Wszystko na temat: Vincenz

W dniu dzisiejszym przypada 145. rocznica urodzin Jakuba Orensteina (25.02.1875 – 12.09.1942), kołomyjskiego księgarza, drukarza i wydawcy. W wielonarodowej społeczności Kołomyi początków XX w jego księgarnia oraz wydawnictwo, usytuowane obok c.k. Gimnazjum, odgrywały wybitną rolę kulturotwórczą. Przez dwa pokolenia w kamienicy przy kołomyjskim rynku, nieopodal ratusza funkcjonowała księgarnia oraz zaopatrzona w bogaty księgozbiór wypożyczalnia, dysponująca najnowszymi wydaniami dzieł naukowych najbardziej prestiżowych oficyn z całej Europy. Księgarnię tę założył ojciec Jakuba – Saul Orenstein.
Nie do przecenienia jest wpływ księgarni Orensteinów na osobowość i głębokie zainteresowanie filozofią Stanisława Vincenza. W eseju „Start w przyszłość” Vincenz wspominał: „Wiele zawdzięczam Kołomyi […] korzyści ze szkół i z bibliotek, i to szczególnie kołomyjskich. W Kołomyi przecież była biblioteka Kraszewskiego, tam też była tak zwana „Wielka Biblioteka” Jankla Orensteina […]. We „Wspomnieniu o Żydach kołomyjskich” pisał zaś: „Podczas lat szkolnych byłem klientem stałym i gorliwym instytucji, która nazywała się „Wielka Biblioteka” […] Znajdowała się ona na rynku, niedaleko ratusza i założył ją księgarz kołomyjski Jankiel Orenstein, później znany wydawca książek ukraińskich […] z Wielkiej Biblioteki wypożyczało się książki w językach obcych, lecz główną atrakcją jej było, że miała wówczas, na początku XX wieku, dzieła poważne, trudne, szczególnie filozoficzne. Doradcą filozoficznym Jankla Orensteina był niejaki Kon, Żyd ortodoksyjny, gdyż chodził w długim chałacie i z brodą, a był oczytany niepospolicie we współczesnej literaturze filozoficznej. Z Wielkiej Biblioteki wypożyczałem grube tomy Kuno Fischera, wspaniałe dzieje filozofii w monografiach. Tam po raz pierwszy dowiedziałem się o wszystkich książkach Poincarego, dotyczących zagadnienia nauki. Wypożyczałem je i studiowałem, stamtąd doszły też mnie dzieła Bergsona, Jamesa i wiele innych…”. Czytaj dalej →

I stało się! Stanisław Vincenz trafił pod strzechy. Na razie tylko pod mazowieckie, bowiem nasza ulubiona i od jakiegoś czasu sygnowana także naszym znakiem graficznym wystawa pod tytułem „Dialog o losie i duszy. Stanisław Vincenz (1888-1971)” wg scenariusza dr. Jana A. Choroszego niestrudzenie wędrując po Polsce i popularyzując twórczość autora „Wysokiej połoniny” oraz Huculszczyznę, trafiła do Zakrzewa pod Radomiem, gdzie od 10 grudnia jest prezentowana w Gminnej Bibliotece Publicznej. Na piątek 17 stycznia przyszłego roku planowany jest wykład autora wystawy i dwukrotny (dla młodzieży szkolnej oraz dorosłych) pokaz filmu „Śladami Vincenza”. Serdecznie zapraszamy.

Po ponad półrocznej przerwie nasza ulubiona wystawa pod tytułem „Dialog o losie i duszy. Stanisław Vincenz (1888-1971)” wg scenariusza dr. Jana A. Choroszego niezmordowanie wędrując po Polsce i popularyzując twórczość autora „Wysokiej połoniny” oraz Huculszczyznę, ponownie trafia do Radomia. W piątek 22 listopada 2019 r. o godz. 12.15 w ramach Targów Wydawnictw Regionalnych odbędzie się jej otwarcie połączone z wykładem dr. Jana Choroszego, autora scenariusza. Wykład będzie traktował o Vincenzie-regionaliście, patronie Europy małych ojczyzn i wspólnot lokalnych. Wyżej wymienione Targi odbywają się w holu sali koncertowej Radomskiej Orkiestry Kameralnej w budynku Urzędu Miasta przy ul. Żeromskiego 53, a ich organizatorem jest radomska Miejska Biblioteka Publiczna im. Załuskich.

Dawno nie pisaliśmy o naszej ulubionej wystawie pt. „Dialog o losie i duszy. Stanisław Vincenz (1888-1971)” wg scenariusza dr Jana A. Choroszego, najwyższy więc czas  abyśmy o niej przypomnieli, tym bardziej, że jest ku temu świetna okazja. Otóż od 18 października do 20 listopada tego roku będzie ją można obejrzeć w Dworku „Zagroda” – siedzibie Towarzystwa Przyjaciół Brwinowa, oczywiście w tymże Brwinowie przy ulicy Grodziskiej 57. Wernisaż Wystawy będzie miał miejsce w piątek 18 października o godz. 18, a uświetni go wykłada dr Jana A. Choroszego zatytułowany „O pisarstwie Stanisława Vincenza”.

Wygląda na to, że fabularny, pełnometrażowy film pt. „Vincenz” zaczyna nabierać realnych kształtów. W Krzyworówni właśnie zakończono zdjęcia do zwiastuna tej produkcji. Film ma być produkcją polsko-ukraińską, a jego reżyserem jest Jan Kidawa-Błonski, zaś autorem zdjęć Łukasz Gutt. Scenariusz został stworzony przez ukraińskich dramaturgów Natalię Worożbyt i Maksa Kuroczkina. Producentami mają być Anna Paleńczuk i Mykoła Szewczenko. Na etapie przedprodukcyjnym projekt ten realizowany jest przez organizację pozarządową Ogólnoukraińskie Forum Demokratyczne przy wsparciu Ukraińskiego Funduszu Kultury. A spiritus movens całej sprawy jest oczywiście deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy, gość konferencji vincenzowskiej zorganizowanej przez Towarzystwo Karpackie w listopadzie ubiegłego roku w Krakowie – Mykoła Kniażycki.
Czytaj dalej →

W tegorocznej wyprawie Towarzystwa Karpackiego śladami Stanisława Vincenza wzięło udział 16 osób, które 13 września 2019 r. dojechały późnym popołudniem do Diłowego (dawne Tribušany) przy granicy ukraińsko-rumuńskiej. Dłuższy postój urządziliśmy na historycznej Przełęczy Tatarskiej (Jabłonickiej), gdzie odszukaliśmy nieliczne pozostałe ślady exodus z 1939 r. opisanego m.in. przez Stanisława Vincenza w eseju „Tatarska Przełęcz”. Po drodze, przed Diłowym odwiedziliśmy  postawiony jeszcze za czasów Monarchii Austro-Węgierskiej obelisk oznaczający geograficzne centrum Europy.
W sobotę 14 września, korzystając z terenowej ciężarówki (wantażiwki) doliną potoku Biły dotarliśmy na Połoninę Łysica, a z niej już na własnych nogach na Pop Iwana Marmaroskiego (1938 m) i na Połoninę Tomnatyk.
15 września mijaliśmy kolejne słupy dawnej granicy czechosłowacko-rumuńskiej, z których skuto wszystkie (z nielicznymi wyjątkami) oznaczenia. Po pokonaniu kop Nieneski i Nieniski dotarliśmy na biwak na Połoninie Wyżniej Szczaul. Czytaj dalej →