Wszystko na temat: Vincenz

Nowy Krzyż Vincenzowski – komunikat nr 3

Mamy przyjemność poinformować o aktualnym stanie naszej akcji. Przetarte do odpowiednich wymiarów belki dębowe zostały w Polsce poddane dalszej obróbce. Poszczególne belki zostały wyrównane na strugarce, wyfrezowano ich krawędzie i wyszlifowano powierzchnie. Po starannym zabezpieczeniu folią, zostały 25 maja załadowane na ciężarówkę i via przejście graniczne Krościenko-Smolnica, przewiezione na Huculszczyznę. W późnych godzinach wieczornych przeładowano je na potężnego „Urala” i przewieziono do warsztatu Wasyla Sławijczuka w Dzembroni, gdzie krzyż ma być wykonany. W opinii wszystkich, którzy oglądali belki – drewno jest „jak złoto” (tu nawiązanie do przekazania Vincenzowi drewna na budowę domu przez Matijko Zełeńczuka), a podobnej jakości surowca w Ukrainie dziś byśmy nie znaleźli. Z majstrem uzgodniliśmy szczegóły techniczne i organizacyjne dalszych prac. Mamy nadzieję, że uda się je zrealizować w ciągu dwu najbliższych miesięcy. Przeprowadziliśmy też wizję lokalną na „Skarbach”. Prowizoryczne zabezpieczenie starego krzyża wykonane w sierpniu zeszłego roku okazało się skuteczne. Krzyż przetrwał zimę, osiadł tylko na zamontowanych podporach. Niestety podstawa krzyża ulega w dalszym ciągu procesom destrukcyjnym. Dla nowego krzyża postanowiliśmy wykonać także nowy fundament, a teren wokół odwodnić i zagospodarować. Całość ściśle według projektu dr. inż. arch. Włodka Witkowskiego. Z tego krzyża będziemy na pewno dumni. Czytaj dalej

Krzyż Vincenzowski w Bystrzcu – restytucja

Spiesząc z kolejną informacją o stanie prac nad restytucją Krzyża Vincenzowskiego w Bystrzcu z satysfakcją informujemy, iż dzięki wpłatom na rachunek Towarzystwa Karpackiego udało się uzbierać kwotę prawie 7 tys. zł, co umożliwiło zakup czekającego na nas już od jakiegoś czasu najwyższej jakości drewna dębowego (sezonowane i wysuszonego), z którego nowy krzyż zostanie wykonany. Znalezienie pnia dębu, z którego wyciąć można ponad czterometrowej długości belkę o przekroju 30 na 30 cm i kilka krótszych – nie było bynajmniej proste. Ale udało się! Przetarte drewno ułożone i zabezpieczone przed opadami, cierpliwie czeka na podróż pod Czarnohorę do Dzembroni, gdzie majstrowie huculscy wyrzeźbią z niego krzyż wg projektu Włodzimierza Witkowskiego. Na początku maja wybieramy się do Dzembroni, aby przekazać drewno majstrom, a także do Bystrzca, aby uzgodnić szczegóły montażu krzyża z mieszkańcami. Czytaj dalej

Seminarium o Połonińskiej BN-ce

Zakład Edytorstwa Instytutu Filologii Polskiej UWr pod tym linkiem udostępnił nagranie z kolejnego Seminarium Vincezowskiego opatrując je następującym komentarzem:
Ostatnie seminarium Pracowni Badań nad Spuścizną Stanisława Vincenza było nietypowe, bo tym razem głównym bohaterem stał się jej kierownik – prof. Jan Choroszy, jako autor edycji wyboru połonińskich opowieści, wydanego przez Ossolineum w ramach serii „Biblioteka Narodowa”.
W pierwszej części spotkania wskazał on trzy główne „pasma nieoczywistości” związane z przygotowywaniem publikacji. Pierwsze z nich dotyczyło zakładanego adresata serii (kierowanej do licealistów); drugie – metody ustalania tekstu i jego selekcji; trzecie zaś – konstrukcji wstępu. Profesor stwierdził, że inspiracją do skoncentrowania się na opowieściach stała się z jednej strony sugestia Czesława Miłosza, odnaleziona w jego korespondencji z Jerzym Giedroyciem, a z drugiej – zawartość angielskiego wydania „Połoniny”, przygotowanego przez samego Vincenza we współpracy z tłumaczem Harrym C. Stevensem. Edytor opowiadał też o ograniczeniach narzucanych przez serię, w tym o konieczności wyeliminowania 3000 komentarzy o charakterze typowo tekstologicznym („beenki” nie są bowiem edycjami w pełni krytycznymi). Uzasadniał ponadto przyjętą metodę pracy nad tekstem – bez wygładzania chropawości, bez uspójnień, upiększeń czy ułatwień lektury, za to jak najbliżej „ducha” Vincenza. Czytaj dalej

