Płaj 22 – Abstracts

26 marca 2006 | Ogólne

Tadeusz M. Trajdos, Andrzej Wielocha: A CONTRIBUTION TO THE TOURIST DESCRIPTION OF MARAMURES REGION INSIDE UKRAINIAN BORDERS
An extensive historical and tourist description of the Ukrainian part of the Maramures region in the Eastern Carpathians, based on the materiał collected during the Carpathian Society expedition in 2000.

Jerzy Macek: MILITARY CEMETERIES OF WORLD WAR I IN CZARNOHORA
The results of Author’s own investigations of forgotten cemeteries in the Czarnohora Ridge in the Eastern Carpathians.

Roman Frodyma: IN THOSE MAY DAYS
The Gorlice battle (1915) presented on the basis of the memoires of the participants and of contemporary publications. Czytaj dalej →

Materiały do krajoznawstwa Marmaroszu w granicach Ukrainy (Płaj 22)

26 marca 2006 | Płaj - artykuły | Na temat:

Tadeusz M. Trajdos, Andrzej Wielocha

(fragment)

 

Niniejszy materiał nie jest przewodnikiem ani monografią. Stanowi zbiór dość luźno ze sobą powiązanych informacji będących efektem zorganizowanej przez Towarzystwo Karpackie w maju 2000 r. wyprawy na teren ukraińskiego Mar-maroszu. Publikujemy go przede wszystkim dla jego walorów aktualizacyjnych i weryfikacyjnych. W dostępnych źródłach dotyczących tego terenu istnieje – delikatnie rzecz ujmując – wielkie materii pomieszanie. Większość dawnych źródeł jest nieaktualna, współczesne zaś często są niepełne, niesprawdzone czy wręcz bałamutne. Mamy więc nadzieję, że publikowany tu tekst, mimo jego przyczynkarskiego charakteru, posłuży porządkowaniu wiedzy o tej części Karpat. Czytaj dalej →

Płaj 22

26 marca 2006 | Płaj - tomy wydane

tom 22
Płaj 22 wiosna 2001 (216+16 stron)

zawartość tomu:

Tadeusz M. Trajdos, Andrzej Wielocha, Materiały do krajoznawstwa Marmaroszu w granicach Ukrainy,
Jerzy Macek, Czarnohorskie cmentarze z I wojny Światowej,
Roman Frodyma, W te dni majowe. Bitwa Gorlicka w relacjach uczestników,
Janina Porawska, Stereotypy językowe jako przyczynek do badania stosunków polsko-rumuńskich,
Adam Bartosz, Panorama „Bem w Siedmiogrodzie”,
Tadeusz A. Olszański, Dunajecki krokodyl,
Mirosław J. Barański, Wielki pożar w Słowackim Raju,
Stanisław Janocha, Zagórski Karmel – ocalony.
Z.K, Łopienka to nie tylko cerkiew
Stanisław Harajda, Łemkowskie losy.
Krzysztof Jaworski, Kilka uwag do „klucza do uprawiania turystyki górskiej w Rumunii”.
Zygmunt Ficek, Wiersze.
Recenzje
Miscellanea
Abstracts
Fotografie
Maramuresz, mapa na wklejce
Mapa załącznikowa w skali 1:100 000, reedycja mapy WIG, arkusze: Seneczów, Horinczów

Płaj 21

26 marca 2006 | Płaj - tomy wydane

tom 21
Płaj 21 jesień 2000 (208+8 stron)

zawartość tomu:

Grzegorz Jarosiński, Starej Huty opisanie w pięciu odsłonach.
Grzegorz Jarosiński, Rok obrzędowy Górali Czadeckich z północnej Bukowiny.
Ihor Czechowskij, Wilk jako istota mityczna w wierzeniach kalendarzowych Ukraińców Karpat,
Katarzyna Łebkowska, Dziś nie ma co opowiadać, czyli Boże Narodzenie wśród Bojków,
Tadeusz A. Olszański, Wołosi – zapomniany lud Bałkanów,
Tadeusz M. Trajdos, Wojna w Siedmiogrodzie 1848-49,
Piotr Janko, Kisucko – Orawska Kolejka Leśna.
Paweł Luboński, Carpaţii Curburi czyli dwa tygodnie pomiędzy Braszowem a Buzau.
Jan Garncarski, Anna Muzyczuk, Podkarpackie Pompeje. Odkrycia archeologiczne na rynku w Krośnie,
Ołena Krok, Pikieciarza nakarmić.
Książki
Miscellanea
Abstracts
Jako załącznik reprint mapy WIG arkusze Storożyniec i Hliboka PTR Kartografia

