Wszystko na temat: etnos

Reinfuss 2014 dla Antoniego Kroha

antek_kroh_xZarząd Województwa Małopolskiego na podstawie rekomendacji Kapituły postanowił przyznać Nagrodę Województwa Małopolskiego im. Romana Reinfussa za wybitne i szczególne osiągnięcia w dziedzinie zachowania lokalnej tożsamości kulturowej w Małopolsce w 2014 r. Antoniemu Krohowi za realizację projektów na rzecz upowszechniania wiedzy o historii i kulturze Łemków oraz organizację konkursów współczesnej rzeźby ludowej Karpat. Nasze serdeczne gratulacje!
Oczywiście nie możemy w tym miejscu nie przypomnieć, że Antoni Kroh jest członkiem Wielkiej Rady Karpackiego Płaju.

Słownik magii Podtatrza i Beskidów Zachodnich

lapa_nTatrzański Park Narodowy jako wydawca oraz Miejska Galeria Sztuki im. Władysława hr. Zamoyskiego mają zaszczyt zaprosić na przedpremierowe spotkanie z książką „Góralskie czary. Słownik magii Podtatrza i Beskidów Zachodnich” oraz jej autorkami: Urszulą Janicką-Krzywdą i Katarzyną Ceklarz, które odbędzie się w ramach festiwalu „Inspirowane górami” 18 października 2014 r. o godz. 18 w Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem, ul. Krupówki 41. Spotkanie odbędzie się wokół stołu, na którym znajdą się chleb, czosnek, smalec, a także napary z ziół. O ich tajemnej mocy opowie  – słowami autorek książki – Jaga Siemaszko, aktorka Teatru im. Stanisława Ignacego Witkiewicza. Spotkaniu będzie towarzyszyć otwarcie wystawy „Pachnące jarzębina” zdjęć Barbary Caillot-Dubiis wykorzystanych w książce.

Kultura ludowa Górali Zagórzańskich

kult_lud_gor_zagoz_mPod koniec ubiegłego roku, jako XXIII tom w cyklu Biblioteka Górska COTG PTTK ukazała się książka zatytułowana „Kultura ludowa Górali Zagórzańskich”, praca zbiorowa pod redakcją Urszuli Janickiej-Krzywdy, Kraków 2013, 488+8 s., format B5. Monograficzne opracowanie dotyczy Zagórzan, czyli górali zamieszkujących północne stoki Gorców i Beskidu Wyspowego. To już czwarta obszerna monografia grupy etnograficznej polskich Karpat wydana przez tę oficynę w ciągu ostatnich kilku lat.
Rośnie imponująca biblioteka. A oto zawartość książki:
Jan Ceklarz, Charakterystyka geograficzno-historyczna obszaru zamieszkiwanego przez Górali Zagórzańskich. Czytaj dalej

Także „Reinfuss” dla Urszuli Janickiej-Krzywdy

Z prawdziwą radością informujemy, że Urszula Janicka-Krzywda, jest nie tylko laureatką etnograficznego „Oskara”, ale także tegorocznej Nagrody Województwa Małopolskiego im. Romana Reinfussa za wybitne i szczególne osiągnięcia w dziedzinie zachowania lokalnej tożsamości kulturowej w Małopolsce. Jej wręczenie odbędzie się 17 października br. o godz. 16 w Muzeum – Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Szymbarku. Uroczystości towarzyszyć będzie wernisaż wystawy „Zioła w tradycji Pogórza”.

„Oskar” dla Urszuli Janickiej-Krzywdy

9 października 2013 r. na Zamku Królewskim w Warszawie wręczono Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej”. Miło nam poinformować, że jedną z laureatek XXXVIII edycji tej najważniejszej w Polsce nagrody przyznawanej za dokonania twórcze, artystyczne, naukowe oraz działalność wspierającą kulturę regionalną została Urszula Janicka-Krzywda etnograf, badaczka kultury ludowej Karpat, folklorystka, kustosz Muzeum Etnograficznego w Krakowie. Także autorka niezliczonej ilości publikacji poświęconych kulturze karpackich górali, w tym wydanej przez Towarzystwo Karpackie w 1991 r. książki „Kapliczki i krzyże przydrożne polskiego Podkarpacia”.

Na Galicyjskim Rynku

Na ostatnich przed wakacjami Spotkaniach Karpackich gościć będziemy dr Huberta Ossadnika, przewodnika beskidzkiego, kustosza Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, który zaprosi nas na Galicyjski Rynek. Ten jedyny w swoim rodzaju muzealny obiekt to 26 budynków będących replikami budowli z kilkunastu miejscowości Pogórza Karpackiego – Dębowca, Jaślisk, Brzozowa i in., które stanęły przy wybrukowanym kocimi łbami rynku. Są tam m.in. karczma, poczta, urząd gminy, apteka, sklep, trafika-monopol, warsztat ślusarsko-kowalski oraz zakłady: stolarski, fryzjerski, krawiecki, szewski, zegarmistrzowski i fotograficzny oraz studnia i figura św. Floriana.
To po prostu przeniesione w czasie miasteczko z przełomu XIX i XX w.  W domach, wykorzystując oryginalne zbiory MBL, z niezwykłym pietyzmem i smakiem odtworzono autentyczne małomiasteczkowe wnętrza. Nasz gość opowie nam o powstawaniu rynku i o dalszych planach muzeum z nim związanych. Zapraszamy jak zwykle w piątek, 17 maja o godz. 18, jak zwykle  do Muzeum Ziemi PAN w Warszawie przy al. Na Skarpie 27. Czytaj dalej

