Tablica SKPB w bacówce na Jaworcu

Wczoraj w południe w jadalni jednego z najsympatyczniejszych schronisk bieszczadzkich, to znaczy w bacówce PTTK na Jaworcu odsłonięto uroczyście tablicę pamiątkową „Pamięci założycieli i członków SKPB Warszawa”. Jej fundatorem jest przewodnik SKPB (blacha nr 139) Bolesław Szafrański „Generał”. Uroczystość odsłonięcia odbyła się z okazji 65-lecia SKPB, którego obchody miały miejsce w ostatni weekend w gościnnych progach ośrodka „Piotrowa Polana” rodziny Ostrowskich w Wetlinie. Bolek odsłaniając tablicę wspólnie z aktualnym prezesem Koła Piotrem Bonikiem, sformułował myśl, z którą zgodzili się licznie tam obecni członkowie SKPB, taką mianowicie, że Koło odcisnęło niezatarte piętno na całym późniejszym życiu każdego z nas. Czytaj dalej

Жаб’євська лікарня, Żabiowski szpital

Kontynuując cykl „Сьогодні всі ми говоримо українською” zamieszczamy tu do pobrania kolejny artykuł Leszka Rymarowicza, który ukazał się po ukraińsku w wydawanym w Werchowynie „Kalendarzu Huculskim 2022”. Przedstawia on zupełnie nieznane dzieje budowy żabiowskiego ośrodka zdrowia, zwanego także „Szpitalem Serwackiego”, oddanego do użytku w 1931 r. Jest to jeden z niewielu ocalałych z wojennej i sowieckiej zawieruchy budynków dzisiejszej Werchowiny powstałych w latach międzywojennych. Obecnie to siedziba Dziecięcej Szkoły Artystycznej.
У 2022 році виповнюється річниця ініціативи тодішньої Ради ґміни давнього Жаб’є (зараз – Верховина) побудувати у цій місцевості лікарню, результатом якої є існуюча споруда на вул. Жаб’євській № 4. Походження будівлі, на жаль, є повністю невідоме, так само, як забутими залишаються імена як ініціаторів її будівництва та й імена гуцульських майстрів, які збудували її так гарно й надійно. Сьогодні споруда Дитячої Школи Мистецтв у Верховині, є не лише цінною пам’яткою архітектури, а й свідком іноді важкої та вже призабутої історії Гуцульщини, а також майстерності й надійності колишніх гуцульських майстрів. Можливо, колись вдасться повернути цю споруду до стану, відповідного з первинним оригінальним дизайном? Вона б стала справжньою перлиною серед будівель Верховини та гордістю влади цього чудового міста.

 

Kto nie zdążył za Ewą

Jeśli ktoś nie miał możliwości podążenia Łukiem Karpat za Ewą Chwałko na majowych Spotkaniach Karpackich online, to nic straconego, ponieważ od dziś może to zrobić bez pośpiechu, a nawet na raty, na przykład z przerwą na kawę, klikając na ten link. A to z tego względu, że właśnie udostępniliśmy nagranie z ostatnich Spotkań wypełnionych ciekawą opowieścią o karpackich perypetiach samotnej wędrowczyni w trakcie jej osiemdziesięcio cztero dniowej wędrówki. Oczywiście zapis ten dostępny jest także na koncie Towarzystwa Karpackiego na YouTube.
Przy okazji polecamy kolejną sesję Spotkań Karpackich online z prelekcją Jerzego Kapłona pt. „Historia turystycznego poznania i zagospodarowania Babiej Góry do połowy XX wieku”., która odbędzie się oczywiście w czwartek 30 czerwca 2022 r. jak zwykle o godz. 19.