Rumuńskie kule (Płaj 20)

26 marca 2006 | Płaj - artykuły | Na temat:

Agnieszka Wielocha

(fragment)

Podróżując Rumuńskimi bezdrożami, możemy dostrzecczasami, jaśniejąca na wzgórzu, smukłą sylwetkę ufortyfikowanegokasztelu zwanego tutaj kulą. Jej widok przywiedzie nam namyśl miniony dawno świat, w którym po piaszczystych drogach Rumuniigalopowali na koniach bojarzy, przechadzały się w długich,powłóczystych sukniach ich pełne wdzięku żony, a na traktach handlowychspotkać można było groźnych opryszków oraz siejące postrach bandytureckich rabusiów. Czytaj dalej →

Darowskie lata (Płaj 20)

26 marca 2006 | Płaj - artykuły | Na temat:

(wstęp)

Huber Ossadnik

Darów to nieistniejąca, mała wieś leżąca po południowej stronie pasma Bukowicy, etnograficznie na terenie Łemkowszczyzny wschodniej. Do 1934 roku należał Darów wraz z Moszczańcem do grekokatolickiej parafii Surowica w dekanacie jaśliskim. Z chwilą utworzenia Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny, parafia Surowica, a wraz z nią i Darów weszła do dekanatu rymanowskiego AAŁ. Z racji niedostępności geograficznej jak  i małej ilości publikacji historycznych, etnograficznych i turystycznych, grupa wsi (Darów, Surowica, Polany Surowiczne, Puławy, Rudawka Rymanowska, Wisłoczek, Wernejówka), leżących na północ od drogi Komańcza – Jaśliska – Tylawa pozostaje nierozpoznana. Zainteresowanie Łemkowszczyzną zarówno w okresie międzywojennym jak i w chwili obecnej dotyczy głównie większych  i  bardziej  znanych miejscowości oraz Łemkowszczyzny jako całości. Pozostające na uboczu, zagubione w gęstych lasach wsie północnej części Łemkowszczyzny Wschodniej interesowały badaczy w sposób ograniczony. W okresie międzywojennym nie prowadzono na tym terenie żadnych badań. Również z powodu tragicznego rozproszenia ludności autochtonicznej po II wojnie światowej żadnych badań nie można już dzisiaj przeprowadzić. Dużego więc znaczenia nabierają źródła archiwalne, w tym np. pamiętniki. Ich wartość jest zróżnicowana w zależności od czasu i osoby, która je pisała. W przypadku byłych mieszkańców wysiedlonych miejscowości przeważa ton sentymentalno-refleksyjny, traktujący kraj dziecinny jako raj utracony, niezależnie od ówczesnych warunków życia. W przypadku relacji osób z zewnątrz, np. nauczycieli skierowanych do pracy we wsi przeważa obiektywny stosunek do zastanej rzeczywistości, często duma z powodu osiągnięć dydaktycznych, lub poczucie niemożności, porażki. Czytaj dalej →

Płaj 20

26 marca 2006 | Płaj - tomy wydane

tom 20
Płaj 20 wiosna 2000 (224+8 stron)

Zawartość tomu:

Andrzej Wielocha, Para jubilatów. Z okazji X lecia TK i 20 tomu Płaju,
Wojciech Krukar, Gniazdo Tarnicy-Halicza i dolina Wołosatego. Materiały do Monografii,
Stanisław Kryciński, Ocalić, ile się da,
Roman Frodyma, Cmentarną ścieżką,
Roman Frodyma, Pod Cieklinką. Wieś Cieklin w I wojnie światowej i cmentarze wojenne,
Roman Frodyma, Karpackim bohaterom. Pamiątki I wojny światowej w krajach Europu Środkowej,
Adam Bartosz, Cyganie w Jurgowie,
Czesława Słuszkiewicz, Darowskie lata,
Ryszard M. Remiszewski, Księgi pustelni bł. Kingi,
Krzysztof Urbańczyk, Pomniki przy szlaku – Sucha Góra,
Agnieszka Wielocha, Rumuńskie kule,
Stanisław Figiel, Rumunia,
Nicholas Crane, Górami przez Europę,
Marek Styczyński, Projekt Karpaty Magiczne,
Polemiki
Książki
Miscellanea
Spis zawartości „Płaju”. Tomy 1-19
Indeks autorów artykułów zamieszczonych w „Płaju” w tomach 1-19

Płaj 19

26 marca 2006 | Płaj - tomy wydane

tom 19Płaj 19 jesień 1999 (stron 184)

zawartość tomu:

