Wszystko na temat: Huculszczyzna

Konferencja Vincenzowska – przypomnienie

2 listopada 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Jak już wcześniej informowaliśmy w roku pięćdziesięciolecia śmierci autora „Połoniny” zapraszamy serdecznie do udziału w międzynarodowej konferencji naukowej pod hasłem „Stanisław Vincenz – Czarnohora: miejsce i nie-miejsce”, która odbędzie się 19–20 listopada 2021 r. w Krakowie w Centralnym Ośrodku Turystyki Górskiej PTTK przy ul. Jagiellońskiej 6/6a. Dla wszystkich, którzy chcieliby wziąć w niej udział osobiście tu podajemy adres, pod którym – ze względów na Covid 19 – trzeba się wcześniej zarejestrować. Możliwy będzie także udział online.
A lista referentów i poruszanych na konferencji tematów jest naprawdę imponująca (może ulec jeszcze niewielkim zmianom):
Dorota Burda-Fischer: Pan Tytus – poemat o domu;
Jan A. Choroszy: Proza umiejscowienia;
Olga Ciwkacz: Korespondencja Oksany Duczymińskiej z Vincenzami;
Ludwik Frey: Siewca słów; Czytaj dalej →

Druga odsłona „Teatralnych popiwań”

20 sierpnia 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

W przeddzień jubileuszu 30-lecia niepodległości Ukrainy, w sobotę 21 sierpnia o godz. 13 (14 czasu ukraińskiego) aktorzy Akademickiego Teatru Dramatycznego z Iwano-Frankiwska w przestrzeni wokół budynku dawnego obserwatorium na Pop Iwanie przedstawią „Eneidę” na podstawie poematu Iwana Kotlarewskiego. Dzieło „ojca” literatury ukraińskiego Iwana Kotlarewskiego (1769-1838), opublikowane w roku 1798 to żartobliwa trawestacja „Eneidy” Wergiliusza, napisana językiem zbliżonym do żywej mowy ludu ukraińskiego. Przedstawia wydarzenia historyczne, które w znaczący sposób wpłynęły na powstanie narodu ukraińskiego, a zarazem wyznacza narodziny nowożytnej literatury ukraińskiej. Spektakl w reżyserii Rościsława Derżypilskiego na uczczenie jubileusz wybrano nieprzypadkowo, przedstawia on bowiem ideę kształtowania się narodu przez śmiech i miłość, a hartowanie w wojennej potrzebie. Współczesna wersja „Eneidy” to próba zrozumienia przeszłości i przyszłości Ukrainy, oraz nawiązanie do współczesnej burzliwej historii tego kraju. Czytaj dalej →

Hucułka w zimowej scenerii

4 sierpnia 2021 | Aukcyjne karpatiana | Na temat: ,

Ponieważ troszkę zaniedbaliśmy ostatnio „aukcyjne karpatiana”, spieszymy zaległości nadrobić. Otóż Sopocki Dom Aukcyjny na „Aukcji Dzieł Sztuki”, która odbędzie się 21 sierpnia 2021 r. o godz. 16 pod numerem katalogowym 61 oferuje obraz Władysława Jarockiego zatytułowany „Hucułka” (olej, płótno o wymiarach 56 × 43,5 cm, sygn.: „Wł. Jarocki”). Kolorowy strój Hucułki pięknie kontrastuje z niewątpliwie ulubionym przez Jarockiego pejzażem zimowym.
Władysław Jarocki 1879 – 1965, malarz, grafik, pedagog; ukończył Wydział Architektury na Politechnice Lwowskiej. W latach 1902 – 1906 studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych u Wyczółkowskiego i Mehoffera, a następnie w Académie Julian w Paryżu. Od 1921 r. był profesorem krakowskiej Akademii, od 1924 r. naczelnym redaktorem czasopisma Sztuki Piękne, organizatorem wystaw i prezesem krakowskiego TPSP. Malował sceny rodzajowe, portrety i pejzaże. Zajmował się także grafiką. W latach 1903-4 przebywał wraz z Fryderykiem Pautschem i Kazimierzem Sichulskim na Pokuciu, gdzie malował tematy huculskie.
Na tej samej aukcji pod nr katalogowym 38 do kupienia jest także bardzo sympatyczny obrazek olejny Walerego Eljasza-Radzikowskiego „Tatry” (sygn.: „W. Eljasz R.”).

Nagranie ze Spotkania o Pop Iwanie

31 lipca 2021 | Spotkania Karpackie | Na temat: ,

Jeszcze raz gorąco przepraszamy za brak transmisji na YouTube ostatniego Spotkania Karpackiego i aby choć częściowo wynagrodzić rozczarowanie tym, którzy na nią czekali, przyspieszamy opublikowanie jej nagarnia. Tak więc zapis Spotkania Karpackiego online z 29 lipca br., na którym Paweł Jaroszewski i Leszek Rymarowicz zaprezentowali unikalne zdjęcia z uroczystości otwarcia Obserwatorium na Pop Iwanie z 29 lipca 1938 r. oraz przedstawili postać ich autora, komisarza Józefa Jaroszewskiego komendanta Komisariatu Straży Granicznej w Żabiu można od dziś oglądać pod tym adresem. Jednocześnie gorąco zapraszamy na następne wakacyjne Spotkania Karpackie online 26 sierpnia 2021 r. , na których Juliusz Marszałek opowie o Połoninie Borżawa, jednym z najciekawszych masywów ukraińskich Karpat Wschodnich.

