Pamiętajmy o Sofronie Witwickim

29 października 2019 | Wydarzenia | Na temat: ,

Dziś właśnie, 29 października 2019 r. przypada 140 rocznica śmierci księdza Sofrona Witwickiego, proboszcza w Żabiem-Ilci, autora pierwszych, opartych na własnych obserwacjach i badaniach publikacjach z lat 1852, 1863, 1876-7 na temat Hucułów i Huculszczyzny, ale także organizatora struktur Towarzystwa Tatrzańskiego pod Czarnohorą. Tak się składa, że w tym roku obchodzimy też 200 lecie jego urodzin i z tej okazji postać „proboszcza hucułów” przypomnieliśmy na tegorocznych styczniowych Spotkaniach Karpackich w Muzeum Ziemi PAN, a obecnie kończymy przygotowania do druku 57 tomu Almanachu karpackiego „Płaj”, w którym znajdzie się jego obszerna biografia i szczegółowe omówienie korespondencji z Wydziałem Towarzystwa Tatrzańskiego. A teraz na jego odnalezionym po latach grobie przy cerkwi pw. Św. Trójcy w Żabiem-Ilci wieszamy polskie i ukraińskie szarfy.

Czytaj dalej →

Film „Obserwatorium”

21 października 2019 | Wydarzenia | Na temat: ,

Uprzejmie informujemy, że film dokumentalny pt. „Obserwatorium” w reżyserii Wiesława Romanowskiego, poświęcony Obserwatorium meteorologiczno-astronomicznemu na Pop Iwanie, został udostępniony pod tym linkiem na kanale YouTube. O inicjatywie odbudowy Obserwatorium każdy może sądzić co uważa i swojego zdania po obejrzeniu filmu raczej nie zmieni, bowiem celem produkcji nie jest udzielenie odpowiedzi na pytanie – czy to ma sens? Z dotychczasowego przebiegu zdarzeń wnioskować można niestety(!), że nieuchronnie realizuje się jednak scenariusz niezbyt optymistyczny. Każdy, kto bywa w Czarnohorze, może się o tym przekonać naocznie. Sam film jest swego rodzaju reportażem historycznym z rozbudowanym wątkiem publicystyczno-propagandowym. Co dobrze się wpisuje irracjonalną historią powstania Obserwatorium przed 80. laty. My polecamy szczególnie fragmenty wspomnień o jego kierowniku, członku naszego Towarzystwa Władysławie Midowiczu, którymi dzielą się osoby znające go osobiście: prof. Jerzy M. Kreiner, dr Wiesław A. Wójcik i dr Leszek Rymarowicz  – konsultant historyczny filmu. Atutami filmu są niewątpliwie zdjęcia i montaż, a także muzyka i głos lektora Andrzeja Seweryna.
Jeżeli ktoś chciałby obejrzeć film na dużym ekranie i spotkać się z jego reżyserem, a także usłyszeć najnowsze wieści o Pop Iwanie, to będzie ku temu okazja w środę 23  października 2019 r. o godz. 18 w Domu Spotkań z Historią w Warszawie.

Wyjątkowy odpust w Łopience

13 października 2019 | Wydarzenia | Na temat: ,

W niedzielę 6 października odbył się w Łopience dwudziesty powojenny odpust. Był on podwójnie uroczysty gdyż swoją obecnością zaszczycili go dwaj arcybiskupi: abp senior Józef Michalik i abp Eugeniusz Popowicz Metropolita Przemysko-Warszawski Kościoła Greckokatolickiego. Przybyli też licznie księża obu obrządków z kanclerzami obu kurii włącznie. Zjawił się też ks. Miron Michaliszyn, który wiele złego zrobił ostatnio w Łopience, jednak teraz przeprosił za swoje poprzednie zachowanie.
Pomimo nie najlepszej pogody na odpust przybyło wiele osób, w tym ponad sto z pieszą pielgrzymką z Górzanki przez Tyskową prowadzoną po raz dwudziesty przez ks. Piotra Bartnika. Na początek uroczystości zostały odmówione chwalebne części różańca, później ks. abp Eugeniusz poprowadził Molebeń do Najświętszej Bogarodzicy Maryi, nabożeństwo wschodnie z litanią, której towarzyszą psalmy, czytanie z Ewangelii i aklamacje, a wszystko śpiewane na głosy. Natomiast Mszy Świętej przewodniczył ks. abp Józef Michalik, który wygłosił piękną homilię wzywająca do trwania w wierze pomimo zmieniających się okoliczności i do postawy pokory, której przykład dała Bogarodzica Dziewica Maryja. Czytaj dalej →

