Muzeum Podkarpackie w Krośnie zaprasza na Spotkanie Muzealne z Łukaszem Grudyszem poświęcone koniom huculskim w ramach wystawy Hucuły – konie Karpat Wschodnich we wtorek 29 września 2015 r., o godz. 17 do Pałacu Biskupiego przy ul. Piłsudskiego 16.
Muzeum Podkarpackie w Krośnie zaprasza od lipca do października 2015 r. na wystawę fotograficzną Łukasza Grudysza pt. „Hucuły – konie Karpat Wschodnich”. Przedstawione na ekspozycji czarno-białe i kolorowe wielkoformatowe fotografie koni huculskich i krajobrazów górskich wykonane zostały w trakcie licznych wyjazdów autora na Huculszczyznę oraz w Beskid Niski i Bieszczady. Uzupełnieniem wystawy jest zbiór huculskich zabytków etnograficznych: siodeł huculskich – tarnic, mosiężnych, bogato zdobionych strzemion i popręg, a także pasa huculskiego – czeresu i broni.
Peregrynująca po Polsce wystawa „Dialog o losie i duszy. Stanisław Vincenz (1888-1971)” trafiła tym razem do Zakopanego, gdzie od 1 lipca jest eksponowana w należącym do TPN Spichlerzu Zespołu Dworsko-Parkowego w Kuźnicach. Piękne portrety Hucułów wykonane przez włoskiego etnografa Lidio Cyprianiego (1892-1962) w latach 30. ubiegłego wieku na pewno w tym stylowym wnętrzu będą robiły ogromne wrażenie. Można je będzie oglądać do 30 września 2015 r. Serdecznie zapraszamy. Więcej o wystawie można przeczytać tu. Przy okazji wystawy 17 lipca o godz. 17 w Spichlerzu „Dialog o Vincenzie” poprowadzi Ewa Czamańska, a udział w nim wezmą dr hab. Włodzimierz Próchnicki (UJ), dr Jakub Żmidziński (UA w Poznaniu) i dr Jan A. Choroszy (UWr).
Blisko trzy czwarte objętości 49 tomu „Płaju” zajmuje tematyka legionowa, a zarazem karpacka. Nie bez kozery, albowiem jesienią i zimą 2014/15 minęło równo sto lat od tamtych dni, kiedy młodzi żołnierze Legionu Polskiego staczali swoje pierwsze boje w dolinach Marmaroszu i Gorganów. Część artykułów to pokłosie sesji historycznej zorganizowanej z tej okazji przez Towarzystwo Karpackie w Rafajłowej w dniach 1–2 października 2014 r. w ramach obchodów rocznicowych. Uroczystościom tym poświęcamy artykuł wstępny.
Na szczególne polecenie zasługuje tekst Andrzeja Wielochy przedstawiający szczegółowo najwcześniejszą fazę karpackiej kampanii legionowej i rozwiewający przy okazji narosłe wokół niej mity. Innym mitem — rzekomo legionowych umocnień górskich na grzbietach Gorganów — zajmuje się Dariusz Dyląg, Czytaj dalej
Doczekaliśmy się wreszcie także w Warszawie wystawy „Dialog o losie i duszy. Stanisław Vincenz (1888-1971)”. Będzie ona eksponowana od 25 kwietnia w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego, a w czerwcu w Muzeum Literatury na Rynku Starego Miasta. Swoją premierę miała w październiku zeszłego roku we Wrocławiu. Jej scenariusz przygotował dr Jan Andrzej Choroszy (autor m.in. monografii „Huculszczyzna w literaturze polskiej”), a oparł go o dokumenty i materiały ikonograficzne z archiwów rodzinnych Vincenzów i Marbachów, ze spuścizny Lidia Ciprianiego oraz zbiorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Muzeum Etnograficznego w Krakowie, Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Polskiego w Rapperswilu, Stowarzyszenia Instytut Literacki „Kultura” w Le Mesnil-le-Roi i Biblioteki Polskiej w Londynie. Serdecznie zapraszamy.
Na najbliższych Spotkaniach Karpackich będziemy ponownie gościć dr Grzegorza Rąkowskiego, tym razem żeby posłuchać opowieści o przewodniku krajoznawczo-historycznego jego autorstwa pt. Ukraińskie Karpaty i Podkarpacie. Część wschodnia, który ukazał się w ubiegłym roku za sprawą Oficyny Wydawniczej „Rewasz”. Jak wszystkie dotychczasowe przewodniki tego autora (a napisał ich już kilkadziesiąt), tak i ten jest właściwie wyczerpującą monografią (ponad 580 stron!) opisywanego fragmentu ukraińskich Karpat. 