Dialog o „Dialogach z Sowietami”

Za nami piąte seminarium Pracowni Badań nad Spuścizną Stanisława Vincenza, którego zapis można już obejrzeć tu, a które pomyślane było jako rozmowa o „Dialogach z Sowietami” Stanisława Vincenza. Wykład wprowadzający wygłosił prof. Włodzimierz Próchnicki z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tym razem uczestnicy seminarium dyskutowali o książce stanowiącej zapis spotkań i rozmów z Sowietami, odbytych przez autora „Połoniny” m.in. w więzieniu w Stanisławowie i na Węgrzech. Prof. Próchnicki zwrócił uwagę na fakt, że w ówczesnych warunkach nie mogło być mowy o dialogach typu sokratejskiego ponieważ dążenie w rozmowie do prawdy było nie tylko niemożliwe, ale przede wszystkim niebezpieczne. Wiele wątków i nowych ujęć, które pojawiły się w trakcie wystąpienia i w dyskusji, zasługuje na szczególną uwagę, jako że – wbrew naszym jeszcze nie tak dawnym przewidywaniom – są one boleśnie aktualne.

Jak na Łopienkowskiej Sesji było

21 maja br. w Gminnym Centrum Kultury i Ekologii w Cisnej odbyła się dziewiąta już z kolei sesja „Czas dla Łopienki”. Na jej początku Zbigniew Kaszuba odczytał sprawozdanie z działalności Towarzystwa Karpackiego w Łopience. Sprawozdanie urozmaicone było zdjęciami z prowadzonych w zeszłym roku prac archeologicznych oraz odnalezionych w ich trakcie artefaktów – monet austriackich i fragmentu żeliwnego posążka bogini Diany. Następnie głos zabrali leśnicy. Mariusz Kobus z Nadleśnictwa Cisna krótko podsumował działania nadleśnictwa w Łopience, a Kazimierz Nóżka opowiedział o skrzydlatych mieszkańcach Łopienki oraz o niedźwiedziach, ilustrując opowieść fragmentami filmów. Słuchacze korzystali z okazji pytając jak zachować się w przypadku spotkania z niedźwiedziem.
Kolejnym prelegentem był historyk sztuki Paweł Sygowski. Posługując się przykładami konkretnych cerkwi z terenów zaboru austriackiego i rosyjskiego przedstawił zmiany jakie zachodziły w liturgii i wyposażeniu cerkwi unickich na przestrzeni dziejów. Najpierw proces latynizacji – wycofywanie ikonostasów, wprowadzanie ołtarzy bocznych, monstrancji, a następnie odwrót w kierunku narodowego stylu ukraińskiego. Czytaj dalej

Ewa Chwałko i „Łuk Karpat”

Zapraszamy na kolejne Spotkania Karpackie online, które odbędą się 26 maja 2022 r., tradycyjnie w czwartek o godz. 19. Ich gościem będzie dr Ewa Chwałko, która jako pierwsza Polka i prawdopodobnie druga kobieta na świecie przeszła samotnie „Łuk Karpat”. Szlakiem przez Rumunię, Ukrainę, Polskę i Słowację, głównie grzbietami, w 84 dni przemierzyła 2367 km – ułożoną przez siebie trasą, nie korzystając z depozytów i zewnętrznego wsparcia. Początkiem i końcem jej wędrówki były przełomy Dunaju – pierwszy w Żelaznych Wrotach w Rumunii, zaś drugi u ujścia Morawy w Bramie Devińskiej na Słowacji.
Mottem życiowym Ewy jest to, aby od czasu do czasu zrobić coś pierwszy raz w życiu, bo to pozwala zachować dziecięcą ciekawość i zachwyt nad światem. Prywatnie mama dwóch nastoletnich córek, filolog i historyk z wykształcenia, pracujący na etacie. Efektem jej podróży jest przygodowa, niepozbawiona humoru a pełna wiedzy historycznej i przyrodniczej o przemierzanych regionach książka pt. „Łuk Karpat. 84 dni samotnej wędrówki”. Ewa jest laureatką Wyróżnienia Kolosów 2021 roku, a także autorką bloga. Czytaj dalej