Literatura i „Połonina”

Pracownia Vincenzologiczna Instytutu Filologii Polskiej UWr umieściła właśnie na swoim profilu YouTube nagranie z siedemnastego seminarium vincenzologicznego w trakcie którego prof. Józef Olejniczak z Uniwersytetu Śląskiego przedstawił esej o życiu i twórczości Stanisława Vincenza, rozpatrując je w różnych kontekstach literackich, historycznych i społecznych.
Dr Dorota Ucherek podsumował seminarium w ten sposób:
Prof. Józef Olejniczak przypomniał o procesualnym charakterze powstawania kolejnych pasm „Połoniny”, o tym, jak tekst ewoluował w reakcji na rzeczywistość – w związku z czym rękopisy stanowią wyzwanie dla krytyki genetycznej – i o początkowych trudnościach w znalezieniu wydawcy. Przywołując szkic Vincenza o Josephie Conradzie z tomu „Po stronie dialogu”, odniósł biografię i dzieło Homera Huculszczyzny do tradycji sarmackiej i romantycznej (w tym zwłaszcza do Mickiewicza), do Sienkiewiczowskiego modelu patriotyzmu oraz do religijności, w wypadku pisarza dalekiej od wszelkich dogmatyzmów. Czytaj dalej

Krzyż Vincenzowski – restytucja II

Tak jak obiecaliśmy publikujemy pierwszy komunikat o stanie ogłoszonej przez nas zbiórki na nowy Krzyż  Vincenzowski w Bystrzcu pod Czarnohorą. Po dziesięciu dniach jej trwania mamy 2 500 zł, czyli około 25% potrzebnej na to przedsięwzięcie kwoty. Jak na tak krótki czas to całkiem niezły wynik, ale do końca jeszcze droga daleka. Nowy krzyż ma być wykonany z litego dębu bo tylko wtedy ma szanse nas przeżyć, i dokładnie wg projektu dr Włodzimierza Witkowskiego, tak jak na rysunku zamieszczonym obok. Przypominamy więc jeszcze raz nasz apel o wsparcie i przekazywanie datków na rachunek bankowy Towarzystwa Karpackiego: PKO BP XVIII O/W-wa (kod SWIFT: BPKOPLPW) 75 1020 1185 0000 4602 0074 3104 (z dopiskiem – „Krzyż Vincenzowski”) nr IBAN: PL75102011850000460200743104.

Stanisław Vincenz i Rudolf Maria Holzapfel

Podczas szesnastego seminarium vincenzologicznego prof. Stanisław Obirek z Uniwersytetu Warszawskiego przedstawił dzieje niezwykłej przyjaźni filozoficznej między Stanisławem Vincenzem a Rudolfem Marią Holzapflem, urodzonym w Krakowie austriackim psychologiem i filozofem. Obaj wychowali się w wielokulturowej, wieloetnicznej i wieloreligijnej Galicji, co wytworzyło w nich zdecydowany sceptycyzm wobec wszelkich nacjonalizmów i szowinizmów. Holzapfel swoje dzieło życia „Panideal” zaczął pisać pod koniec XIX w., a ukończył na kilka lat przed śmiercią. Vincenz, wraz z przyjacielem, lwowskim matematykiem Izydorem Blumenfeldem, nie tylko dzieło to spolszczył (jako „Wszechideał. Życie duszy i jego nowe postacie społeczne”, w ścisłej współpracy z autorem), ale i głęboko się nim zainspirował. Obaj panowie znali się zaledwie pięć lat, ale jak ważąca musiała być to znajomość niech świadczy fakt, że Vincenz w przedwojennym wydaniu „Połoniny” w słowie do czytelnika napisał o Holzapflu „nauczyciel mej myśli”, a także, że pragnie aby jego praca mogła być „choć w małej cząstce, uczczeniem pamięci wieszcza!”.
Zapraszamy do obejrzenia nagrania z tego ciekawego spotkania.