Huculskie wyroby z metalu

W zeszłym roku ukazał się na Ukrainie bardzo ciekawy album pt. Huculskie artystyczne wyroby z metalu kon. XVIII – pocz. XX w., pod redakcją Ołeksa Balko (Гуцульські xудожні вироби з металу kін. XVIII – поч. XX cт., Інститут Колекціонерства Українських Мистецьких Пам’яток при НТШ, Львів 2011). Liczący on 376 stron i jest poświęcony artystycznym wyrobom z metalu z okresu od końca XVIII do połowy XX w.  z terenu Huculszczyzny. Prezentuje damskie i męskie ozdoby i amulety – krzyże i zgardy, okucia lasek, bartki i kełefy, fajki i przyrządy do palenia, klamry (czeprahy) i zapinki, okucia pasów i toreb myśliwskich, strzelby, pistolety i prochownice, oraz elementy końskiej uprzęży. Zamieszczone w albumie zdjęcia (dobrej jakości, często całostronicowe) prezentują 729 przedmiotów pochodzących z muzeów ukraińskich i polskich, w tym 166 samych krzyży. Album zamyka katalog.
Warto dodać, że nakładem tego samego wydawcy ukazały się też dwa inne albumy: Huculskie i pokuckie świeczniki-trijcie (Гуцульські та покутські свічники-трійці, Львів 2008) oraz Malowana ceramika Kosowa i Pistynia XIX – pocz. XX w. (Мальована кераміка Косова і Пістиня ХІХ – початку ХХ столітьm, Львів 2012).

Niebieska Gaździna

Pod koniec tego roku ukazała się książka Urszuli Janickiej-Krzywdy pt. Niebieska Gaździna. Legendy o Matce Bożej z obszaru Polskiego Podkarpacia, której wydawcą jest Oddział Nowotarski Polskiego Towarzystwa Historycznego. Zawartość liczącego 248 stron dzieła wygląda bardzo interesująco:
Rozdział I Dzieje kultu Matki Bożej w kościele rzymskokatolickim na Polskim Podkarpaciu
1.1. Dzieje kultu Matki Bożej w Kościele rzymskokatolickim
1.2. Dzieje kultu Matki Bożej w Polsce
1.3. Dzieje ikonografii Matki Bożej w Kościele rzymskokatolickim i jej charakterystyka Czytaj dalej

Ubiory górali karpackich z początku XIX w.

Muzeum Etnograficzne w Toruniu wydało książkę Aleksandra Błachowskiego pt. Ubiór i krajobraz kulturowy Polski i Ukrainy Zachodniej w ikonografii J. Głogowskiego i K. Kielisińskiego, która przedstawia bezcenne źródła ikonograficzne do historii ludowego dziedzictwa kulturowego w Polsce i na Ukrainie. Autor odnalazł, głównie w archiwach ukraińskich około dwóch tysięcy prac Jerzego Głogowskiego (1777-1838) i Kajetana Wawrzyńca Kielisińskiego (1808-1849) malujących dawnych mieszkańców wsi polskich w ich tradycyjnych strojach regionalnych. Prezentowany materiał jest unikatowy i nieznany polskiemu czytelnikowi. Akwarele, rysunki i szkice prezentują mieszkańców różnych regionów etnograficznych, w tym górali karpackich polskich i ruskich w strojach z pierwszej połowy XIX w., których forma mocno odbiega od naszych dotychczasowych wyobrażeń. 
Aleksander Błachowski, Ubiór i krajobraz kulturowy Polski i Ukrainy zachodniej w ikonografii J. Głogowskiego i K.W. Kielisińskiego, Toruń 2011. s. 400, ilust. kolor., opr. twarda, form. 21×28 cm. Do nabycia w Muz. Etnogr. w Toruniu
www.etnomuzeum.pl/wydawnictwa

Karpaty rumuńskie w sepii

Miłośnikom rumuńskich Karpat i Rumunii proponujemy wirtualną wyprawę w dawne czasy. W internetowym albumie zamieszczono bowiem 305 wspaniałych zdjęć z wydanego w 1933 r. albumu Kurta Hielschera prezentującego folklor, zabytki i krajobrazy Rumuni z okresu międzywojennego. Oglądanie tych fotografii to cudowna wyprawa w przeszłość tego fascynującego kraju.

Zdjęcia można obejrzeć  pod poniższym linkiem:

https://picasaweb.google.com/108625753358558649969/MirificaRomanieInAlbSiNegru#