Obejmuje on swym zasięgiem południową część obecnego obwodu iwanofrankowskiego (czyt. woj. stanisławowskiego) na południe od Dniestru i na wschód od linii kolejowej Stryj – Ławoczne, zatem na wschód od dolin Oporu, Stryja i Świcy. Na wschodzie granica opisanego terytorium sięga po dolinę Białego Czeremoszu. W przewodniku opisano okolice Bolechowa i Doliny, Kałusza, Stanisławowa, Nadwórnej, Kołomyi, Śniatynia, Horodenki, Jaremcza, Worochty, Żabiego, Kosowa i Kut oraz grupy górskie Gorganów, Czarnohory oraz Połonin Czywczyńskich i Hryniawskich. Warto przypomnieć, że książka jest piątą częścią wielotomowego cyklu przewodników autorstwa dr Grzegorza Rąkowskiego, Czytaj dalej
Miło nam poinformować, iż laureatami plebiscytu na „Człowieka Roku 2014”, przeprowadzonego za pośrednictwem lokalnych mediów w Żabiem (Werchowynie), zostali:
– w kategorii „oświata” Iwan Zełenczuk (Іван Зеленчук), naukowiec Filii Huculszczyzna Narodowego Naukowo-Badawczego Instytutu Ukrainoznawstwa, działacz Towarzystwa Huculszczyzna. Pan Iwan jest jedną z najbardziej znanych postaci działających na niwie badań tradycji i kultury huculskiej, autorem publikacji i książek o tej tematyce i animatorem wielu wydarzeń kulturalnych na Huculszczyźnie. 
Towarzystwo Karpackie ma zaszczyt publikować artykuły jego autorstwa na łamach „Płaju”.
– w kategorii „duchowość” o. Iwan Rybaruk (Іван Рибарук), paroch cerkwi pw. Narodzenia Bogarodzicy w Krzyworówni, wielokrotnie uczestniczący w wydarzeniach organizowanych na Huculszczyźnie przez Towarzystwo Karpackie i zawsze życzliwie przyjmujący turystów z Polski odwiedzających „ukraińskie Ateny”, działacz społeczny, autor audycji religijnych w lokalnych mediach.
Laureatom serdecznie gratulujemy i życzymy wielu dalszych sukcesów w pracy na rzecz Huculszczyzny. (Leszek Rymarowicz)
Jeszcze tylko do 15 lutego 2015 r. można w warszawskich Łazienkach, w Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa obejrzeć wystawę pt. „Kossak nieznany” prezentującą rysunki i akwarele Karola Kossaka. Ten najmniej chyba znany z Kossaków, wnuk Juliusza i bratanek Wojciecha przez kilka lat mieszkał w Tatarowie, huculskiej wsi wciśniętej pomiędzy Gorgany i Czarnohorę. Zostawił po sobie między innymi akwarele i rysunki ukazujące Hucułów, najczęściej w towarzystwie koni oraz pejzaże z okolic Tatarowa i nie tylko. Szczególnie popularna była przed wojną seria pocztówek „Huculi w drodze” z reprodukcjami jego akwareli. Wiele z tych „huculskich” obrazków pokazano na wystawie.
W ostatnich dniach ubiegłego roku trafił do naszych rąk drugi numer ukazującego się na Ukrainie czasopisma „Żabie”, wydawanego przez Wierchowiński Park Narodowy (pierwszy nr ukazał się w 2013 r.). Nosi ono podtytuł „ekologiczno-oświatowy krajoznawczy żurnal”, który dobrze oddaje jego zawartość. Znajdujemy tam – na blisko 70 stronach formatu A4 – kilkanaście artykułów z różnych dziedzin. Począwszy od rozważań o możliwości zwiększenia populacji pstrąga w basenie Czeremoszu, po przez wspomnienie o huculskim wirtuozie Romanie Kumłyku, czy historyczny tekst o karpackich ścieżkach Łesi Ukrainki, aż po artykuł o wyjątkowości klauzy Perkałab. Jest tam też artykuł zatytułowany „Z historii etnograficznego centrum Huculszczyzny” traktujący o samym Żabiem, gdzie przedstawiono m.in. kilka różnych teorii pochodzenia jego nazwy. Niestety wszystkie omawiane teorie bazują na tzw. ludowych etymologiach, a autor artykułu nie wspomina nawet o możliwości pochodzenia nazwy miejscowości (a wcześniej polany) Żabie od rumuńskiej nazwy „Jab” odnoszącej się do podagrycznika pospolitego (Aegopodium podagraria L.) rośliny o leczniczych właściwościach, stosowanej dawniej przez pasterzy w leczeniu bydła.
Tak, czy inaczej niewątpliwie z radością należy odnotować powrót – przynajmniej w nazwie czasopisma – do historycznej nazwy miejscowości wymazanej z mapy w czasach sowieckich.
Жаб’є. Еколого-просвітницький краєзнавчий журнал, nr 2, 2014.
Z życzeniami Radosnych Świąt Bożego Narodzenia oddajemy do rąk czytelników 48 tom Płaju. A zaczyna się on inaczej niż zwykle, bo od poezji, co więcej, wschodniokarpackie wiersze Wojciecha Leopolity przenikają całą jego treść, stanowiąc mocną dominantę. A wiersze to wyjątkowe przede wszystkim ze względu na ogromny ładunek zawartych w nich uczuć. Ich autor poprowadzi nas po dolinach, stokach, połoninach Czarnohory i złomowiskach Gorganów, w znane nam przecież ze współczesnych wędrówek miejsca, jakże jednak inne gdy popatrzymy na nie jego oczami. Może zatem dzięki nim dostrzeżemy coś więcej, niż widzieliśmy dotąd?
W obszernym artykule Tadeusz Trajdos zapoznaje nas fachowo – jak na historyka sztuki przystało – z fascynującym światem malarstwa Augusty Kochanowskiej, Polki z Czerniowiec, która na co dzień mówiła po niemiecku, a dziś na domu, w którym mieszkała ma tablicę pamiątkową jako malarka ukraińska. Jej losy, które z Karpatami splatały się wielokrotnie, kryją do dziś nierozwikłane tajemnice. Czytaj dalej
