Księgarni Libra PL przy ul. Jagiellońskiej 12,
28 kwietnia o godz. 17 w Przemyślu w księgarni „Kontrabanda Literacka” przy ul. Asnyka 6, oraz
29 kwietnia także o godz. 17 w Polańczyku w Centrum Informacji Uzdrowiskowo-Turystycznej przy ul. Zdrojowej 1b.
Serdecznie zapraszamy.

Do Tworylnego ze Staszkiem Krycińskim

W sobotę 23 kwietnia 2022 r. Stanisław Kryciński spotka się ze swoimi czytelnikami. Najpierw o godz. 11 w Tworylnem przy dzwonnicy, później o godz. 17 w Cisnej, w Gminnym Centrum Kultury i Edukacji. Na spotkaniach autor będzie promował swoją najnowszą książkę wydaną przez wydawnictwo Libra.pl pt. Bieszczady. Gdzie dzwonnica głucha otulona w chmury. Tu koniecznie trzeba wyjaśnić, że w tytule książki jest mowa właśnie o dzwonnicy w Tworylnem, a także to, że jest tytuł ten jest cytatem z wiersza Agaty Rymarowicz, która ciśniańską część promocji uświetni swoim koncertem. Tak się to wszystko pięknie łączy i zaplata, że aż miło. Zapraszamy zatem w kwietniowe Bieszczady, a o samej książce można przeczytać więcej u nas w tym miejscu.

Zapis „Wołania z Połonin”

Tak jak obiecywaliśmy zapis Spotkań Karpackich online z lutego br., na których dr Edward Marszałek, przedstawił prelekcję pt. „Wołanie z połonin – czyli z dziejów ratownictwa górskiego w Bieszczadach” jest już dostępny i wszyscy, którzy nie mogli obejrzeć go w zeszły czwartek mogą to zrobić teraz tu, a także na kanale YouTube Towarzystwa Karpackiego. Tak więc jeżeli chcecie dowiedzieć się o wielu ciekawych i mało znanych faktach z dziejów bieszczadzkich Goprowców – klikajcie i słuchajcie.
Jednocześnie informujemy, że kolejne Spotkania Karpackie odbędą się w czwartek 31 marca, a wypełni je opowieść Leszka Richtera o Międzynarodowych Spotkaniach Folklorystycznych „Gorolski Święto”.