Płaj 60

22 lipca 2021 | Płaj - tomy wydane | Na temat: , , , , ,

Płaj 60 (jesień 2020, stron 352+16, ostatni)

Zawartość tomu:

Andrzej Wielocha, Słów kilka na samym końcu „Płaju”           

Wojciech Krukar, Muczne i Dźwiniacz. Materiały do monografii                                             

Wojciech Krukar, Zadowczykowa, Makowerty i Kisiucza. Zagadkowe nazwy w gnieździe Jawornika w Beskidzie Niskim

Zbigniew Kaszuba, Wykopaliska w Lopience – ciąg dalszy

Juliusz Marszałek, Elity ukraińskie w Bieszczadach w XIX i pierwszej połowie XX wieku  

Tadeusz M. Trajdos, Banica w Świetle wizytacji 1780 r.

Paweł Jaroszewski, Leszek Rymarowicz, Józef Jaroszewski, komendant Straży Granicznej w Żabiu i fotograf Huculszczyzny Czytaj dalej →

Opasły „Płaj” na pożegnanie

22 lipca 2021 | Nowości wydawnicze, Wydarzenia | Na temat: , ,

Utknął na ponad miesiąc w drukarni, ale wreszcie jest! Ostatni, sześćdziesiąty tom „Płaju” rozrósł nam się do nieoczekiwanych rozmiarów i jest prawie dwa razy obszerniejszy niż zwykle. Trudno nam było odmawiać autorom nadsyłającym swoje teksty, mając świadomość, że następnej okazji do ich zamieszczenia w naszym almanachu już nie będzie. W rezultacie mamy aż dwadzieścia artykułów, których nie da się choćby pobieżnie omówić w tej krótkiej informacji. Na pierwszym miejscu wypada wymienić artykuły będące plonem oryginalnych badań i poszukiwań autorów. Niezawodny Wojtek Krukar tym razem prezentuje, na podstawie wywiadów z dawnymi mieszkańcami, oraz własnych prac terenowych, dwie bieszczadzkie wsie — nieistniejący obecnie Dźwiniacz oraz Muczne. W drugim, krótszym artykule próbuje rozwikłać chaos nazewniczy stworzony w pewnym zakątku Beskidu Niskiego przez austriackich, a potem polskich kartografów. Inny stały autor „Płaju”, Leszek Rymarowicz, przywraca pamięci dwie kolejne postacie związane z Huculszczyzną okresu międzywojennego — komendanta Straży Granicznej z Żabia oraz lekarza z tej miejscowości, a przy okazji rozszyfrowuje unikatowe, nigdy dotąd niepublikowane zdjęcia z ceremonii otwarcia obserwatorium na Pop Iwanie w 1938 roku.
Czytaj dalej →

Fotoreportaż z uroczystego otwarcia Obserwatorium na Pop Iwanie

19 lipca 2021 | Spotkania Karpackie | Na temat: ,

Bardzo przepraszamy, ale nadliczbowe, lipcowe Spotkania Karpackie odbędą się tydzień później niż zapowiadaliśmy, to znaczy w czwartek 29 lipca 2021 r. o godz. 19. Tego dnia przypada bowiem 83. rocznica poświęcenia i uroczystego otwarcia Obserwatorium Meteorologiczno-Astronomicznego PIM im. Józefa Piłsudskiego na Pop Iwanie. Dziś szczyt ten (2022 m n.p.m.), wraz z budynkiem Obserwatorium jest jednym z najczęściej odwiedzanych przez Polaków miejsc w Czarnohorze. Mamy na szczęście opis uroczystego otwarcia Obserwatorium zawarty we wspomnieniach jego kierownika, Władysława Midowicza. Oczyma wyobraźni widzimy tę celebrację: kolumna aut podwożących gości do podnóża góry, marszałka Senatu Aleksandra Prystora przecinającego wstęgę, przemowy sanacyjnych dostojników, generalicję w wyglancowanych przez ordynansów oficerkach, koniki huculskie skubiące trawę i oczekujące na niecodziennych jeźdźców, Hucułów w barwnych strojach, garnących się do przedstawicieli władzy i raczących się obfitym poczęstunkiem, i w końcu samego Władysława Midowicza, usiłującego odciągnąć uwagę oficjeli od ciągle jeszcze nieukończonych części obiektu. I chociaż ukazało się już wiele tekstów na temat historii i działalności naukowej Obserwatorium, nie dysponowaliśmy jak dotąd fotografiami z tego wydarzenia. Wydawało się, że tak już pozostanie, i że tylko „oczyma wyobraźni” oglądać będziemy opisane przez Midowicza wydarzenie. Jednak jakimś cudem, po ponad 80 latach odnaleziony został negatyw z kilkudziesięcioma kapitalnymi zdjęciami z uroczystości otwarcia Obserwatorium, dodajmy negatyw z którego nigdy nie wykonywano odbitek. Zapraszamy więc do spojrzenia na tę uroczystość, taką jaką ona była naprawdę. Autorem prezentowanych fotografii jest ostatni przedwojenny komendant Komisariatu Straży Granicznej w Żabiu, komisarz Józef Jaroszewski. Czytaj dalej →

