Wszystko na temat: etnos

Pasterstwo w Karpatach

Towarzystwo Karpackie serdecznie zaprasza do udziału w konferencji popularnonaukowej zatytułowanej „Pasterstwo w Karpatach. Geneza i obraz współczesny”. Konferencja odbędzie się w sobotę 25 listopada 2017 r.  w małej sali widowiskowej „Inkubatora medialno-artystycznego” ACK UMCS „Chatka Żaka” przy ul. Radziszewskiego 16 w Lublinie. Początek o godz. 10, a w jej programie planowane są następujące wystąpienia:
– prof. Grzegorz Jawor (UMCS), Osadnictwo wołoskie w Karpatach w XIV-XVII w.,
– Dariusz „Dzida” Czerniak (Gilwice), Zróżnicowanie szałasów pasterskich na terenie Karpat,
– dr Anna Obara-Pawłowska (UMCS), Pierwotni mieszkańcy gór w opinii kronik średniowiecznych,
– Katarzyna Tur-Marciszuk (WUOZ w Lublinie) i lreneusz Marciszuk (KUL), Kobieta no połoninie,
– dr Justyna Cząstka-Kłapyta i dr Piotr Kłapyta (UJ), Kultura muzyczna pasterzy karpackich (z prezentacją gry na instrumentach pasterskich), Czytaj dalej

33 Babiogórska Jesień

Z prawdziwą przyjemnością pragniemy poinformować, że w dniach 22-24 września 2017 r. w Zawoi odbędzie się 33 już edycja Babiogórskiej Jesieni, jednego z najważniejszych wydarzeń kulturalnych w regionie Beskidów, festiwalu który corocznie prezentuje folklor babiogórski oraz sztukę ludową regionu. Serdecznie i gorąco zapraszamy do udziału w nim wszystkich miłośników Karpat, tym bardziej, że tegoroczną Jesień w piątek 22 września w Sali Widowiskowej Babiogórskiego Centrum Kultury w Zawoi Centrum rozpocznie seminarium naukowe Pro Memoria Urszuli Janickiej-Krzywdy. Życie niebanalne, zmarłej dwa lata temu członkini naszego Towarzystwa. Seminarium poprzedzi odsłonięcie pamiątkowej tablicy i uroczystość nadania Babiogórskiemu Centrum Kultury imienia Urszuli Janickiej-Krzywdy. W jego ramach przewidziano prezentację szeregu ciekawych referatów (program szczegółowy), prezentację poświęconej Urszuli książki oraz na zakończenie koncert piosenki turystycznej i poezji śpiewanej „Z krainy Łagodności” z udziałem Stanisława Figla oraz Andrzeja i Maryli Mrozów.
Poza tym w programie 33 Babiogórskiej Jesieni znajdziemy m.in.:
– w sobotę 23 września:
9.00 Przegląd zespołów regionalnych „Kultura i folklor Podbabiogórza”,
14.00 Redyk, widowisko zejścia owiec z hal i podziału stada, otwarcie festiwalu i wręczenie nagród w przeglądzie „Kultura i folklor Podbabiogórza”, Czytaj dalej

XXXII Babiogórska Jesień

jesien_babiogorska_2016Serdecznie zapraszamy na XXXII Babiogórską Jesień, która odbędzie się w dniach 17-18 września 2016 r. w Zawoi Widłach. Jest to jedna z największych cyklicznych imprez folklorystycznych Małopolski, a zarazem jedno z najważniejszych wydarzeń kulturalnych w regionie Beskidów. Festiwal ten corocznie prezentuje folklor babiogórski oraz sztukę ludową regionu, przywracając pamięć o jego pasterskiej przeszłości. Głównym punktem Babiogórskiej Jesieni jest powitanie jesiennego redyku – powrót pasterzy z owcami do wsi. Na scenie festiwalowej prezentować się będą zespoły z kraju i zagranicy m.in. zespół Poggiodiana z Sycylii, Annutara z Polski, Spojené huky Slovenska, dudziarska orkiestra ze Słowacji, Duch Gór – Trebunie Tutki i Urmuli, Wokół Babiej Góry, Tisza-tavi AMI Tiszafüred z Węgier oraz Sharema z Polski. Festiwalowi towarzyszyć będą Targi Sztuki Ludowej i Rękodzieła Artystycznego, wystawy i kiermasz handlowo-gastronomiczny. Szczegóły na stronie festiwalu.