Andrzej Wielocha, Niemcy w Karpatach – Wprowadzenie,
Andrzej Wielocha, Kolonizacja józefińska w Galicyjskich Karpatach,
Marek Grabeki, Osadnictwo niemieckie na Sądecczyźnie w XVIII w.,
Hubert Osadnik, Ewangelicko-augsburska gmina religijna w Bandrowie Kolonii w świetle ksiąg metrykalnych z lat 1788-1939,
Tadeusz A. Olszański, Ludność niemiecka Podkarpacia w świetle spisu powszechnego z 1921 r.,
Tadeusz M. Trajdos, Niemcy na Górnym Spiszu,
Stanisław Figiel, Sasi siedmiogrodzcy i ich zabytki,
Claus Stephani, Grupy narodowościowe na bukowinie i ich wzajemne Stosunki na podstawie opowiadań ludowych niemców Spiskich,
Mirosław J. Barański, Na marginesie węgierskiego powstania Kuruców i jego związku z dziejami Bielska i Żywiecczyzny,
Jerzy Macek, Republika Huculska,
Adam Bartosz, Pogórze i Łemkowszczyzna na zdjęciach niemieckiego żołnierza,
Antoni Kroh, Kto wydaje zezwolenia na miłość do Armii Radzieckiej?
Mariusz Martyniak, O Romanie Kumłyku – huculskim muzyku…,
Nicolae Mareş, Wołoskie korzenie?
Zdzisław Skrok, Od tyłu na Popa Iwana,
W kwestii Polaków na Słowacji. Odpowiedź panom Antoniemu Krohowi i Piotrowi Krzywdzie, Marek Skawiński
Książki
Miscellanea
Abstracts
Zusammenfassung

Płaj 18

26 marca 2006 | Płaj - tomy wydane

tom 18Płaj 18 wiosna 1999 (184 stron)

zawartość tomu:

Jerzy Harasymowicz 1933-1999
Andrzej Wielocha, Tucholszczyzna – gdzie jej szukać?
Władysław Bogatyński, Tucholszczyzna karpacka,
Tadeusz M. Trajdos, Z przeszłości dorzecza Oporu,
Aleksandr Nużnyj, O gospodarce leśnej i nie tylko. Przyczynek do historii Skola,
Aleksandr Nużnyj, Jamielnica i Skały Jamielnickie
Jarosław T. Leszczyński, W Bieszczadach Wschodnich,
Katarzyna Łebkowska, Budowa bojkowskiej chaty,
Józef Bubak, Bojkowskie nazwy terenowe,
Jurij Nesteruk, Ochrona przyrody w Czarnochorze. Historia, stan współczesny,
Pieśń o Doboszu
Kazimierz Ciechanowicz, Siwerniak, płochacz halny, nagórnik. Trzy gatunki ptaków karpackich,
Tadeusz M. Trajdos, Z dziejów kleru katolickiego na dawnym Spiszu,
Paweł Buloński, Kilka dni w Karpatach Mołdawskich,
Tucholszczyzna (kolorowa wkładka) opr. Andrzej Wielocha
Mapy w załączniku (reedycja mapy WIG): Skole, Bolechów (1:100000)

Płaj 17

26 marca 2006 | Płaj - tomy wydane

tom 17Płaj 17 jesień 1998 (stron 216+8)

zawartość tomu:

Urszula Janicka-Krzywda, Pamięci Profesora Romana Reinfussa
Ołena Duć-Fajfer, Profesorowi Romanowi Reinfussowi słowo pożegnalne
Łemkowszczyzna w pracach profesora Romana Reinfusa, opr. Tadeusz Kiełbasiński
Tadeusz M. Trajdos, Studia z dziejów Banicy
Wojciech Krukar, Wysoki Dział i dolina górnej Osławy. Materiały do monografii,
Mirosław Barański, Szlaki niewydeptane
Piotr Nowicki, Spotkałem nawet prawdziwych Wołochów
Stanisław Koszczyk, Wieś pod Tatrami
Wojciech Krukar, Trzy góry Dukielszczyzny
Jerzy Montusiewicz, Tematy karpackie na banknotach
Wojciech Krukar, Przyczynek nazewniczy do genezy połonin w Bieszczadach Zachodnich
Stanisław Figiel, Siedmiogród 98. Sprawozdanie z wyprawy Towarzystwa Karpackiego
Antoni Kroh, Na marginesie artykułu Marka Skawińskiego „Polacy na Słowacji”
Polemiki
Książki
Miscellanea
Abstracts
Andrzej Wielocha, Beskid Dukielski (kolorowa wkładka)