Krzyż Vincenzowski – restytucja

Już prawie 14 lat temu, 1 czerwca 2010 r. odbyła się w Bystrzcu pod Czarnohorą uroczystość poświęcenia Krzyża Vincenzowskiego i pamiątkowej tablicy, w miejscu, w którym stał niegdyś dom autora „Połoniny”.  Krzyż i tablicę ufundowało Towarzystwo Karpackie ze swoich składek wspartych przez dodatkowe wpłaty członków, a przy jego ustawieniu i zorganizowaniu uroczystości poświęcenia pomagali zaproszeni do współpracy członkowie Ogólnoukraińskiego Towarzystwa „Huculszczyzna”. O uroczystości pisaliśmy wtedy na naszym portalu tu i tu. Niestety krzyż, który prezentował się bardzo pięknie, jak się okazało nie został wykonany zgodnie z projektem przygotowanym przez dr Włodzimierza Witkowskiego. Po latach uległ znacznej destrukcji i zaczął chylić się ku upadkowi. Przeprowadzone w ubiegłym roku fachowe oględziny przyniosły smutny wniosek – trzeba postawić nowy krzyż z litego dębu według pierwotnego projektu Włodzimierza Witkowskiego.
Dziś z wielką radością informujemy, że właśnie restytucja Krzyża Vincenzowskiego w Bystrzcu przybrała realne kształty. Wzniesienie nowego krzyża odbędzie się wspólnym polsko-ukraińskim wysiłkiem trzech organizacji: „Zielonego Światu” reprezentowanego przez Olexandra Stepanenkę, Ogólnoukraińskiego Towarzystwa „Huculszczyzna” reprezentowanego przez Dmytro Stefluka, oraz naszego Towarzystwa. Pomimo, a właściwie wbrew wojnie rozpoczynamy więc zbiórkę środków na ten cel. Nasi ukraińscy przyjaciele podkreślają, że w tych ciężkich czasach dbałość o kulturę, tradycję i wspólne europejskie humanistyczne wartości jest dla nich, równie ważna jak walki na froncie.
Wszystkich miłośników Karpat, a szczególnie twórczości Stanisława Vincenza prosimy więc o wsparcie i przekazywanie datków na rachunek bankowy Towarzystwa Karpackiego: PKO BP XVIII O/W-wa (kod SWIFT: BPKOPLPW) 75 1020 1185 0000 4602 0074 3104 (z dopiskiem – „Krzyż Vincenzowski”) nr IBAN: PL75102011850000460200743104. Zbiórka środków przebiega równolegle na Ukrainie. Środki można więc przekazywać także na rachunek: 5375 4112 1158 4953 (na Ukrainie); IBAN UA413220010000026209342945351 (dla wpłat z zagranicy).
O postępie prac informować będziemy na bieżąco w naszym portalu i na profilu FB.

Vincenz i Blaga

Katedra Komparatystyki Literackiej Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego zaprasza we wtorek 23 stycznia o godz. 17 do sali 42 przy ul. Gołębiej 18 na zebranie naukowe. W jego programie referat dra hab. Andrzeja Zawadzkiego pt. Lucian Blaga i Stanisław Vincenz: filozofowie „małych kultur”. Po referacie przewidziana jest dyskusja.
Udział w zebraniu możliwy też online na platformie MS Teams. Więcej szczegółów po tym adresem.

„Chłopi” a „Połonina”

Punktem wyjścia piętnastego seminarium vincenzowskiego stał się artykuł prof. Jakuba Żmidzińskiego z Uniwersytetu Artystycznego im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu pt. „Vincenz a Reymont. Literackie wizje obrzędów w »Chłopach« i »Na wysokiej połoninie«”, którego sam autor przedstawił najważniejsze tezy. Świadom różnic dzielących obydwa dzieła, podjął interesującą próbę zestawienia tych dwóch literackich wizji życia wsi, przyjmując, że zrodziły się one z chęci stworzenia panoramicznych obrazów opisywanych społeczności, a przede wszystkim ukazania uniwersalnych cech kultury ludowej. W trakcie dyskusji uczestnicy spotkania zwrócili uwagę na wielokulturowość „Połoniny” w przeciwieństwie monokulturowych „Chłopów” i uznali, że mimo podjęcia podobnego tematu, obu pisarzom przyświecały jednak całkowicie odmienne założenia. Całe seminarium do obejrzenia na kanale youtubowym Pracowni Vincezologicznej IFP UWr.

„Tajne Komplety” ze Stanisławem Vincenzem

Miło nam poinformować, że w ramach spotkań przy „Stoliku mediatora” w cafe księgarni „Tajne Komplety” w Przejściu Garncarskim 2 we Wrocławiu z okazji przypadającej właśnie 135 rocznicy urodzin Stanisława Vincenza w czwartek 30 listopada 2023 r. o godz. 18 odbędzie się spotkanie z udziałem dr hab. Jana Choroszego i prof. Urszuli Glensk poświęcone twórcy tetralogu „Na wysokiej połoninie”. Serdecznie zapraszamy do udziału osobistego lub online.

Jeżeli ktoś nie zdążył na andrzejkową transmisję, nic straconego, można ją teraz obejrzeć pod tym linkiem.