Karpackie „Herito”

12 października 2019 | Nowości wydawnicze, Periodyki

Z prawdziwa radością informujemy, że Almanach karpacki „Płaj” po trzydziestu latach dorobił się wreszcie konkurencji, ponieważ tematem wiodącym najnowszego kwartalnika „Herito” (nr 36) są Karpaty. Redakcja przedstawiając ostatni numer czasopisma pisze m.in.: Maciej Pinkwart dekonstruuje mit „polskich Aten” – Zakopanego; Andrzej Dybczak wędruje po zdziczałych sadach nad Popradem i szuka śladów po łemkowskich chyżach; Weronika Drohobycka-Grzesiak zagląda do huculskiej chaty w dwudziestym wieku; Andriej Lubka przypomina mozaikową historię Zakarpacia; Csaba G. Kiss tłumaczy, dlaczego karpackie wzgórza nadal budzą nostalgię Węgrów; Bogumił Luft zabiera nas na Szeklerszczyznę, a Wojciech Stanisławski w góry Siedmiogrodu; Patrice M. Dabrowski opisuje, jak przez lata zmieniał się stosunek polskich władz do Bieszczadów; Radoslav Passia przygląda się orientalizacji Karpat w literaturze polskiej, słowackiej, ukraińskiej czy rumuńskiej. W numerze znalazł się ponadto esej Bartosza Sadulskiego przypominający postać Ménie Muriel Dowie – dwudziestodwuletniej angielskiej podróżniczki, która pod koniec XIX w. przemierzyła trasę z Kołomyi do Czarnohory.

Vincenzowo w Brwinowskiej „Zagrodzie”

11 października 2019 | Wydarzenia | Na temat: ,

Dawno nie pisaliśmy o naszej ulubionej wystawie pt. „Dialog o losie i duszy. Stanisław Vincenz (1888-1971)” wg scenariusza dr Jana A. Choroszego, najwyższy więc czas  abyśmy o niej przypomnieli, tym bardziej, że jest ku temu świetna okazja. Otóż od 18 października do 20 listopada tego roku będzie ją można obejrzeć w Dworku „Zagroda” – siedzibie Towarzystwa Przyjaciół Brwinowa, oczywiście w tymże Brwinowie przy ulicy Grodziskiej 57. Wernisaż Wystawy będzie miał miejsce w piątek 18 października o godz. 18, a uświetni go wykłada dr Jana A. Choroszego zatytułowany „O pisarstwie Stanisława Vincenza”.

Ruszyły prace nad filmem „Vincenz”

10 października 2019 | Wydarzenia | Na temat: ,

Wygląda na to, że fabularny, pełnometrażowy film pt. „Vincenz” zaczyna nabierać realnych kształtów. W Krzyworówni właśnie zakończono zdjęcia do zwiastuna tej produkcji. Film ma być produkcją polsko-ukraińską, a jego reżyserem jest Jan Kidawa-Błonski, zaś autorem zdjęć Łukasz Gutt. Scenariusz został stworzony przez ukraińskich dramaturgów Natalię Worożbyt i Maksa Kuroczkina. Producentami mają być Anna Paleńczuk i Mykoła Szewczenko. Na etapie przedprodukcyjnym projekt ten realizowany jest przez organizację pozarządową Ogólnoukraińskie Forum Demokratyczne przy wsparciu Ukraińskiego Funduszu Kultury. A spiritus movens całej sprawy jest oczywiście deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy, gość konferencji vincenzowskiej zorganizowanej przez Towarzystwo Karpackie w listopadzie ubiegłego roku w Krakowie – Mykoła Kniażycki.
Czytaj dalej →

Architektura sakralna w Karpatach

9 października 2019 | Wydarzenia | Na temat:

Zapraszamy serdecznie 23 listopada 2019 r. o godz. 10 do Biblioteki Politechniki Lubelskiej na konferencję popularnonaukową pt. „Architektura sakralna w Karpatach”. Ma ona zaprezentować ogromne bogactwo murowanej i drewnianej architektury sakralnej na terenie całych Karpat. Organizatorami konferencji są: Towarzystwo Karpackie, Biblioteka PL, Katedra Informatyki PL oraz Fundacja Forum Akademickie. Kontakt do organizatorów: j.montusiewicz@pollub.pl, d.tkaczyk@pollub.pl
W programie:
– Obrządki chrześcijańskie w Karpatach na przestrzeni dziejów, prof. Andrzej Gil, Katolicki Uniwersytet Lubelski
– Gotycka architektura sakralna na Spiszu, prof. Tadeusz Trajdos, Instytut Historii PAN
– Voronec – perła bukowińskich cerkwi malowanych, Aleksander Dymek, Towarzystwo Karpackie
 Czytaj dalej →