II Zjazd Karpacki „Karpaty – Góry Kultury”

karpaty1aZwiązek Podhalan, Zjednoczenie Łemków, Stowarzyszenie Euroregion Karpacki Polska, Burmistrz Miasta Sanoka mają zaszczyt zaprosić na II Zjazd Karpacki „Karpaty – Góry Kultury”, w 80. rocznicę Zjazdu Górskiego w Sanoku. Zjazd zorganizowany będzie w dniach 24-28 sierpnia 2016 r., a główne uroczystości odbędą się 28 sierpnia. Rozpocznie je o godz. 11 Msza Święta i spotkanie ekumeniczne na dziedzińcu sanockiego Zamku. Później uczestnicy przejdą w barwnym korowodzie karpackim ulicami Sanoka do Muzeum Budownictwa Ludowego, gdzie odbędzie się prezentacja kultur karpackich, występy artystyczne oraz „Carpathia – Jarmark Karpacki.” Dzień wcześniej 27 sierpnia o godz. 20 odbędzie się rozpalenie symbolicznej „Watry Karpackiej” nad Sanem obok Skansenu, podczas którego wystąpią zespoły Pogórzanie i Osławianie. Czytaj dalej

Dudy – instrument z duszą

Z prawdziwą przyjemnością prezentujemy pierwszy odcinek serii filmowej pt. „Instrumenty z duszą” poświęcony dudom podhalańskim zamieszczony na kanale You Tube przez Instytutu Muzyki i Tańca. W roli narratora i wykonawcy wystąpił Jan Karpiel-Bułecka, jeden z najbardziej znanych twórców kultury góralskiej. Dudy od zawsze związane były z karpacką kulturą pasterską towarzysząc m.in. wiosennym redykom. W 2015 roku umiejętność wytwarzania tego instrumentu i praktyka gry na kozie (dudach podhalańskich) została wpisana na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego o czym pisaliśmy na naszym portalu.

[yframe url=’https://www.youtube.com/watch?v=W7LAmW_FA9w’]

Urszula Janicka-Krzywda – etnograf spod Babiej Góry

spotkania_ujkLutowe Spotkania Karpackie – z Babią Górą w tle – będą miały wyjątkowy charakter, poświęcimy je bowiem pamięci Urszuli Janickiej-Krzywdy, osobie która kochała i rozumiała góry jak mało kto. Urszula była etnografem, badaczką kultury ludowej Karpat, folklorystką, a także członkinią Towarzystwa Karpackiego. Była też autorką niezliczonej ilości książek i artykułów poświęconych kulturze karpackich górali. Szczególnie karpackie zbójnictwo, zwyczaje i obrzędy pasterskie, góralskie czary i wierzenia nie miały dla niej żadnych tajemnic. Specjalnym gościem Spotkań będzie mąż Urszuli, Piotr Krzywda autor wielu karpackich przewodników, także członek Towarzystwa Karpackiego.
W programie przewidujemy m. in.:ula_01a
– Przypomnienie postaci Urszuli Janickiej-Krzywdy;
– Fragmenty wywiadu Urszuli Janickiej-Krzywdy „Jestem etnografem”;
– Wiersze Urszuli Janickiej-Krzywdy;
– Film dokumentalny „Babiogórcy Urszuli Janickiej-Krzywdy”;
– Relacja o początkach zespołu Juzyna;
– oraz opowieść o regionie babiogórskim jako najbliższym sercu polu aktywności etnograficznej Urszuli Janickiej-Krzywdy.
Zapraszamy serdecznie w piątek 19 lutego 2016 r. o godz. 18 do Muzeum Ziemi PAN, w Warszawie przy al. Na Skarpie 27. Czytaj dalej