Wyprawa „Bystrzec Marmaroski 2021”

12 lipca 2021 | Wydarzenia | Na temat: , ,

Z satysfakcją informujemy, iż w dniach 1-10 lipca odbyła się kolejna górska wyprawa pod auspicjami Towarzystwa Karpackiego, którą z uwagi na niezmiennie przyświecający nam cel – „vincenzowski” Bystrzec, nazwaliśmy nieco przekornie „Bystrzec Marmaroski”. Przy bardzo zmiennej pogodzie udało się nam zdobyć kilka szczytów Karpat Marmaroskich: Hnitesę, Torojagę, Farcaul i Mihailecul. W końcowej części wyprawy towarzyszyły nam „na wyciągniecie ręki” przepiękne panoramy Czarnohory, Gór Czywczyńskich i Połonin Hryniawskich. W imieniu Towarzystwa złożyliśmy wieńce na mogiłach polskich legionistów w Kirlibabie i Berbesti oraz w Syhocie Marmaroskim pod pomnikiem rumuńskiego generała polskiego pochodzenia Leonarda Moczulskiego, bohatera walk w I i II wojnie światowej. Odwiedziliśmy też Muzeum Huculskie w Repedei prowadzone przez Vasile Popovici, któremu przekazaliśmy kilka tomów Almanachu Karpackiego „Płaj” z artykułami dotyczącymi Karpat Rumuńskich oraz przedwojennej granicy polsko-rumuńskiej. Czytaj dalej →

Karpacka fotografia Juliusza Dutkiewicza

20 maja 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Uprzejmie informujemy, że w dniu dzisiejszym tj. 20 maja 2021 r. o godz. 18.30 czasu lwowskiego (17.30 czasu polskiego) w ramach projektu „Z miasta w góry: obrazy Karpat w kulturze i sztuce” organizowanego przez Centrum Historii Miejskiej we Lwowie i Uniwersytet w St. Gallen dr Ksenya Kiebuzinski z uniwersytetu w Toronto wygłosi wykład online zatytułowany „Rural Practice, Commercial Enterprise, or Imperial Service? Juliusz Dutkiewicz’s Carpathian Ethnographic and Landscape Photography (Praktyka wiejska, przedsiębiorstwo handlowe czy służba cesarska? Karpacka fotografia etnograficzna i krajobrazowa Juliusza Dutkiewicza). Wykład poświęcony będzie twórczości  fotograficznej Juliusza Dutkiewicza (1834–1908) i jego wkładowi w dziewiętnastowieczne dokumentowanie krajobrazowe i etnograficzne Karpat, a zwłaszcza Huculszczyzny. W dyskusji po wykładzie wezmą udział Herbert Justnik z Volkskundemuseum w Wiedniu i Patrice Dabrowski z Harvard Institute of Ukrainian Studies. Transmisja dostępna będzie online na Youtube.
Języki robocze: ukraiński i angielski.
Przy okazji wszystkim zainteresowanym dziejami Juliusza Dutkiewicza i jego huculskich fotografii polecamy artykuł (w PDF) opublikowany w Płaju 58 (jesień 2019). Życzymy miłej lektury.

Huculskie cerkwie na austriackich katastrach

12 maja 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Uprzejmie informujemy, że na kanale YouTube’owym Koła Naukowego Studentów Architektury Politechniki Łódzkiej „IX Piętro” dostępne jest wystąpienie dra Włodzimierza Witkowskiego pod następującym, bardzo barokowym tytułem: Palcem przez historię albo krótka podróż kartograficzna w czasach pandemii przez dwa stulecia, sześć państw, w tym jedno po dwakroć, cztery języki i pięć obrządków, z których wszystkie wschodniochrześcijańskie. Czyli huculskie cerkwie na austriackich mapach katastralnych. Miało on miejsce w trakcie 12. edycji Ogólnopolskiego Seminarium Studentów Architektury Łódź U Like 2021, które odbyło się online 21-23.04.2021 r. Jesienią całość materiału z tego seminarium ukaże się drukiem, a także będzie on dostępny w Repozytorium cyfrowym Biblioteki Politechniki Łódzkiej. A wystąpienie z pewnością warto obejrzeć i posłuchać, bo zawiera całe mnóstwo ciekawych informacji. Zapraszamy.