Od Popa do Popa – czyli „Bystrec 2019”

2 października 2019 | Wydarzenia | Na temat: ,

W tegorocznej wyprawie Towarzystwa Karpackiego śladami Stanisława Vincenza wzięło udział 16 osób, które 13 września 2019 r. dojechały późnym popołudniem do Diłowego (dawne Tribušany) przy granicy ukraińsko-rumuńskiej. Dłuższy postój urządziliśmy na historycznej Przełęczy Tatarskiej (Jabłonickiej), gdzie odszukaliśmy nieliczne pozostałe ślady exodus z 1939 r. opisanego m.in. przez Stanisława Vincenza w eseju „Tatarska Przełęcz”. Po drodze, przed Diłowym odwiedziliśmy  postawiony jeszcze za czasów Monarchii Austro-Węgierskiej obelisk oznaczający geograficzne centrum Europy.
W sobotę 14 września, korzystając z terenowej ciężarówki (wantażiwki) doliną potoku Biły dotarliśmy na Połoninę Łysica, a z niej już na własnych nogach na Pop Iwana Marmaroskiego (1938 m) i na Połoninę Tomnatyk.
15 września mijaliśmy kolejne słupy dawnej granicy czechosłowacko-rumuńskiej, z których skuto wszystkie (z nielicznymi wyjątkami) oznaczenia. Po pokonaniu kop Nieneski i Nieniski dotarliśmy na biwak na Połoninie Wyżniej Szczaul. Czytaj dalej →

Jeszcze raz o Harasymowiczu

1 października 2019 | Wydarzenia | Na temat: ,

W dniach 29-30 listopada 2019 r. serdecznie zapraszamy do Krakowa na międzynarodową konferencję naukową pt. Jerzy Harasymowicz – poeta Krakowa, poeta Karpat. Próba nowego doczytania. Pragniemy poddać namysłowi bogaty dorobek literacki Jerzego Harasymowicza, autora ciągle jeszcze nie w pełni poznanego i docenionego. Sugerowany niżej zakres tematyczny konferencji chętnie poszerzymy o zaproponowane przez Państwa ujęcia:
– Kraków jako miasto zabytków; stare dzielnice i przedmieścia wraz z ich folklorem,
– świat Łemków,
– animistyczna opowieść o górskiej przyrodzie, Czytaj dalej →

XX odpust w Łopience

28 września 2019 | Wydarzenia | Na temat: ,

Towarzystwo Karpackie serdecznie zaprasza na jubileuszowy XX powojenny odpust w dawnej cerkwi pw. św. Paraskewy w Łopience, który odbędzie się 6 października 2019 r. W tym roku będziemy gościć dwóch metropolitów obrządku rzymskokatolickiego i greckokatolickiego. Mszy przewodniczyć będzie ksiądz arcybiskup senior Józef Michalik, a Mołebeń – modlitwę dziękczynną ku czci Najświętszej Maryi Panny poprowadzi ksiądz arcybiskup Eugeniusz Popowicz. Tradycyjnie odmówiony zostanie także Różaniec, aby wszyscy wierni mogli uzyskać łaskę odpustu zupełnego. Swoją obecność zapowiedziało wielu księży, więc będzie także możliwość przystąpienia do sakramentu pokuty. Uroczystości rozpoczną się ok. godziny 10, a Msza Święta ok. godziny 11. Po mszy zapraszamy na krótki koncert odpustowy podczas którego wystąpią Agata Rymarowicz, zespół „Łem MY” z Komańczy i zespół „Łopienka” z Cisnej. Oczywiście będą także stragany z rozmaitymi atrakcjami takimi jak rzeźby, ikony, książki i odpustowe zabawki oraz słodycze. Można będzie skosztować kromki chleba ze smalcem i posilić się znakomitym bigosem.
W ramach zbiórki publicznej, wszyscy chętni będą mogli wesprzeć prace prowadzone przez Towarzystwo Karpackie w Łopience.
Jak zwykle gorąco zachęcamy do uczestnictwa w pieszej pielgrzymce do Łopienki, która pod przewodnictwem księdza Piotra Bartnika wyruszy z Górzanki o godzinie 7 także po raz 20.
Do zobaczenia w Łopience.