Reinfussowy świat Bojków i Łemków

spotkania_reinfuss3Bohaterem grudniowego Spotkania Karpackiego będzie profesor Roman Reinfuss i jego fotografie, dzięki którym możemy oglądać nieistniejący już dziś, fascynujący świat łemkowskich i bojkowskich wiosek z lat trzydziestych XX wieku. W wydanym przez Wydawnictwo „Bosz” albumie pt. Karpacki świat Bojków i Łemków. Roman Reinfuss. Fotografie, znalazło się blisko 250 zdjęć, w większości dotąd nigdzie niepublikowanych, ze znajdującego się w zbiorach sanockiego Muzeum Budownictwa Ludowego archiwum prof. Reinfussa. O archiwum i o twórcy zgromadzonych w nim fotografii, a także o albumie opowie nam jego współautor, kustosz MBL-u, dr Hubert Ossadnik. Czytaj dalej

31. Babiogórska Jesień

Babiog_Jesien_2015W Zawoi od 18 do 20 września odbędzie się już trzydziesta pierwsza Babiogórska Jesień. W jej programie oprócz występów licznych zespołów góralskich ze wszystkich zakątków Karpat, w tym łemkowskich i huculskich, przewidziane są też: wystawa „Magia pasterska – zioła na szałasie”, wystawa obrazów na szkle malowanych „Pasterstwo pierwotne” Jana Półkoszka z Bystrej, a także warsztaty dla dzieci, Targi Sztuki Ludowej i Rękodzieła oraz pokazy zajęć codziennych bacy i jego pomocnika „Na szałasie”. 18 września odbędzie się wernisaż wystawy fotograficznej poświęconej pamięci Urszuli Janickiej-Krzywdy oraz Międzynarodowa Konferencja pt. „Kultura pasterska we współczesności karpackiej z uwzględnieniem regionu Babiej Góry”.
W trakcie Konferencji wygłoszone zostaną następując wykłady:
Baca, hala, koliba, redyk – czyli w jaki sposób kulturę pasterską można włączyć w proces edukacji dzieci i młodzieży?, Andrzej Peć; Czytaj dalej

Karpaty pełne czarów

karpaty_czarowW połowie lipca do rąk czytelników trafi książka pt. „Karpaty pełne czarów. O wierzeniach, medycynie i magii ludowej Karpat polskich”. Jest to praca zbiorowa pod red. Katarzyny Ceklarz i Roberta Kowalskiego wydana jako tom II „Prac Komisji Kultury” Nowotarskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego. Publikacja, która jest pokłosiem  Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „O wierzeniach, medycynie i magii ludowej Karpat polskich” z 1913 r., będzie miała swoją premierę podczas święta łemkowskiego „Od Rusal do Jana 2015”, 26 lipca 2015 r. w Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej.

A oto jej zawartość:
I. Wierzenia dziadów i pradziadów
Elżbieta Łukuś, Owiane tajemnicą, pełne grozy miejsca w opowieściach ludu spiskiego; Czytaj dalej

Kultura ludowa Górali Pienińskich

kultura-ludowa-gorali-pieninskichCentralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK w Krakowie zaprasza w środę 21 stycznia 2014 r. o godz. 17 do swojej siedziby przy
ul. Jagiellońskiej 6 na promocję książki pt. Kultura ludowa Górali Pienińskich pracy zbiorowej pod redakcją Katarzyny Ceklarz i Urszuli Janickiej-Krzywdy. Jest to już szósty tom serii wydawniczej „Kultura Ludowa Górali” wydawanej przez COTG  PTTK.
A oto jego zawartość:
Charakterystyka geograficzno-historyczna obszaru zamieszkiwanego przez Górali Pienińskich, Piotr Dąbrowski
Górale Pienińscy jako grupa etnograficzna, Justyna Masłowiec
Rolnictwo i hodowla przyzagrodowa, Maciej Wawrzczak, Barbara A. Węglarz
Tradycyjne użytkowanie lasu w Pieninach i okolicy, Krzysztof Karwowski, Krzysztof Koper, Maciej Wawrzczak Czytaj dalej