Spotkanie z Dominikiem Księskim

Studenckie Koło Przewodników Górskich z Katowic zaprasza we wtorek 24 maja 2022 r o godz. 17.30 do Centrum Organizacji Pozarządowych w Katowicach przy ulicy Kopernika 14 na spotkanie na żywo z Dominikiem Księskim, autorem książki „Ogień to druga woda czyli Łuk Karpat”, która zdobyła pierwsze miejsce w kategorii proza literacka o tematyce górskiej w V Międzynarodowym Konkursie „Najlepsze wydawnictwa o górach”. Gość opowie o przejściu Łuku Karpat i przygotowaniach do niego, o napotkanych problemach na trasie i specyfice przejścia konkretnych pasm górskich oraz odpowie na pytania. Do nabycia będzie oczywiście książka Dominika Księskiego, a także jego płyty, których słuchanie „powoduje chęć natychmiastowego wyjazdu w góry”. Więcej o autorze i jego przejściu Łuku Karpat można przeczytać tu, a także tu.

Zmarł Edward Wieczorek

Z pewnym opóźnieniem dotarła do nas bardzo smutna wiadomość o tym, że 5 maja 2022 r. zmarł Edward Wieczorek krajoznawca i miłośnik Karpat – członek honorowy PTTK, przewodnik beskidzki I klasy, instruktor przewodnictwa, przewodnik terenowy i miejski, pilot wycieczek, przodownik turystyki górskiej i pieszej, instruktor krajoznawstwa, przewodnik SKPB w Katowicach od 1996 r. a także członek Towarzystwa Karpackiego. Przez lata prowadził Regionalną Pracownię Krajoznawczą PTTK w Katowicach. Był także autorem i redaktorem wielu publikacji krajoznawczych i przewodników w tym między innym „Krajoznawcy Górnośląskiego” i „Studiów i materiałów z dziejów krajoznawstwa polskiego”. Będziemy o Nim pamiętać!

Powtórka z Petra Szekeryka-Donykiwa

I znowu zgodnie z obietnicą zamieszczamy link do zarejestrowanego Spotkania Karpackiego online z kwietnia br. zatytułowanego „Na straży huculskiej dawności – Petro Szekeryk-Donykiw”. Tym razem robimy to z większym niż zwykle opóźnieniem, ale za to zapis udało się uzupełnić o fragment końcowy prezentacji Andrzej Wielochy pt. „Petro Szekeryk-Donykiw i Stanisław Vincenz – losy równoległe?”, która w oryginale z różnych względów została w połowie przerwana. Tak więc jeżeli ktoś chce posłuchać o dziejach najbardziej znanego Hucuła II Rzeczypospolitej i o jego wyjątkowej książce serdecznie zapraszamy do skorzystania z udostępnionego linku, a także z zapisu na koncie Towarzystwa Karpackiego na YouTube. Polecamy również kolejną sesję Spotkań Karpackich online z prelekcją Ewy Chwałko, pt. Łuk Karpat. 84 dni samotnej wędrówki”, która odbędzie się oczywiście w czwartek 26 maja 2022 r.

„Czas dla Łopienki” po raz dziewiąty

Towarzystwo Karpackie i Gminne Centrum Kultury i Ekologii w Cisnej zapraszają w sobotę 21 maja 2022 r. o godz. 10 do domu kultury w Cisnej na dziewiątą już sesję „Czas dla Łopienki”. W programie m.in. sprawozdanie z działalności Towarzystwa Karpackiego w Łopience w 2021 r., informacje o planach Nadleśnictw Cisna i w Baligród oraz kilka ciekawych prelekcji:
Jarosław Tomaszewski, Cerkiew w Baligrodzie odbudowa i dzień;
Paweł Sygowski, Cerkiew w Łopience unicka czy greckokatolicka (architektura i wyposażenie);
Robert Lipelt, Krótka historia młynarstwa w ziemi sanockiej  w XVIII –XX w.;
Arkadiusz Kryda, Rewitalizacja młyna wodnego w MBL w Sanoku;
Zbigniew Kaszuba, Pozostałości młyna w Łopience.
W trakcie sesji będzie możliwość zakupu publikacji Towarzystwa Karpackiego, oraz tych dotyczących Łopienki i Bieszczadów, a także cegiełek na odbudowę cerkwi, folderów, przewodników i map. Czytaj dalej